به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، استان مازندران، به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز زنبورداری در ایران، با داشتن بیش از 688 هزار کلنی زنبور عسل و حدود 7 هزار واحد زنبورداری فعال، توانسته است جایگاه ویژه‌ای در تولید عسل با کیفیت و فرآورده‌های زنبور عسل به دست آورد. این استان با بهره‌گیری از منابع طبیعی گوناگون و باغ‌های وسیع، شرایطی ایده‌آل برای پرورش زنبور عسل فراهم کرده و با اجرای طرح‌های نظارتی و سرشماری دقیق، گام‌های مؤثری در جهت توسعه پایدار این صنعت برداشته است.
با وجود کاهش 25 درصدی در تعداد کلنی‌های زنبور نسبت به سال گذشته، پتانسیل‌های طبیعی و تنوع گیاهی استان، به همراه برنامه‌های حمایتی مدیریت جهاد کشاورزی، نشان‌دهنده آینده‌ای روشن برای صنعت زنبورداری مازندران است.
تنوع گیاهی؛ عامل اصلی کیفیت عسل مازندران
بیش از 160 هزار هکتار باغ در مازندران، شامل 115 هزار هکتار باغ مرکبات، بستری مناسب برای رشد و تغذیه زنبورهای عسل ایجاد کرده است. تنوع گیاهی این استان، زنبورداران را قادر ساخته تا سه نوع عسل با ویژگی‌های منحصر به فرد تولید کنند.
عسل بهاره، از شهد شکوفه‌های مرکبات و کلزا به دست می‌آید؛ عسل تابستانه، از شهد درختان و گیاهان جنگلی برداشت می‌شود و عسل ییلاقی یا دارویی که از گیاهان دارویی مانند آویشن و گون تهیه می‌شود، به دلیل ویژگی‌های درمانی خاص خود، ارزش بالایی دارد. این گوناگونی در منابع تغذیه‌ای باعث شده عسل مازندران از نظر کیفیت و خواص درمانی، در سطح کشور شناخته شود.
کاهش تعداد کلنی‌ها به دلایلی از جمله بیماری‌های زنبور، کاهش کیفیت داروهای مورد استفاده و مشکلات تغذیه‌ای ناشی از کاهش تنوع گیاهی در برخی مناطق برمی‌گردد. با این حال، زنبورداران با استفاده از دانش و تجربه خود، به همراه حمایت‌های جهاد کشاورزی، به دنبال راهکارهای موثر برای حفظ و بازسازی جمعیت زنبورها هستند.
یکی از زنبورداران باسابقه شهرستان بابل توضیح می‌دهد که میزان تولید عسل به طور قابل توجهی به وضعیت گل‌ها، شرایط آب و هوایی و مدیریت منابع طبیعی وابسته است.
علی رحمانی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری مهر اظهار کرد: برای تأمین شهد کافی و بهبود وضعیت زنبورها، در فصول مختلف سال به مناطق متفاوتی از جمله کیاکلا، بهشهر، جنگل‌ها و مناطق کوهستانی سفر می‌کنیم و در برخی موارد نیز برای افزایش تولید، به مناطق ورامین و صحرای قم می‌رویم.
او همچنین بر اهمیت تغذیه مناسب زنبورها تأکید کرده و معتقد است که بهره‌گیری از تنوع گیاهی استان موجب تولید عسل با کیفیت و ویژگی‌های متمایز می‌شود.
نقش اقتصادی و ایجاد فرصت‌های شغلی
زنبورداری در مازندران، علاوه بر تولید عسل مرغوب، نقش مهمی در ایجاد اشتغال و حمایت از اقتصاد خانواده‌ها ایفا می‌کند. زنبورداران بومی با مدیریت حرفه‌ای واحدهای خود، توانسته‌اند برای تعدادی از افراد به طور مستقیم شغل ایجاد کنند و این صنعت را به عنوان یک منبع درآمد پایدار معرفی کنند.
فعالان این حوزه، زنبورداری را فعالیتی سخت اما لذت‌بخش توصیف می‌کنند که علاوه بر جنبه اقتصادی، نقش مهمی در حفظ تنوع زیستی و گرده‌افشانی محصولات کشاورزی استان دارد.
