به گزارش اخبار جهان به نقل از مهر، ودود دوستی، در گفتگویی پیرامون جایگاه بی‌نظیر استاد سید محمدحسین شهریار، شاعر نامی ایران، به تحلیل و بررسی ابعاد مختلف شخصیت و آثار وی پرداخته و با استناد به نظریه ارزشمند استاد شفیعی کدکنی، وی را «شاعری ناگزیر» برای هر دو حوزه ادبیات فارسی و ترکی دانسته است. این تحلیل، جایگاه والای شهریار را در تاریخ ادبیات ایران و فراتر از آن، در ادبیات ترکی، به تصویر می‌کشد. دوستی با تکیه بر دیدگاه شفیعی کدکنی، این نکته را برجسته می‌کند که حذف آثار بسیاری از شاعران معاصر، لزوماً ضربه مهلکی به پیکره شعر فارسی وارد نمی‌کند؛ اما نبود شهریار و آثار بی‌بدیل او، بدون شک خسارتی جبران‌ناپذیر در تاریخ ادبیات فارسی به جای می‌گذارد. این نظریه به وضوح در مورد اشعار ترکی شهریار نیز صادق است. شاهکارهایی چون «حیدربابایه سلام» و «سهندیه» چنان جایگاهی محکم و ستودنی در ادبیات ترکی دارند که نبود آن‌ها، این ادبیات را تا حد زیادی تهی و فقیر می‌کرد.
ویژگی برجسته‌ی شهریار، تسلط کم‌نظیر او بر دو زبان فارسی و ترکی است. در حالی که اکثر شاعران دوزبانه، معمولاً در یکی از زبان‌ها قوی‌تر ظاهر می‌شوند، شهریار استثنای شگفت‌انگیزی است که در هر دو زبان به اوج کمال شاعرانه دست یافته است. تنوع بی‌نظیر او در قالب‌های شعری نیز از دیگر خصوصیات بارز وی می‌باشد. شهریار در تمام قالب‌های شعری کلاسیک، از غزل عاشقانه و عارفانه تا مثنوی حماسی، قصیده اخلاقی و رباعی فلسفی، سبک و زبان ویژه‌ی خود را داشته و نوآوری‌های وی در این حوزه‌ها، از نوادر تاریخ پربار ادبیات ایران و حتی جهان به شمار می‌رود. این توانایی استثنائی در تسلط بر زبان و سبک‌های متنوع شعری، جایگاه وی را در تاریخ ادبیات جهان متمایز می‌کند.
ارتباط عمیق شهریار با شهر مراغه نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. او اولین شعر ناب فارسی خود را در کنار رودخانه صافی مراغه و در دامان طبیعت بکر آن دیار سروده است. این پیوند عاطفی و مکانی، تأثیر بسزایی در شکل‌گیری سبک و سیاق شاعرانه‌ی شهریار داشته است. همچنین، روابط ادبی و صمیمانه‌ی وی با شاعران نامدار مراغه‌ای همچون اسماعیل حمیدیه (مشهور به نشید مراغه‌ای) و سهند مراغه‌ای، نشان از پیوند عمیق شهریار با این شهر دارد. این روابط، در اشعار وی نیز به طور غیرمستقیم قابل مشاهده و بررسی است. تجلیل و احترام وی به این شاعران و اشعارشان، گویای عمق این ارتباط ادبی و دوستی است.
در مجموع، می‌توان گفت که سید محمدحسین شهریار نه تنها برای شعر فارسی، بلکه برای شعر ترکی نیز شاعری ناگزیر و انکارناپذیر است. او با خلق آثاری ماندگار و ژرف، پلی استوار بین دو فرهنگ غنی ایرانی و ترکی ایجاد کرده و هویتی ادبی چندبعدی و فراگیر را به نمایش گذاشته که میراثی ارزشمند برای همه فارسی‌زبانان و ترک‌زبانان محسوب می‌شود. تأثیرگذاری آثار شهریار فراتر از مرزهای جغرافیایی و زبانی است و درک و تحسین وی به عنوان یک شخصیت ادبی برجسته در سطح جهانی نیز گسترده است. تحلیل آثار شهریار از زوایای مختلف مانند تاثیرپذیری از محیط، ارتباطات ادبی و تسلط بر زبان و سبک‌های متنوع، می‌تواند ابعاد جدیدی از این شخصیت ادبی را به نمایش بگذارد. این تحلیل نشان می‌دهد که جایگاه شهریار در تاریخ ادبیات فارسی و ترکی بسیار فراتر از یک شاعر برجسته است، بلکه او نمادی از وحدت و همگرایی فرهنگی در ایران است. اهمیت این نوع نگاه به شهریار در عصر حاضر، که به موضوعات فرهنگی و هویتی اهمیت ویژه‌ای داده می‌شود، بسیار چشمگیر است. اخبار جهان تلاش می‌کند تا با ارائه چنین تحلیل‌هایی، درک و شناخت عموم از بزرگان ادبیات را افزایش دهد.
منبع: مهر
