به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از همشهری آنلاین، شرکت اسپیس‌ایکس، مالک استارلینک، اعلام کرده است که بیشتر ماهواره‌های این شرکت برای سوختن ایمن در جو زمین طراحی شده‌اند. با این حال، کارشناسان نسبت به پیامدهای زیست‌محیطی، خطر برخورد با سایر ماهواره‌ها و انتشار ذرات فلزی در اتمسفر هشدار می‌دهند.
چرا ماهواره‌ها سقوط می‌کنند؟
ماهواره‌های استارلینک در مدارهای با ارتفاع کم قرار داده می‌شوند. این کار باعث می‌شود در صورت بروز نقص فنی، ماهواره‌ها به تدریج به دلیل مقاومت جوی به سمت زمین بازگردند. عمر مفید این ماهواره‌ها بین ۵ تا ۷ سال است و پس از پایان این دوره، به صورت کنترل‌شده یا طبیعی به جو بازمی‌گردند و معمولاً در آنجا می‌سوزند. اما شرایطی مانند فعالیت‌های شدید خورشیدی، تغییرات چگالی جو یا مشکلات فنی می‌تواند منجر به سقوط سریع و غیرقابل کنترل آنها شود.
سقوط‌های واقعی ماهواره‌های استارلینک
ژانویه ۲۰۲۵: در این ماه، بیش از ۱۲۰ ماهواره استارلینک به جو بازگشتند و به طور میانگین روزانه ۴ تا ۵ ماهواره در حال سوختن مشاهده شد.
فوریه ۲۰۲۲: پس از پرتاب ۴۹ ماهواره توسط اسپیس‌ایکس، یک توفان ژئومغناطیسی چگالی جو را افزایش داد که منجر به سقوط ۴۰ ماهواره شد.
مه ۲۰۲۴: یک توفان خورشیدی باعث سقوط ۱۲ ماهواره دیگر شد.
دلایل سقوط و سازوکارهای احتمالی
فعالیت خورشیدی و چگالی جو
افزایش فعالیت‌های خورشیدی مانند بادها و توفان‌های مغناطیسی، لایه‌های بالایی جو را گرم و منبسط می‌کند. این پدیده مقاومت جوی را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود ماهواره‌ها انرژی خود را سریع‌تر از دست داده و زودتر سقوط کنند.
نقص فنی و خطاهای عملکردی
برخی ماهواره‌ها به دلیل مشکل در موتورهای تصحیح مدار، نقص در سیستم کنترل جهت یا آسیب به قطعات داخلی، توانایی حفظ ارتفاع خود را از دست می‌دهند.
عدم دستیابی به مدار نهایی
در برخی پرتاب‌ها، ماهواره‌ها ابتدا در یک مدار موقت قرار می‌گیرند تا عملکرد آنها بررسی شود. اگر در این مرحله مشکلی رخ دهد، ممکن است هرگز به مدار نهایی نرسند و سقوط کنند، همان‌طور که در پرتاب فوریه ۲۰۲۲ مشاهده شد.
سایر نظریه‌های علمی
تحقیقات علمی نشان می‌دهد که پدیده‌هایی مانند اثرات الکتریکی یا پلاسمایی غیرمعمول، تعاملات یونی یا بارهای الکتریکی روی سطح ماهواره نیز می‌توانند مقاومت جوی را افزایش دهند. با این حال، این نظریه‌ها هنوز به طور قطعی اثبات نشده‌اند.
نگرانی‌ها و خطرات احتمالی
بیشتر ماهواره‌های کوچک طوری طراحی شده‌اند که هنگام ورود مجدد به اتمسفر به طور کامل بسوزند و قطعه‌ای از آنها به زمین نرسد. با این حال، این احتمال وجود دارد که در موارد نادر، برخی قطعات مقاوم‌تر از این فرآیند عبور کرده و به سطح زمین برسند. اگرچه خطر برخورد این قطعات با هواپیماها یا مناطق مسکونی بسیار کم است، اما صفر نیست.
یکی از نگرانی‌های اصلی، انتشار اکسید آلومینیوم و فلزات دیگر در جو است که می‌تواند بر لایه ازن و ترکیبات شیمیایی اتمسفر تأثیر منفی بگذارد. علاوه بر این، بازگشت‌های کنترل‌نشده ممکن است باعث پراکنده شدن زباله‌های فضایی کوچک شود که خطر برخورد با ماهواره‌های دیگر را افزایش می‌دهد. این وضعیت می‌تواند به یک واکنش زنجیره‌ای از برخوردها، معروف به «سناریوی کسلر»، منجر شود.
منبع: همشهری آنلاین
