به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، افزایش قابل توجه بازده آبیاری در بخش کشاورزی خراسان رضوی، گامی مهم در راستای مدیریت منابع آبی این استان محسوب می‌شود. بر اساس گزارش‌های منتشر شده، این بازده در طول یک سال گذشته از ۳۷ درصد به ۵۰ درصد افزایش یافته است. این موفقیت قابل توجه، علی‌رغم کاهش منابع آبی و کم‌آبیاری تا بیش از ۴۰ درصد در سال گذشته، به دست آمده است.
مجید جعفری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، این دستاورد را نتیجه‌ی اجرای طرح‌های آب و خاک و اقدامات شایسته‌ی این سازمان دانسته است. وی با اشاره به ابعاد گسترده این پروژه‌ها، از اجرای ۱۹۹ هزار و ۲۶۹ هکتار طرح‌های آبیاری نوین، ۲۱ هزار و ۵۹۴ کیلومتر کانال‌های آبیاری عمومی و لوله گذاری، و بهسازی ۶ هزار و ۲۱۲ کیلومتر قنات در استان خبر داد. علاوه بر این، ۳۴ میلیون مترمکعب طرح‌های تامین آب کشاورزی و ۲ هزار و ۷۰۰ هکتار شبکه فرعی آبیاری و زهکشی نیز در خراسان رضوی اجرا شده‌اند. این اقدامات نشان از یک برنامه‌ی مدون و هدفمند برای بهینه‌سازی مصرف آب در بخش کشاورزی استان دارد.
اهمیت این پیشرفت در شرایط کم‌آبی منطقه غیرقابل انکار است. خراسان رضوی با دارا بودن ۲ میلیون و ۱۳۸ هزار هکتار عرصه مستعد کشاورزی و یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار زمین زیر کشت ۸۳ نوع محصول (۹۰۰ هزار هکتار زراعت و ۳۰۰ هزار هکتار باغ) همواره با چالش کم‌آبی مواجه بوده است. این استان سالانه هشت میلیون تن انواع محصولات باغی، زراعی و دامی تولید می‌کند و بیش از ۳۳۸ هزار بهره‌بردار در بخش کشاورزی آن فعالیت دارند. با توجه به این اعداد و ارقام، افزایش ۵۰ درصدی بازده آبیاری می‌تواند تأثیر بسزایی بر تولید محصولات کشاورزی و اقتصاد استان داشته باشد.
افزایش بازده مصرف آب (Water Use Efficiency) که از ۳۷ به ۵۰ درصد رسیده است، نشان دهنده‌ی پیشرفت قابل توجه در بهره‌وری از منابع آبی محدود است. این افزایش، نه‌تنها از نظر اقتصادی اهمیت دارد، بلکه از لحاظ زیست‌محیطی نیز بسیار حائز اهمیت است. به‌طور کلی، بازده مصرف آب، معیاری است که نشان می‌دهد چه میزان از آب مصرف شده، به طور مؤثر و مفید برای تولید محصولات کشاورزی مورد استفاده قرار گرفته است. این افزایش نشان می‌دهد که با اجرای طرح‌های نوین آبیاری، آب کمتری برای تولید همان میزان محصول استفاده می‌شود، که این امر نه تنها در حفظ منابع آب بسیار مؤثر است، بلکه به کاهش هزینه‌های تولید و افزایش سودآوری برای کشاورزان نیز کمک شایانی می‌کند.
این موفقیت می‌تواند الگویی برای دیگر مناطق کشور با مشکل کم‌آبی باشد. تجربه خراسان رضوی نشان می‌دهد که با برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری مناسب و اجرای طرح‌های نوین آبیاری، می‌توان به طور قابل توجهی بازده مصرف آب را افزایش داد و در عین حال، تولید محصولات کشاورزی را حفظ یا حتی افزایش داد. به‌ویژه با توجه به پیش‌بینی‌های تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی‌ها در سال‌های آینده، سرمایه‌گذاری در این زمینه ضروری به‌نظر می‌رسد.
تحلیلگران معتقدند که موفقیت خراسان رضوی در افزایش بازده آبیاری می‌تواند الگویی برای دیگر استان‌های کشور باشد. البته، تکرار این موفقیت در سایر استان‌ها مستلزم توجه به شرایط خاص هر منطقه، برنامه‌ریزی دقیق و اختصاص منابع مالی کافی است. مهم است که این موفقیت به عنوان یک مدل موفق در سطح ملی شناخته شود و از تجارب این استان در دیگر نقاط کشور استفاده شود. همچنین، پایش مستمر و ارزیابی اثرات این طرح‌ها بر روی محیط زیست و جامعه محلی نیز ضروری به نظر می‌رسد. اخبار جهان، پیگیری‌های خود را در این زمینه ادامه می‌دهد.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی
