به گزارش اخبار جهان به نقل از مهر، سید جواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور، در مراسم رونمایی از طرح ملی «سلامت اجتماعی معلم‌محور»، از تجربه هشت‌ماهه مطالعه و بررسی بیش از ۳۰ کشور در حوزه سیاست‌های اجتماعی خبر داد و سلامت اجتماعی را مفهومی فراتر از بهداشت فردی و شامل تمام فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی جامعه دانست. وی رفاه، بهزیستی و فضائل اجتماعی را سه رکن اصلی سلامت اجتماعی برشمرد و هر یک از این مولفه‌ها را شامل شاخص‌هایی چون آموزش، مسکن، اشتغال و توانمندسازی معرفی کرد.
حسینی با اشاره به هزینه‌های سنگین دولت‌ها در طول تاریخ برای گسترش ساختارها و خدمات، به چالش «اداره گران کشور» در ایران اشاره کرد. موازی‌کاری دستگاه‌های مختلف دولتی در حوزه‌های مشابه، علاوه بر افزایش هزینه‌ها، به پیچیدگی اداری، کاهش دسترسی به خدمات و افت کیفیت آن‌ها دامن زده است. وی با اشاره به تجارب موفق کشورهای پیشرفته در ادغام خدمات اجتماعی در محیط‌های عمومی و آموزشی، به مطالعه ۲۸ کشور اشاره کرد که در آن‌ها دولت بخش عمده‌ای از خدمات خود را از طریق مدارس ارائه می‌دهد. با توجه به دسترسی‌پذیری و فراگیری مدارس در ایران، حسینی از پتانسیل ۱۱۹ هزار مدرسه در سراسر کشور، حتی در دورترین نقاط مرزی، برای اجرای طرح‌های اجتماعی و عدالت‌محور سخن گفت.
طرح سلامت اجتماعی معلم‌محور، با هدف ارائه خدمات توانمندسازی، پیشگیری و حمایت اجتماعی در بستر مدارس، مدارس و مدیران آن‌ها را در محوریت خود قرار داده و سازمان بهزیستی را به عنوان تسهیل‌گر در کنار وزارت آموزش و پرورش می‌نشاند. هدف این طرح، ارائه خدمات فراگیر، با کیفیت، عادلانه و در دسترس برای همه افراد جامعه است. به گفته حسینی، ایجاد تعاونی‌های معلم‌محور با همکاری نمایندگان مجلس و فرهنگیان برای ساماندهی فعالیت‌ها و حمایت از مدارس، از جمله اقدامات عملی این طرح است. همکاری با بانک رفاه کارگران برای ایجاد «حساب محله» و ارائه تسهیلات ویژه به مدارس و خانواده‌ها، و همچنین ارتقای کیفیت مدارس از طریق مشارکت خیران و منابع حمایتی (از هوشمندسازی تا بهبود زیرساخت‌ها) از دیگر برنامه‌های در دست اقدام هستند.
رئیس سازمان بهزیستی تأکید کرد که این طرح نه تنها بار اضافی بر دوش مدارس نخواهد گذاشت، بلکه هدف آن آبادانی، ارتقا و افزایش کیفیت خدمات آموزشی و اجتماعی در مدارس است. این برنامه بر مبنای عدالت اجتماعی طراحی شده و نیازمندان واقعی در اولویت قرار دارند تا همه از حداقل استاندارد خدمات بهره‌مند شوند. تفاهم‌نامه اجرای طرح سلامت اجتماعی معلم‌محور با وزارت آموزش و پرورش به امضا رسیده و به زودی در سراسر کشور اجرا خواهد شد. به گفته‌ی حسینی، این طرح با اتکا به ظرفیت مدارس و معلمان، مسیر جدیدی را برای ارائه خدمات اجتماعی، توانمندسازی جامعه و تحقق عدالت اجتماعی آغاز می‌کند.
از دیگر دستاوردهای سازمان بهزیستی، می‌توان به گسترش طرح توانبخشی مبتنی بر جامعه (CBR) از روستاها به شهرها اشاره کرد. ۹۵ درصد روستاهای کشور تحت پوشش این برنامه هستند و اکنون این طرح با استفاده از ظرفیت مدارس و محلات شهری گسترش می‌یابد. تمام اعتبارات این برنامه توسط سازمان بهزیستی تأمین می‌شود و افراد نیازمند خدمات توانبخشی در ساعات بعد از ظهر در مدارس محلات، خدمات آموزشی، اشتغال و توانبخشی دریافت خواهند کرد.
اولویت خدمات در این طرح با معلولان است و نیازسنجی، غربالگری، ارجاع، توانمندسازی، آموزش و اشتغال آن‌ها در قالب یک نظام مشخص دنبال خواهد شد. حسینی به تجربه موفق ایران در حوزه غربالگری بینایی اشاره کرد که تا کنون بیش از ۶۲ میلیون نفر را تحت پوشش قرار داده و از نابینایی بیش از ۵۵۰ هزار نفر جلوگیری کرده است. این اقدام باعث کاهش نرخ شیوع تنبلی چشم از چهار درصد (میانگین جهانی) به یک و نیم درصد در ایران شده است. این موفقیت در اجلاس سازمان ملل متحد ارائه و مورد تحسین قرار گرفت.
در طرح جدید، خدمات به سالمندان نیز توسعه می‌یابد. برای اولین بار، غربالگری بینایی و شنوایی سالمندان به صورت گسترده انجام خواهد شد و انجمن اپتومتری ایران با ۳ هزار نیروی متخصص، داوطلبانه در این طرح مشارکت می‌کند. مدارس و خانه‌های محلات به پاتوق سالمندان تبدیل می‌شوند و برنامه‌های ویژه‌ای شامل آموزش سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب، پیشگیری از آلزایمر، فعالیت‌های هنری و فرهنگی و نظام ارجاع تخصصی برای سالمندان طراحی شده است.
طرح دیگری که آغاز به کار خواهد کرد، غربالگری و هدایت تحصیلی شغلی برای نوجوانان ۱۳ تا ۱۸ سال است. در این برنامه، استعدادها، ویژگی‌های شخصیتی، تمایلات تحصیلی و شغلی نوجوانان مشخص می‌شود و بر اساس آن، آموزش مهارت‌ها و هدایت تحصیلی و شغلی صورت می‌گیرد. هدف، ایجاد پیوند میان استعداد، علاقه، ویژگی‌های شخصیتی و مسیر شغلی آینده برای فراهم کردن زمینه اشتغال پایدار است. حسینی با تأکید بر نقش محوری مدارس در این طرح، مدرسه را کانون فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و تربیتی محلات دانست و به اهمیت مدرسه فعال و پرنشاط در داشتن جامعه‌ای سالم اشاره کرد. طرح توانبخشی مبتنی بر جامعه در شهرها، همراه با طرح ملی سلامت اجتماعی معلم‌محور، گام بلندی برای تحقق عدالت اجتماعی، توانمندسازی معلولان، حمایت از سالمندان و هدایت نسل نوجوان است که به زودی در سراسر کشور اجرا می‌شود.
منبع: مهر
