بیماری‌های شایع در نوزادان

نوزادان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر نسبت به بزرگسالان، مستعد ابتلا به برخی بیماری‌ها هستند. خوشبختانه با مراقبت‌های مناسب و مراجعه به موقع به پزشک، بسیاری از این بیماری‌ها قابل پیشگیری و درمان هستند.

برخی از بیماری‌های شایع در نوزادان عبارتند از:

عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی

• سرماخوردگی: شایع‌ترین عفونت در نوزادان است و با علائمی مانند آبریزش بینی، سرفه و تب همراه است.
• آنفلوآنزا: این بیماری می‌تواند برای نوزادان خطرناک باشد و باعث مشکلات تنفسی جدی شود.
• سینوزیت: التهاب سینوس‌ها که می‌تواند باعث تب، ترشحات بینی و بی‌حالی شود.

عفونت‌های دستگاه گوارش

• اسهال: می‌تواند ناشی از عفونت با ویروس‌ها، باکتری‌ها یا انگل‌ها باشد و باعث کم‌آبی بدن شود.
• یبوست: مشکل در دفع مدفوع که می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله کمبود آب در بدن یا مشکلات تغذیه‌ای رخ دهد.
• رفلاکس: برگشت محتویات معده به مری که باعث سوزش سر دل و استفراغ می‌شود.

عفونت‌های پوستی

• کهیر: واکنش آلرژیک به غذا، دارو یا عوامل محیطی که باعث ایجاد لکه‌های قرمز و خارش‌دار روی پوست می‌شود.
• اگزما: یک بیماری پوستی مزمن که با خشکی، خارش و التهاب پوست مشخص می‌شود.
• جوش‌های شیر: جوش‌های کوچک و سفید رنگی که روی صورت نوزاد ظاهر می‌شوند و معمولاً بی ضرر هستند.

عفونت‌های چشم

• ملتحمه: التهاب ملتحمه (پرده شفاف روی سفیدی چشم) که باعث قرمزی، خارش و ترشحات چشمی می‌شود.
• بلفاریت: التهاب پلک که باعث قرمزی، خارش و پوسته‌پوستی پلک‌ها می‌شود.

بیماری‌های ناشی از نقص مادرزادی

• نقص‌های قلبی: اختلالاتی در ساختار قلب که می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
• نقص‌های لوله عصبی: اختلالاتی در رشد مغز و نخاع مانند اسپینا بیفیدا.
• بیماری‌های متابولیک: اختلالاتی در متابولیسم بدن که می‌تواند بر رشد و عملکرد اندام‌ها تأثیر بگذارد.

بیماری‌های عفونی

• مننژیت: التهاب پرده‌های محافظ مغز و نخاع که می‌تواند باعث تب، استفراغ، سفتی گردن و تشنج شود.
• سپسیس: عفونت خون که می‌تواند در نوزادان بسیار خطرناک باشد.
• آبله مرغان: یک بیماری ویروسی مسری که باعث ایجاد بثورات پوستی خارش‌دار می‌شود.

بیماری‌های آلرژیک

• آلرژی به شیر گاو: یکی از شایع‌ترین آلرژی‌های غذایی در نوزادان است.
• آتوپی: مستعد بودن به آلرژی‌ها مانند اگزما، آسم و رینیت آلرژیک.

سایر بیماری‌ها

• کم‌خونی: کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون که می‌تواند باعث خستگی، بی‌حالی و رنگ‌پریدگی شود.
• راشیتیسم: نرمی استخوان‌ها به دلیل کمبود ویتامین D.
• یرقان: زرد شدن پوست و سفیدی چشم که معمولاً به دلیل بالا بودن سطح بیلی‌روبین در خون رخ می‌دهد.
• عفونت‌های گوش: عفونت گوش میانی می‌تواند باعث تب، درد گوش و کاهش شنوایی شود.
• عفونت ادراری: عفونت مجاری ادراری می‌تواند باعث تب، درد شکم و ترشحات غیرعادی از مجرای ادرار شود.

علائم هشداردهنده در نوزادان:

• تب بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد
• بی‌حالی و بی‌اشتهایی
• مشکل در تنفس
• استفراغ مکرر
• اسهال شدید
• زردی پوست و سفیدی چشم
• گریه‌های مداوم و بی‌دلیل
• تورم غدد لنفاوی
• بثورات پوستی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ اگر نوزاد شما هر یک از علائم ذکر شده را نشان داد، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، به بهبود سریع نوزاد کمک می‌کند.

