امروز : جمعه, ۱۸ آبان , ۱۴۰۳
طرز تهیه آش ترخینه دوغ (اراک) – طعمی دلنشین از سرزمین مادری
آش ترخینه دوغ، یکی از غذاهای محلی و محبوب در استان مرکزی ایران، به ویژه در شهر اراک است. این آش با طعم و عطر خاص خود، علاوه بر اینکه یک وعده غذایی کامل به حساب میآید، به عنوان نمادی از فرهنگ غنی این منطقه شناخته میشود. مردم اراک با افتخار این آش را در […]
آش ترخینه دوغ، یکی از غذاهای محلی و محبوب در استان مرکزی ایران، به ویژه در شهر اراک است. این آش با طعم و عطر خاص خود، علاوه بر اینکه یک وعده غذایی کامل به حساب میآید، به عنوان نمادی از فرهنگ غنی این منطقه شناخته میشود. مردم اراک با افتخار این آش را در مراسمها، جشنها و حتی به عنوان یک غذای روزمره تهیه میکنند. در این مقاله به بررسی تاریخچه، مواد اولیه، روش تهیه و خواص آش ترخینه دوغ خواهیم پرداخت تا بیشتر با این غذای خوشمزه آشنا شویم.
آش ترخینه دوغ (اراک)
ترخینه دوغ از جمله غذاهای محلی اراک است.
مواد لازم برای ۴ تا ۶ نفر:
کشک: یک پیمانه
ترخینه دوغ: ۳ قرص
لوبیا چیتی، نخود، عدس: ۲۰۰ گرم
سبزی آش: ۵۰۰ گرم
نمک، زردچوبه، فلفل سیاه: یک قاشق غذاخوری
نعنا داغ، سیر داغ، پیاز داغ: ۳ قاشق غذاخوری
طرز تهیه
قرص ترخینه را حدود ۲ ساعت در آب خیس کنید. سپس با حبوبات که از قبل خیس کردهاید به همراه یک لیتر آب روی حرارت قرار دهید تا حبوبات پخته شود.
بعد سبزی را اضافه کرده و پس از چند جوش، نیمی از پیاز داغ و سیر داغ را اضافه کرده و نمک آش را اندازه کنید.
بعد از آن که آش جا افتاده شد آن در ظرف کشیده و روی آن را با کشک و نعنا داغ و پیاز داغ، تزیین کنید.
مواد لازم برای تهیه ترخینه دوغ
بلغور گندم (حلیمی): یک کیلو
ماست (دوغ) ترش پُرچرب: ۳ کیلو
نمک: ۲ قاشق غذاخوری
زردچوبه، فلفل سیاه: یک قاشق غذاخوری
کلاله زعفران(پودر نشده): نیم مثقال
پونه خشک: ۵۰ گرم
روش تهیه ترخینه دوغ
ترخینه یا به گویش اراک (ترخنه) یک نوع آش بلغور است؛ در قدیم روستاهای ایران در فصل فراوانی شیر و ماست، ترخینه را درست میکردند و برای فصل های دیگر انبار میکردند. ترخینه را شما نیز می توانید درست کنید:
بلغور گندم را شسته و با مقداری آب حدود ۶ ساعت خیس کنید.
سپس آب آن را خالی کرده و ماست را که هم زده و یک دست شده است به آن اضافه کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا کاملا پخته شود.
در پایان ساعت اول زردچوبه، فلفل، پونه و زعفران را اضافه کرده و بعد از آن که مواد به حالت خمیر کته مانندی در آمد شعله را خاموش کنید و اجازه دهید تا خنک شود.
سپس به اندازه یک نارنگی از مواد برداشته و فرم دهید. بعد آن را فشار داده تا صاف شود و در سینی بچینید و در جای خشک قرار دهید تا آب آن گرفته و خشک شود.
می توان ترخینهها را در فریزر نگه داشت و نیازی به خشک کردن ندارد.
این قرصها نباید بیشتر از یک سال بماند چون طعم و بوی آن تغییر میکند.
