به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از خبرآنلاین، یکی از تکان‌دهنده‌ترین تصاویر هولوکاست، یک سرباز نازی عینکی را نشان می‌دهد که هفت‌تیری را به سوی سر مردی با کت و شلوار نشانه رفته است. این مرد در برابر گودالی پر از اجساد زانو زده و نیروهای آلمانی اطراف صحنه را محاصره کرده‌اند.
این عکس که در اوکراین امروزی گرفته شده، برای سال‌ها با عنوان اشتباه «آخرین یهودی در وینیتسا» شناخته می‌شد و جزئیات آن در هاله‌ای از ابهام قرار داشت.
اکنون یورگن ماتئوس، مورخ آلمانی مقیم آمریکا، پس از سال‌ها تحقیق و با کمک هوش مصنوعی، اعلام کرده که هویت قاتل را شناسایی کرده است. بر اساس یافته‌های او که در «مجله مطالعات تاریخی» (Zeitschrift für Geschichtswissenschaft) منتشر شده، این کشتار در تاریخ ۲۸ ژوئیه ۱۹۴۱ (۶ مرداد ۱۳۲۰) در دژ شهر بردیچیف در اوکراین رخ داده است.
شهر بردیچیف، که قرن‌ها مرکز مهم زندگی یهودیان بود، در ۱۵۰ کیلومتری جنوب‌غربی کی‌یف قرار دارد. پیش از این به اشتباه تصور می‌شد این رویداد در وینیتسا، در ۹۰ کیلومتری این منطقه، اتفاق افتاده است.
این جنایت توسط یگان فرماندهی «آینزاتس‌گروپه C»، یکی از واحدهای سیار آلمان در مناطق اشغالی شوروی، و چند روز پیش از سفر آدولف هیتلر به آن منطقه انجام شد. هدف این یگان، پاک‌سازی منطقه از «یهودیان و پارتیزان‌ها» بود.
فرد مسلح در این تصویر، «یاکوبوس اُنن»، معلم زبان فرانسه، انگلیسی و تربیت‌بدنی معرفی شده است. او در سال ۱۹۰۶ در روستایی در آلمان نزدیک مرز هلند به دنیا آمده بود.
ماتئوس این مسیر تحقیقی را «فرایندی تدریجی» توصیف کرد که ترکیبی از جستجوی سنتی در آرشیوها، همکاری محققان و مشارکت داوطلبان گروه روزنامه‌نگاری متن‌باز Bellingcat بوده است. پس از انتشار تحقیقات اولیه ماتئوس، یک خواننده با او تماس گرفت و گفت بر اساس مکاتبات خانوادگی، معتقد است فرد مسلح می‌تواند عموی همسرش، یعنی یاکوبوس اُنن، باشد.
خانواده اُنن نامه‌های او از جبهه شرقی را در دهه ۱۹۹۰ از بین برده بودند، اما هنوز عکس‌هایی از او در اختیار داشتند. گروه Bellingcat از این عکس‌ها برای تحلیل تصویری با هوش مصنوعی استفاده کرد. به گفته ماتئوس، کارشناسان فنی اعلام کرده‌اند که درصد انطباق به‌دست‌آمده از الگوریتم «به طرز غیرمعمولی بالا» است.
این مورخ درباره نقش هوش مصنوعی گفت: «ابزارهای دیجیتال در علوم انسانی بسیار رایج شده‌اند، اما این فقط یکی از ابزارهاست و عامل انسانی همچنان نقش اصلی را ایفا می‌کند.»
به گفته ماتئوس، اُنن پیش از به قدرت رسیدن هیتلر در سال ۱۹۳۳ به حزب نازی پیوسته بود و از خانواده‌ای تحصیل‌کرده می‌آمد. او درباره انگیزه اُنن برای ژست گرفتن در این صحنه گفت: «به گمانم دلیل آن، شیوه ارائه خود برای تحت‌تأثیر قرار دادن دیگران بوده است.»
اُنن هرگز به درجه نظامی بالایی دست نیافت و در اوت ۱۹۴۳ در جنگ کشته شد. ماتئوس افزود که شرکت در چنین کشتارهایی در آن یگان‌ها امری عادی تلقی می‌شد و امتیاز ویژه‌ای برای افراد به همراه نداشت.
این مورخ «تقریبا مطمئن» است که عکس توسط یکی از همرزمان اُنن گرفته شده است. او اشاره کرد که چنین عکس‌هایی در آن زمان به عنوان «غنیمت» از کشتار غیرنظامیان جمع‌آوری می‌شد.
به گزارش رسانه آلمانی اشپیگل، از حدود ۲۰ هزار یهودی ساکن بردیچیف در زمان ورود آلمان‌ها در سال ۱۹۴۱، تا اوایل سال ۱۹۴۴ تنها ۱۵ نفر زنده مانده بودند.
ماتئوس معتقد است این تصویر باید به اندازه تصویر دروازه اردوگاه آشویتس مهم باشد، زیرا رویارویی مستقیم قاتل و قربانی را به نمایش می‌گذارد. او گفت شواهد تصویری و مکتوبی که سربازان آلمانی به خانه می‌فرستادند، این افسانه را که مردم آلمان از نسل‌کشی بی‌خبر بودند، بی‌اساس می‌کند.
پروژه ماتئوس اکنون شامل تلاش برای شناسایی هویت قربانی نیز می‌شود. او با همکاری آندری ماخلِتسکی، محقق اوکراینی، در حال بررسی پرونده‌های دوران شوروی است. به گفته او، اگر تصاویر مشابهی از این مرد پیدا شود، هوش مصنوعی ممکن است در این زمینه نیز مفید واقع شود.
او به سختی این مأموریت اشاره کرد و گفت در حالی که نازی‌ها نام قربانیان اروپای غربی را ثبت می‌کردند، بیشتر قربانیانی که در شرق کشته شدند، پس از هشت دهه همچنان بی‌نام مانده‌اند. ماتئوس گفت: «بیش از یک میلیون قربانی در اتحاد شوروی اشغالی وجود داشت. بیشترشان ناشناخته‌اند، درست همان‌طور که قاتلان می‌خواستند.»
منبع: خبرآنلاین
