به گزارش اخبار جهان ، کوروش احمدی، دیپلمات پیشین ایرانی، در تحلیل آخرین تحولات پیرامون برنامه هسته‌ای ایران و احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه (اسنپ بک) توسط اروپا، بر پیچیدگی اوضاع و محدودیت‌های زمانی تأکید کرد. وی با اشاره به توافق اخیر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، احتمال موفقیت در جلوگیری از اسنپ بک را کم ارزیابی کرد و این امر را وابسته به میزان انعطاف‌پذیری هر دو طرف دانست. احمدی، در این راستا، خواسته‌های اروپا را شامل همکاری بی‌درنگ با آژانس، شفاف‌سازی در مورد ذخایر اورانیوم غنی‌شده و اجازه بازرسی از سایت‌های هسته‌ای در کمترین زمان ممکن پیش از پایان مهلت ۳۰ روزه اسنپ بک عنوان کرد. وی همچنین به ضرورت مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا، به عنوان یکی دیگر از شروط اروپا، اشاره کرد و با توجه به مواضع فعلی ایران، این احتمال را ضعیف دانست.
بیانیه مشترک سه کشور اروپایی در نشست اخیر شورای حکام آژانس، که بر همکاری فوری و بی‌قید و شرط ایران با آژانس تأکید داشت، نشان از مواضع سختگیرانه اروپا دارد. احمدی در این خصوص توضیح داد که ایران، پیش از ارائه گزارش به آژانس، بر لزوم بررسی امنیتی و زیست‌محیطی سایت‌های هسته‌ای و ارائه گزارش به شورای عالی امنیت ملی خود تأکید دارد؛ فرایندی که به گفته وی، حداقل دو تا سه ماه زمان می‌برد و در فاصله اندک باقی مانده تا ۲۸ سپتامبر (۸ مهر) قابل انجام نیست. بنابراین، به نظر می‌رسد اختلاف نظر اساسی میان ایران و اروپا بر سر نحوه و زمان‌بندی همکاری با آژانس وجود دارد.
علاوه بر این، خواسته دیگر اروپا، مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا بدون پیش‌شرط است. در حالی که ایران آمادگی خود را برای مذاکره اعلام کرده، جزئیات آن هنوز مشخص نیست و این ابهام نیز بر پیچیدگی اوضاع می‌افزاید. احمدی با اشاره به اهمیت “زمان” در حل این بحران، بر محدودیت زمانی تا ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر)، تاریخ انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، تأکید کرد و گفت که کشورهای غربی به دنبال جلوگیری از تمدید این قطعنامه یا فعال شدن مکانیسم ماشه هستند.
در مورد تلاش‌های ایران برای جلوگیری از اسنپ بک، احمدی معتقد است که در ماه‌های اخیر، ابتکار عمل خاصی از سوی ایران در این زمینه دیده نشده است. وی به سخنان اخیر مقام معظم رهبری مبنی بر تمرکز بر توان داخلی برای غلبه بر وضعیت “نه جنگ نه صلح” اشاره کرد که برخی آن را نشانه‌ای از عدم تمایل به تحولات فوری در زمینه مذاکرات هسته‌ای می‌دانند.
اجرای توافق ایران و آژانس در قاهره، از جمله بازگشت بازرسان و ارائه گزارش فنی درباره سایت‌های هسته‌ای، اگرچه می‌تواند به عنوان گامی مثبت تلقی شود، اما به تنهایی نمی‌تواند تضمین کننده توقف اسنپ بک باشد. احمدی با اشاره به دو عامل کلیدی، یعنی محدودیت زمانی و شروط سه‌گانه اروپا، بر این نکته تأکید کرد که حتی با وجود همکاری ایران و آژانس، مشکل محدودیت زمانی همچنان وجود دارد. وی همچنین پیچیدگی‌های مربوط به قطعنامه ۲۲۳۱ را تشریح کرد و گفت که توقف اسنپ بک نیازمند ارسال نامه‌ای از سوی اروپا به شورای امنیت مبنی بر حل اختلافات است؛ موضوعی که با توجه به مواضع فعلی ایران و اروپا، بسیار بعید به نظر می‌رسد.
احمدی در خصوص درخواست اروپا برای مذاکرات مستقیم میان ایران و آمریکا، به تجربه‌های گذشته اشاره کرد و گفت که مذاکرات غیرمستقیم به نتیجه مطلوبی نرسیده است و آمریکا نیز مذاکرات غیرمستقیم را به عنوان توهینی به خود تلقی می‌کند. وی معتقد است که تنها توافق موفقیت‌آمیز در زمینه هسته‌ای ایران، نتیجه مذاکرات مستقیم با آمریکاست و در شرایط کنونی، اتکا به واسطه‌ها کارساز نیست.
در پایان، احمدی با توجه به شرایط موجود، احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه را بسیار بالا دانست، زیرا هم زمان کافی برای حل اختلافات وجود ندارد و هم مواضع ایران و اروپا نشان از فقدان همراهی برای رسیدن به توافقی مشترک دارند.
