به گزارش اخبار جهان به نقل از مهر، حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور، در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن اشاره به کاهش شتاب مهاجرت نخبگان از کشور، عوامل متعددی را در این زمینه مؤثر دانست. وی با تأکید بر اهمیت توجه به نخبگان و وجود شاخص‌های مرتبط، از کاهش قابل توجه نرخ مهاجرت خبر داد. به گفته‌ی وی، در حوزه علوم پزشکی، کاهش حدود ۱۸ درصدی و در حوزه علوم پایه، کاهش حداقل ۳۰ درصدی در نرخ مهاجرت نسبت به سال گذشته مشاهده شده است. این کاهش، تا حدی ناشی از آزادسازی مدارک برای خروج از کشور بوده است. با این حال، افشین تأکید کرد که این تغییرات تنها به اقدامات بنیاد ملی نخبگان، معاونت علمی یا دولت محدود نمی‌شود و شرایط اجتماعی، سیاسی، و جذابیت‌های حمایتی نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند.
اما چالش اصلی، نه تنها مهاجرت نخبگان، بلکه نرخ بازگشت بسیار پایین آنان است. افشین در این خصوص اظهار داشت که نرخ بازگشت نخبگان ایرانی در حدود یک درصد است، در حالی که متوسط جهانی هفت درصد و متوسط منطقه‌ای حتی بیشتر از این است. وی با بیان این نکته که مهاجرت به شرط بازگشت نخبگان و بهره‌مندی از دانش و تجربیات آن‌ها در خارج از کشور، مشکلی ندارد، بر لزوم تسهیل بازگشت و ایجاد پل‌های ارتباطی قوی‌تر بین کشور و نخبگان تأکید کرد. حمایت از نخبگان داخل و ایجاد شرایط مناسب برای بازگشت نخبگان خارج از کشور، به همراه ایجاد ارتباط موثر با آن دسته از نخبگانی که باز نمی‌گردند، از جمله سیاست‌های کلیدی در این زمینه محسوب می‌شود. هدف، بهره‌گیری از توان علمی و دانشی تمام نخبگان ایرانی، فارغ از محل اقامت آن‌ها، است.
آقای افشین بر ضرورت افزایش نرخ بازگشت نخبگان از یک درصد فعلی به ده درصد تأکید کرد. وی معتقد است که نباید به آمارهای فعلی اکتفا کرد و باید تلاش برای افزایش نرخ بازگشت نخبگان را هدف‌گذاری بلندمدت دانست. رسیدن به متوسط جهانی هفت درصد و حتی فراتر از آن (ده درصد)، به عنوان یک هدف واقع‌گرایانه در نظر گرفته شده است.
در پاسخ به سؤالی در مورد چشم‌انداز آینده، افشین با اشاره به اهمیت برنامه‌ریزی بلندمدت، به این نکته اشاره کرد که اجرای یک برنامه‌ی منسجم ده ساله در حوزه علم و فناوری می‌تواند نتایج قابل توجهی به همراه داشته باشد. وی با استناد به تجربیات گذشته، تأکید کرد که هرگاه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری دقیقی در حوزه علم و فناوری انجام شده است، به اهداف مورد نظر دست یافته‌ایم. وی همچنین از تدوین برنامه‌ای درباره بررسی ۶۰ سال علم ایران خبر داد که در آن تاثیرگذاری اقدامات گذشته در این حوزه به نمایش گذاشته خواهد شد. این برنامه، نشان می‌دهد که اقدامات هدفمند و پیوسته در حوزه علم و فناوری ایران همواره نتایج مثبت و قابل توجهی داشته است.
منبع: مهر
