به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در برنامه گفتگوی ویژه خبری، آخرین تحولات سیاست خارجی کشور را تشریح کرد و به پرسش‌های مطرح‌شده پاسخ داد. این مصاحبه، که در پی نشست چند هفته پیش استانبول میان معاونین وزارت امور خارجه و تروئیکای اروپایی (فرانسه، انگلستان و آلمان) صورت گرفت، بر محوریت چالش‌های هسته‌ای و روابط ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین واکنش ایران به تلاش‌های اروپا برای اعمال مکانیسم ماشه متمرکز بود.
ظریف در پاسخ به پرسشی درباره شروط تروئیکای اروپایی برای تمدید مکانیسم ماشه، از جمله همکاری کامل با آژانس و مذاکرات مستقیم با آمریکا، تأکید کرد که این شروط غیر واقعی و مغایر با منافع ملی ایران است. وی با اشاره به مذاکرات مستمر با کشورهای اروپایی، حتی در جریان جنگ یازده روزه اخیر، بر عدم مشروعیت این مکانیسم تأکید کرد و خاطر نشان ساخت که ایران به هیچ وجه به این شروط وقعی ننهاده است. همکاری ایران با آژانس، به گفته وی، موضوعی جداگانه است که ریشه در تعهدات بین‌المللی ایران و منافع ملی آن دارد.
در خصوص توافق جدید با آژانس، ظریف توضیحاتی ارائه داد که بر اساس آن، آژانس حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران را غیرقانونی دانسته و ضرورت همکاری در شرایط جدید را پذیرفته است. این توافق، با توجه به قانون مجلس ایران و نقش شورای عالی امنیت ملی، چارچوبی جدید برای بازرسی‌ها تعریف می‌کند. مهم‌ترین نکته این توافق، تفکیک تاسیسات بمباران شده و نشده است. در تاسیسات بمباران نشده، آژانس درخواست‌های خود را به‌صورت موردی ارائه می‌دهد و پس از بررسی توسط شورای عالی امنیت ملی، در صورت موافقت، دسترسی داده می‌شود. در مورد تاسیسات بمباران شده نیز، ابتدا اقدامات ایمنی و زیست محیطی انجام می‌شود و پس از ارائه گزارش به شورای عالی امنیت ملی و بررسی نگرانی‌های امنیتی، تصمیم‌گیری در مورد دسترسی آژانس صورت خواهد گرفت. بنابراین، برخلاف ادعای برخی مبنی بر ارائه اطلاعات درباره مواد غنی‌سازی شده به آژانس، ظریف تأکید کرد این مسئله فعلا در دستور کار نیست و هرگونه تصمیم در این زمینه منوط به تصمیم شورای عالی امنیت ملی است.
در مورد اختلاف نظر در تفسیر توافق میان ایران و آژانس، ظریف این اختلاف را طبیعی دانست و تأکید کرد که متن توافق کاملا روشن است. وی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره انتشار پیش‌نویس توافقنامه پیش از امضای نهایی، این پیش‌نویس را متن اولیه آژانس معرفی کرد که با توافق نهایی تفاوت زیادی دارد.
در بخش دیگری از مصاحبه، ظریف به واکنش ایران به اقدامات احتمالی اروپا، به ویژه فعال‌سازی مکانیسم ماشه، اشاره کرد. وی ضمن بیان قاطعیت ایران در واکنش به این اقدام، خروج از NPT را یکی از گزینه‌ها دانست و تأکید کرد که شورای عالی امنیت ملی در این مورد تصمیم‌گیری خواهد کرد.
با توجه به توضیحات ارائه شده توسط وزیر امور خارجه ایران، می‌توان این مصاحبه را تلاشی برای شفاف‌سازی مواضع ایران در خصوص مذاکرات هسته‌ای و روابط با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دانست. این مصاحبه به طور ضمنی بر اهمیت حفظ استقلال و منافع ملی ایران در مذاکرات بین المللی و همچنین نقش شورای عالی امنیت ملی در تصمیم‌گیری‌های کلیدی تاکید دارد. پیامدهای احتمالی این رویکرد ایران، از جمله تعمیق اختلافات با اروپا و احتمال تشدید تنش‌ها در منطقه، مستلزم رصد دقیق تحولات آتی می‌باشد. این رویکرد نشان از تلاش ایران برای حفظ خطوط قرمز خود در مذاکرات و تمرکز بر منافع ملی دارد.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
