به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از فرادید، در میان سازه‌های عظیم و باستانی که نامشان بر سر زبان‌هاست، “دیوار بزرگ چین” همواره به عنوان نمادی باشکوه از معماری و تاریخ بشری مطرح بوده است. این دیوار که به عنوان طولانی‌ترین سازه دست‌ساز جهان شناخته می‌شود، با قدمتی بیش از دو هزار سال، همواره الهام‌بخش افسانه‌ها و داستان‌های گوناگون بوده است. اما جالب است بدانیم که این تنها دیوار تاریخی در نوع خود نیست و حتی در داخل چین نیز دیوارهای دیگری با ویژگی‌های منحصربه‌فرد وجود دارند.
در شمال غربی دیوار بزرگ چین، در امتداد مرزهای چین، مغولستان و روسیه، مجموعه‌ای از دیوارهای قرون وسطایی به چشم می‌خورد. این شبکه گسترده به طول تقریبی 2500 مایل، در بازه زمانی قرن‌های 10 تا 13 میلادی بنا شده است. در آن دوران، این منطقه محل سکونت فرهنگ‌های مختلفی بود که هر یک در تلاش بودند تا رفت‌وآمد و تحرکات دیگری را تحت کنترل خود درآورند.
در حالی که بسیاری از دیوارهای قرون وسطایی به طور کامل مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته‌اند، بخش کوچکی از این دیوارها همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. این بخش که به “دیوار گوبی” معروف است، سال‌ها اطلاعات اندکی درباره آن در دسترس بود و تنها مطالعات دوران جنگ سرد شوروی سابق، اطلاعات محدودی را در این زمینه ارائه کرده بود. اخیراً، این کمبود اطلاعات، گروهی از محققان را بر آن داشت تا با استفاده از فناوری‌ها و روش‌های نوین، به مطالعه دیوار گوبی بپردازند. نتایج این تحقیقات که در ماه آوریل 2025 منتشر شد، زوایای پنهانی از تاریخ پر فراز و نشیب این دیوار را آشکار ساخت.
مطالعات مربوط به دیوار گوبی، اگرچه به قرن هجدهم بازمی‌گردد، اما پژوهش‌های رسمی در این زمینه تا دهه 1950 آغاز نشد. در آن زمان، باستان‌شناسان مغولستانی در جریان حفاری‌های خود، این سازه را بر روی نقشه‌های دوران شوروی مشخص کردند. پس از آن، باستان‌شناسان ژاپنی و روسی نیز به مطالعه این دیوار پرداختند و ساخت آن را به سلسله تانگوت یا شی‌شا نسبت دادند؛ سلسله‌ای که از سال 1038 تا 1227 میلادی در شمال غربی چین حکومت می‌کرد.
مطالعه‌ای که در سال 2025 انجام شد، با بهره‌گیری از حسگرهای از راه دور، مطالعات میدانی، حفاری‌ها و تحلیل‌های آزمایشگاهی، توانست درک بهتری از قدمت، نحوه ساخت، نگهداری و هدف اصلی دیوار گوبی ارائه دهد. پژوهشگران در این مطالعه تأیید کردند که دیوار گوبی در دوره حکومت سلسله شی‌شا ساخته شده است. همچنین، تاریخ‌گذاری رادیوکربنی نشان داد که بخش عمده‌ای از ساخت این دیوار در دوران امپراتور اول شی‌شا، یوانهاو، انجام شده است. دوره حکمرانی یوآن‌ها (1038 تا 1048 میلادی) مصادف با لشکرکشی‌ها و فتوحات گسترده به منظور تثبیت و گسترش قلمروهای جدید بوده است.
یافته‌های مربوط به رسوبات ذغال نشان می‌دهد که دیوار گوبی در طول دوره شی‌شا و تا سال‌های پایانی این سلسله، مورد استفاده و محافظت قرار می‌گرفته است. یکی دیگر از نشانه‌های سکونت مداوم در این منطقه، ساخت دیوار در نزدیکی چاه‌ها و درختان بوده است که منابع مورد نیاز سربازان برای استقرار در این پست‌ها را فراهم می‌کرده است. پیش‌تر این تصور وجود داشت که دیوار گوبی نیز مانند سایر دیوارهای قرون وسطایی، صرفاً یک سازه دفاعی بوده و هدف آن جلوگیری از ورود افراد غیرمجاز بوده است. با این حال، پژوهشگران با بررسی دقیق‌تر، به این نتیجه رسیده‌اند که دیوار گوبی نقش پیچیده‌تر و فعال‌تری در استراتژی امپراتوری ایفا می‌کرده است.
به گزارش اخبار جهان، اگرچه دیوار گوبی بدون شک اهداف دفاعی نیز داشته است (به عنوان مثال، بخش‌های بزرگی از آن در نزدیکی تپه‌های شنی ساخته شده‌اند که به عنوان موانع اضافی عمل می‌کرده‌اند)، اما به نظر می‌رسد که این سازه نقش یک مرکز تجاری و اداری را نیز ایفا می‌کرده است. به عبارت دیگر، این دیوار از یک سو به منظور جداسازی و محافظت از قلمروها عمل می‌کرده و از سوی دیگر، به عنوان یک پل ارتباطی، مردم را به یکدیگر نزدیک‌تر می‌کرده است. این یافته‌ها نشان می‌دهد که دیوار گوبی نه تنها یک مانع دفاعی، بلکه یک عنصر کلیدی در توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه بوده است. اخبار جهان در ادامه گزارش خود آورده است این تحقیقات دریچه‌های جدیدی را به سوی درک بهتر تاریخ و فرهنگ این منطقه گشوده است.
منبع : فرادید