ترخینه به گونههای مختلفی درست میشود، میتوان به جای ماست از آب انار استفاده کرد و به همان صورت خشک کرد.
گاهی حبوبات را نیز جداگانه میپزند و به ترخینه اضافه کرده و خشک میکنند.
ترخینههای خشک را بهتر است در یک کیسه پارچهای و در جای خشک و خنک نگهداری کنید تا کپک نزند.
میتوان به ترخینهی گندم مقداری گوجه اضافه نمود تا با آن خشک شود.
انرژی کل: ۱۶۰۰ کیلو کالری
تاریخچه آش ترخینه دوغ
ریشههای تاریخی
آش ترخینه دوغ ریشههای عمیق فرهنگی و تاریخی در منطقه اراک دارد. این آش به دلیل استفاده از ترخینه، که یک نوع مخلوط غلات و ماست تخمیر شده است، به عنوان یکی از غذاهای سنتی این ناحیه به شمار میرود. ترخینه از زمانهای قدیم به عنوان یک منبع غذایی مهم در ایران مورد استفاده قرار گرفته است و نشاندهنده نبوغ مردم این سرزمین در استفاده از منابع طبیعی است.
آش در فرهنگ ایرانی
آشها در سفرههای ایرانی نقشی بسزا دارند. آنها نه تنها به عنوان غذایی خوشمزه و مغذی شناخته میشوند، بلکه نشانهای از مهماننوازی و محبت به مهمانان نیز هستند. در فرهنگ ایرانی، هر آش داستانی از تاریخ و آداب و رسوم منطقه خود را روایت میکند. آش ترخینه دوغ نیز به عنوان یک نماد از فرهنگ اراک، در برگزاری مراسمهای خاص و جشنها جایگاه ویژهای دارد.
مواد اولیه و دستور تهیه آش ترخینه دوغ
مواد اولیه
برای تهیه آش ترخینه دوغ، به مواد زیر نیاز دارید:
- ترخینه: ۲ لیوان (میتوانید آن را از بازارهای محلی یا فروشگاههای آنلاین تهیه کنید)
- دوغ: ۱ لیتر
- پیاز: ۲ عدد متوسط (خرد شده)
- سیبزمینی: ۱ عدد (نگینی خرد شده)
- سبزی آش: ۲۵۰ گرم (شامل تره، جعفری و نعناع)
- زردچوبه: ۱ قاشق چایخوری
- نمک و فلفل: به میزان لازم
- روغن مایع: برای سرخکردن
روش تهیه
۱. سرخکردن پیاز: پیازهای خرد شده را در قابلمهای با کمی روغن سرخ کنید تا طلایی و نرم شوند.
- اضافه کردن سیبزمینی: سیبزمینیهای خرد شده را به پیازها اضافه کنید و چند دقیقه سرخ کنید.
- اضافه کردن ترخینه: ترخینه را به مخلوط پیاز و سیبزمینی اضافه کنید و به مدت ۵ دقیقه تفت دهید.
- اضافه کردن دوغ: پس از تفت دادن، دوغ را به مخلوط اضافه کنید و حرارت را کم کنید تا به آرامی بجوشد.
- اضافه کردن سبزی: سبزیهای خرد شده، زردچوبه، نمک و فلفل را به مخلوط اضافه کنید و بگذارید آش به آرامی بپزد تا ترخینه نرم شود.
- سرو: آش ترخینه دوغ را در ظرف سرو کنید و با نان تازه یا برنج همراه با سبزی و ماست نوش جان کنید.
این روش تهیه، به شما کمک میکند تا یک آش خوشمزه و مقوی را در کمترین زمان ممکن تهیه کنید.
خواص و فواید آش ترخینه دوغ
ارزش غذایی
آش ترخینه دوغ به دلیل استفاده از مواد اولیه مغذی، یک وعده غذایی کامل به حساب میآید. ترخینه به عنوان یک منبع غنی از کربوهیدراتها، انرژی بالایی به بدن میدهد. دوغ نیز منبع عالی پروتئین و کلسیم است که به تقویت استخوانها کمک میکند. سبزیجات موجود در این آش هم غنی از ویتامینها و مواد معدنی هستند و به سلامتی عمومی کمک میکنند.