پیشگیری از بیماری‌ها در نوزادان:

• واکسیناسیون: واکسیناسیون یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از بسیاری از بیماری‌های عفونی در نوزادان است.
• تغذیه مناسب: تغذیه با شیر مادر بهترین راه برای تقویت سیستم ایمنی نوزاد است.
• بهداشت فردی: شستن مرتب دست‌ها، رعایت بهداشت محیط و استفاده از وسایل شخصی برای نوزاد بسیار مهم است.
• مراجعه منظم به پزشک: چکاپ‌های منظم نوزاد، به تشخیص زودهنگام بیماری‌ها کمک می‌کند.
• ایجاد محیط امن: محیط زندگی نوزاد باید تمیز و عاری از عوامل بیماری‌زا باشد.

روش‌های درمانی بیماری‌های نوزادان به عوامل مختلفی از جمله نوع بیماری، شدت بیماری و سن نوزاد بستگی دارد. برخی از روش‌های درمانی رایج عبارتند از:

دارو درمانی

• آنتی‌بیوتیک‌ها: برای درمان عفونت‌های باکتریایی مانند عفونت گوش، عفونت ادراری و پنومونی استفاده می‌شود.
• ضد ویروس‌ها: برای درمان عفونت‌های ویروسی مانند آنفلوآنزا و آبله مرغان تجویز می‌شود.
• ضد قارچ‌ها: برای درمان عفونت‌های قارچی پوست استفاده می‌شود.
• داروهای ضد التهاب: برای کاهش التهاب و درد در بیماری‌هایی مانند آرتریت و اگزما استفاده می‌شود.

درمان‌های حمایتی

• تغذیه مناسب: تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک مناسب به تقویت سیستم ایمنی نوزاد کمک می‌کند.
• آبرسانی: در صورت اسهال یا استفراغ، باید به نوزاد مایعات کافی داده شود تا از کم‌آبی بدن جلوگیری شود.
• استراحت: استراحت کافی به بهبود نوزاد کمک می‌کند.

روش‌های درمانی دیگر

• فیزیوتراپی: برای درمان اختلالات حرکتی و بهبود عملکرد عضلات استفاده می‌شود.
• کاردرمانی: برای بهبود مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت استفاده می‌شود.
• گفتاردرمانی: برای بهبود مشکلات گفتاری و زبانی استفاده می‌شود.
• جراحی: در برخی موارد، مانند نقص‌های قلبی یا مشکلات گوارشی، جراحی لازم است.

روش‌های درمانی خاص برای برخی بیماری‌ها:

• یرقان: در موارد خفیف، نور درمانی و تغذیه با شیر مادر کافی است، اما در موارد شدید ممکن است به تعویض خون نیاز باشد.
• آسم: داروهای ضد آسم، فیزیوتراپی تنفسی و اجتناب از محرک‌ها از جمله روش‌های درمان آسم هستند.
• اگزما: استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، پمادهای کورتیکوستروئید و داروهای ضد حساسیت از جمله روش‌های درمان اگزما هستند.
• عفونت‌های قارچی: استفاده از کرم‌های ضد قارچ و شستشوی منظم پوست با آب ولرم و صابون ملایم از جمله روش‌های درمان عفونت‌های قارچی هستند.

توجه: برخی از بیماری‌ها ممکن است نیازی به درمان خاصی نداشته باشند و با گذشت زمان خود به خود بهبود یابند.

عوامل موثر بر انتخاب روش درمانی:

• نوع بیماری: نوع بیماری تعیین می‌کند که چه درمانی مناسب است.
• شدت بیماری: شدت بیماری بر انتخاب روش درمانی و مدت زمان درمان تأثیر می‌گذارد.
• سن نوزاد: سن نوزاد و سیستم ایمنی او در انتخاب درمان مؤثر است.
• سایر بیماری‌های زمینه ای: وجود بیماری‌های زمینه‌ای دیگر می‌تواند بر انتخاب درمان تأثیر بگذارد.

اهمیت مراجعه به پزشک: مراجعه به پزشک متخصص اطفال برای تشخیص دقیق بیماری و انتخاب بهترین روش درمانی بسیار مهم است. خود درمانی می‌تواند عواقب جدی برای نوزاد داشته باشد.

مهمترین نکته:

• به علائم نوزاد خود توجه کنید.
• در صورت مشاهده هرگونه تغییر غیرعادی، با پزشک مشورت کنید.
• به توصیه‌های پزشک عمل کنید.
• به نوزاد خود آرامش دهید و محیطی امن برای او فراهم کنید.

نتیجه‌گیری

در صورت مشاهده هرگونه تغییر غیرعادی در نوزاد، حتماً با پزشک مشورت کنید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، به بهبود سریع نوزاد کمک می‌کند. به طور کلی، مراقبت صحیح از نوزاد، شامل تغذیه مناسب، بهداشت خوب، واکسیناسیون به موقع و مراجعه منظم به پزشک، بهترین راه برای حفظ سلامت نوزاد است.

منبع: اخبار جهان