به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، کتاب «متولد بهمن»، مجموعه خاطرات مرحوم اسفندیار قره‌باغی، هنرمند پیشکسوت موسیقی انقلاب، نگاهی ارزشمند به تاریخ شفاهی موسیقی انقلاب اسلامی ارائه می‌دهد. این اثر که در سال ۱۳۹۸ توسط روح‌الله رشیدی در دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی منتشر شد، از طریق گفتگوهای مفصلی که با قره‌باغی صورت گرفته، به یکی از منابع معتبر و مهم در این حوزه تبدیل شده است. کتاب «متولد بهمن» ابعاد جدیدی از فرهنگ و هنر مردمی در دوران انقلاب را به تصویر می‌کشد و چارچوبی برای درک فعالیت‌های فرهنگی و هنری هنرمندان و مردم در آن دوران ارائه می‌دهد. این روایت، مسیر پیشرفت فعالیت‌های فرهنگی در ایران را برای مدیران و سیاستگذاران نشان می‌دهد و فرآیندی هدفمند را با حضور اقشار مختلف جامعه به تصویر می‌کشد که با همدلی و تلاش فراوان، برای تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی کوشیدند و با استفاده از ابزار فرهنگ و هنر، فرهنگ انقلابی را به پیروزی رساندند. بخش مهمی از تاریخ انقلاب اسلامی در این فضای فرهنگی و هنری رقم خورده است که بسیاری از مردم با آن آشنا نیستند. مجموعه‌های فرهنگی و هنری فعال می‌توانند نقش مهمی در انعکاس وقایع دوران انقلاب و پس از آن ایفا کنند.
پروژه «خاطره‌بازی با اهالی موسیقی انقلاب»، اخبار جهان را به انتشار گزارش‌ها، گفتگوها و نوشته‌های دیگری از فعالان عرصه انقلاب اسلامی ترغیب کرده است. این پروژه تنها به انعکاس فرازهای کتاب‌های «برخیزید» و «متولد بهمن» محدود نمی‌شود. در سی و سومین شماره از این سلسله گزارش‌ها، بخش دیگری از خاطرات شفاهی مرحوم اسفندیار قره‌باغی، که در فصل سوم کتاب «متولد بهمن» با عنوان «جنگ جنگ تا پیروزی» آمده است، مورد بررسی قرار گرفته است.
قره‌باغی در این بخش از کتاب، پس از شرح فعالیت‌های هنری اولیه خود، به آغاز دور جدیدی از فعالیت‌هایش در عرصه موسیقی، به ویژه در سازمان صدا و سیما اشاره می‌کند. او روش کار واحد موسیقی را چنین توصیف می‌کند: «روش کار ما در واحد موسیقی به این ترتیب بود که به اقتضای مناسبت‌ها و نیازهای پیش آمده، اشعاری به شاعران سفارش داده می‌شد. بعد از تصویب اشعار، آنها را در تابلوی شعر نصب می‌کردیم و آهنگسازهای واحد موسیقی از میان اشعار، شعری را انتخاب کرده و روی آن کار می‌کردند. معمولا یک ماه فرصت داده می‌شد تا آهنگسازان، آهنگ خود را تمام کنند. اگر ملودی هم در شورا تأیید می‌شد، کار تنظیم صورت می‌گرفت. بعد از اتمام تنظیم آهنگ، تصمیم گرفته می‌شد که این کار با صدای چه کسی اجرا شود.»
انتخاب خوانندگان با توجه به فضای شعر و آهنگ و نوع صدای خوانندگان صورت می‌گرفت. قره‌باغی می‌نویسد: «مثلا صدای من معمولا برای کارهای حماسی و رزمی انتخاب می‌شد. از دوستان دیگری مانند آقای محمد گلریز و سایرین نیز در فضاهای دیگر استفاده می‌شد.»
او همچنین به دوستی و آشنایی خود با شاعران معاصر مانند زنده‌یاد محمود شاهرخی، حمید سبزواری، علی معلم دامغانی، کردستانی، مشفق کاشانی، سپیده کاشانی، آقاجانی و محمود دست پیش اشاره می‌کند و از خاطرات خود با آنها می‌گوید. قره‌باغی در ادامه به وقایع قابل توجهی در رادیو و تلویزیون اشاره می‌کند که نشان از دشواری مسیر فعالیت‌های آنها دارد. او از روزی یاد می‌کند که با تغییرات غیرمنتظره‌ای در ساختمان رادیو مواجه می‌شود و به او اجازه ورود به واحد موسیقی داده نمی‌شود.
وی می‌گوید: «یک روز داشتم وارد ساختمان رادیو می‌شدم که احساس کردم فضا عوض شده و آدم‌هایی که دم در بودند تغییر کرده بودند و قیافه‌ها اصلا آشنا نیست. وقتی خواستم وارد ساختمان شوم به من گفتند: آقا کجا؟ گفتم: به واحد موسیقی می‌روم، گفتند: از این پله‌ها نروید، دربسته است، از آن طرف بروید.»
بعد از مشاهده اتومبیل‌هایی با پارچه‌های سفید روی درها، او متوجه می‌شود که آرشیو رادیو قفل شده است. تلاش‌های او برای دسترسی به آرشیو و دریافت نوارهای مورد نیاز بی‌نتیجه می‌ماند و با تماس با مدیریت رادیو، تنها با این پاسخ مواجه می‌شود که فعلاً با آرشیو کاری نداشته باشند. او از ممانعت از خروج کارکنان و ارکسترها از ساختمان رادیو و امضای مجوز خروج آنها به صورت فردی به دلیل بازرسی‌های انجام شده خبر می‌دهد.
قره‌باغی در ادامه از دستگیری رئیس آرشیو و چند کارمند دیگر به دلیل سرقت و قاچاق نوارهای موسیقی خبر می‌دهد. بازرسان در بررسی آرشیو، با نبود هزاران نوار در قاب‌های خود مواجه می‌شوند و این سرقت بزرگ منجر به دستگیری برخی از کارکنان می‌شود. اگرچه بخشی از نوارها بازیابی می‌شوند، اما برخی دیگر کپی و به مکان‌های دیگر منتقل شده‌اند، که این امر منجر به فروش غیرقانونی برخی از نوارهای «گل‌های رنگارنگ» و «گل‌های جاویدان» در بازار آزاد و کشورهای دیگر شده است.
ادامه دارد…
منبع: خبرگزاری مهر