تأثیر بر سلامت
آش ترخینه دوغ به دلیل وجود دوغ و سبزیجات، دارای خواص پروبیوتیک است که به بهبود سیستم گوارش کمک میکند. همچنین این آش میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و به کاهش التهاب و بهبود سلامت قلب کمک کند.
نکات مهم در تهیه آش ترخینه دوغ
نکات پخت
برای بهبود طعم و مزه آش ترخینه دوغ، میتوانید از ادویههای مختلف مانند دارچین یا زعفران استفاده کنید. همچنین، برای افزایش غلظت و طعم میتوانید از کمی لپه یا عدس نیز در پخت آش استفاده کنید. برای نگهداری، آش را در یخچال قرار دهید و حداکثر تا ۳ روز مصرف کنید.
تجربیات شخصی
بسیاری از کسانی که آش ترخینه دوغ را تهیه کردهاند، تجربههای مثبتی در مورد طعم و عطر این آش دارند. به عنوان مثال، یکی از کاربران میگوید: “وقتی این آش را تهیه میکنم، یاد دوران کودکیام میافتم، زمانی که مادرم آن را برایمان درست میکرد.” این نظرات نشاندهنده عشق و احساسی است که مردم به این غذا دارند.
آداب و رسوم مرتبط با آش ترخینه دوغ
مراسمهای خاص
آش ترخینه دوغ در مراسمهای خاص مانند مراسم عروسی، تولد و دیگر جشنها به عنوان غذایی محبوب سرو میشود. مردم این غذا را به عنوان نشانهای از محبت و دوستی در مهمانیها ارائه میدهند.
نحوه سرو و پذیرایی
در سرو آش ترخینه دوغ، معمولاً آن را با نان تازه و ماست سرو میکنند. همچنین میتوان از سبزی تازه و ترشیهای مختلف به عنوان جانبی استفاده کرد. این نحوه سرو به مهمانان احساس خوشامدگویی و محبت میدهد.
نتیجهگیری
آش ترخینه دوغ (اراک) نه تنها یک غذای خوشمزه و مقوی است، بلکه نمایانگر تاریخ و فرهنگ غنی مردم این منطقه میباشد. با تهیه و مصرف این آش، میتوانیم بخشی از فرهنگ غذایی خود را زنده نگه داریم و از خواص آن بهرهمند شویم. از شما دعوت میکنم که این آش را در خانه تهیه کنید و از طعم لذیذ آن لذت ببرید.
سوالات متداول (FAQ)
آیا آش ترخینه دوغ فقط در اراک تهیه میشود؟
در حالی که آش ترخینه دوغ بیشتر به عنوان یک غذای محلی در اراک شناخته میشود، اما میتوان آن را در سایر مناطق ایران نیز تهیه کرد. با این حال، طرز تهیه و مواد اولیه ممکن است متفاوت باشد.
چه مواردی میتوان به عنوان جانبی برای این آش سرو کرد؟
این آش معمولاً با نان تازه، ماست و سبزی خوردن سرو میشود. همچنین میتوانید از ترشیهای محلی یا سالاد به عنوان جانبی استفاده کنید.
آیا میتوان این آش را به صورت گیاهی تهیه کرد؟
بله، میتوانید با حذف گوشت و استفاده از سبزیجات بیشتر، آش ترخینه دوغ را به صورت گیاهی تهیه کنید. این نوع آش هم طعم بسیار خوبی دارد و برای گیاهخواران مناسب است.
این مقاله شما را با آش ترخینه دوغ (اراک) و طرز تهیه آن آشنا کرد. امیدوارم این اطلاعات به شما کمک کند تا بتوانید از این غذای خوشمزه لذت ببرید!
این مطلب بدون برچسب می باشد.
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.