نظارت و سرشماری؛ گام‌هایی اساسی برای توسعه
سرشماری زنبورستان‌ها از چند روز پیش در مازندران آغاز شده و برنامه‌ریزی برای حمایت از فعالان این حوزه از اهداف آن است. کارشناسان با نظارت دقیق بر روند ثبت و آمارگیری زنبورستان‌ها، اطمینان حاصل می‌کنند که اطلاعات جمع‌آوری شده از صحت و دقت بالایی برخوردار باشد. این اطلاعات، مبنایی برای برنامه‌ریزی‌های آینده و حمایت‌های هدفمند از زنبورداران منطقه است.
عباسعلی پورمند، سرپرست مدیریت جهاد کشاورزی سوادکوه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری مهر بر همکاری زنبورداران با کارشناسان تأکید کرد و از آن‌ها خواست اطلاعات دقیق و به‌روز را ارائه دهند تا امکان برنامه‌ریزی بهتر و اجرای طرح‌های حمایتی فراهم شود.
وی خاطرنشان کرد: هدف از این سرشماری، جمع‌آوری اطلاعات دقیق و به‌روز از وضعیت زنبورداری در شهرستان نور و استفاده از این اطلاعات در برنامه‌ریزی برای توسعه و حمایت از این صنعت است.
وی با تأکید بر الزامی بودن حضور و تکمیل فرم سرشماری برای تمامی زنبورداران، اظهار داشت: اطلاعات جمع‌آوری‌شده در این سرشماری، مبنای برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های آتی در حوزه زنبورداری خواهد بود.
پورمند اظهار داشت: تکمیل دقیق و به‌موقع فرم‌های سرشماری توسط زنبورداران، نقش مهمی در بهبود برنامه‌های حمایتی و توسعه‌ای بخش زنبورداری در این شهرستان خواهد داشت.
وی افزود: زنبورداران شهرستان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت فرم‌های سرشماری به مدیریت جهاد کشاورزی این شهرستان مراجعه کنند.
در شهرستان آمل نیز از ابتدای مهرماه، سرشماری گسترده زنبورستان‌ها در قالب طرحی ملی با مشارکت مراکز هشت‌گانه در این شهرستان آغاز شده است.
هدف این طرح، جمع‌آوری داده‌های کامل درباره وضعیت کلنی‌ها، نژاد زنبورها، میزان تولید عسل، بهداشت زنبورستان‌ها و مشکلات و نیازهای زنبورداران است تا بر اساس آن برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای انجام شود.
هادی‌زاده، معاون سازمان جهاد کشاورزی شهرستان آمل، اهمیت این سرشماری را در شناخت ظرفیت‌های واقعی صنعت زنبورداری و تدوین سیاست‌های حمایتی موثر برای رشد این بخش حیاتی در کشاورزی منطقه دانست.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان آمل در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری مهر با اشاره به اهداف اصلی این سرشماری، تصریح کرد: هدف از اجرای این طرح، شناسایی دقیق ظرفیت‌های موجود در صنعت زنبورداری شهرستان، تعیین میزان تولید عسل و سایر فرآورده‌ها، بررسی وضعیت بهداشتی زنبورستان‌ها و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود وضعیت آن‌ها، برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار این صنعت و حمایت از زنبورداران است.
هادی‌زاده در پایان از تمامی زنبورداران شهرستان آمل درخواست کرد تا با کارشناسان سرشماری همکاری لازم را داشته باشند و اطلاعات دقیق و صحیحی را در اختیار آن‌ها قرار دهند.
با توجه به شرایط اقلیمی مناسب، تنوع گیاهی بالا و دانش فنی زنبورداران، استان مازندران پتانسیل بالایی برای افزایش تولید عسل و فرآورده‌های جانبی دارد و حمایت‌های بیشتر از زنبورداران، از جمله تأمین داروهای با کیفیت، آموزش‌های تخصصی و تقویت زیرساخت‌ها، کلید توسعه پایدار این صنعت است.
ثبت دقیق و مستمر اطلاعات زنبورستان‌ها، به عنوان مبنای تصمیم‌گیری‌های مدیریتی و سیاست‌گذاری‌های کلان، می‌تواند به حفظ و ارتقای ظرفیت‌های موجود کمک کند و موجب شکوفایی هرچه بیشتر زنبورداری در استان شود.
در نهایت، شهد شیرین عسل مازندران، نتیجه تلاش، همت و دانش زنبورداران این خطه است که با وجود مشکلات و چالش‌ها، با پشتکار و حمایت‌های سازمانی به یکی از منابع مهم اشتغال و درآمد در استان تبدیل شده است.
منبع : خبرگزاری مهر
