به گزارش اخبار جهان به نقل از عصر ایران، حسین خواجه امیری، مشهور به ایرج، یکی از ستارگان درخشان موسیقی سنتی ایران، میراث هنری غنی و تاثیرگذاری از خود به جای گذاشته است. نسل‌های متمادی با صدای گرم و تکنیک بی‌نظیر او در آواز و تصنیف‌ها آشنا هستند و او را به عنوان «پهلوان آواز ایران» می‌شناسند. این جایگاه رفیع، نتیجه‌ی سال‌ها تلاش و آموزش، استعداد ذاتی و همکاری با بزرگانی از دنیای موسیقی ایران است.
پدربزرگ ایرج، خواننده‌ای صاحب‌نام در دوران ناصرالدین شاه قاجار بود و پدرش نیز با اشراف کامل بر ردیف‌های موسیقی ایرانی، سال‌ها به آموزش وی پرداخت. این تربیت خانوادگی و آشنایی زودهنگام با موسیقی اصیل ایرانی، زمینه ساز شکوفایی استعدادهای هنری ایرج گردید. شرکت در مراسم تعزیه‌خوانی در دوران کودکی و فراگیری آواز از تعزیه‌خوانان حاذق، قدم‌های اولیه‌ی این مسیر پر افتخار را برای او هموار ساخت.
پس از اتمام تحصیلات ابتدایی در سال ۱۳۲۶، ایرج به تهران عزیمت کرد و به مدت دو سال شاگرد ابوالحسن صبا، از اساتید نامدار موسیقی ایران، شد. این دوره آموزشی، نقش مهمی در تکمیل دانش موسیقیایی او و بلور یافتن سبک شخصی‌اش داشت. ایرج که در سال ۱۳۱۱ در خالدآباد نطنز دیده به جهان گشوده بود، به سرعت جایگاه ویژه‌ای در عرصه‌ی آواز ایران کسب کرد و به عنوان یکی از مهم‌ترین خوانندگان این سبک شناخته شد.
در سال ۱۳۲۹، ایرج به دانشکده افسری ارتش پیوست. همکاری او با ارکستر محمدعلی بهارلو در برنامه‌های ارتش، در این دوران آغاز شد. به دلیل محدودیت‌های موجود در ارتش برای فعالیت‌های هنری، وی نام هنری «ایرج» را – که نام برادرش بود- برگزید. این نام، به مرور زمان به یکی از شناخته‌شده‌ترین نام‌ها در موسیقی سنتی ایران تبدیل شد.
نقطه عطفی در زندگی هنری ایرج، همکاری او با برنامه‌ی رادیویی «گل‌ها» به سرپرستی داوود پیرنیا بود. در سال ۱۳۳۶، او با اجرای «برگ سبز ۴۳» در مایه شور و ابوعطا، نخستین حضور خود را در این برنامه‌ی پرآوازه رقم زد. همکاری او با «گل‌ها» ادامه یافت و آثار ماندگاری از وی در این برنامه به ثبت رسید.
صدای ایرج، به «شش دانگ بودن» مشهور بود. این ویژگی منحصر به فرد، به او امکان می‌داد تا طیف وسیعی از نواها و دستگاه‌های موسیقی ایرانی را با مهارت و ظرافت اجرا کند. این توانایی، درهای سینما را نیز به روی ایرج گشود. همکاری او با محمدعلی فردین، ستاره سینمای ایران، به آثار ماندگاری منجر شد. ترانه‌ی «از هند اومدم» در فیلم «گنج قارون» و ترانه‌ی «غم دوست» در فیلم «کوچه مردها» (با آهنگ همایون خرم و شعری از تورج نگهبان) از جمله‌ی این همکاری‌های موفق هستند.
در دهه‌ی ۱۳۵۰، علاقه‌ی ایرج به زادگاهش، اصفهان، در آثارش به وضوح نمایان شد. نمایش رادیویی «شب‌های زاینده‌رود» در مجموعه‌ی «داستان شب» رادیو تهران، یکی از آثار موفق او در این دوره است که محبوبیت گسترده‌ای در میان مردم یافت.
ایرج خواجه امیری در طول فعالیت هنری خود، در تمامی دستگاه‌های موسیقی ایرانی، هم آواز و هم تصنیف اجرا کرده است. تصنیف‌های «نور سحری»، «رشته گوهر»، «بلبل از فراق»، «بهار طلایی»، «یار مهربان» و «تنها شدم» از جمله‌ی آثار ماندگار او هستند که همچنان شنوندگان بسیاری را مجذوب خود می‌کنند. این آثار، تنوع و گستره‌ی استعداد هنری ایرج را نشان می‌دهد.
ایرج خواجه امیری با صدای بی‌نظیر، تسلط کامل بر فنون آواز و تکیه بر سنت‌های اصیل موسیقی ایرانی، جایگاهی ماندگار در تاریخ موسیقی ایران برای خود به دست آورده است. او تاثیر شگرفی بر موسیقی سنتی ایران داشته و الگویی برای نسل‌های متمادی از خوانندگان بوده است. میراث هنری او، همچنان در بین مردم ایران زنده و پویا است. او به حق از ستارگان پر فروغ موسیقی سنتی ایران به شمار می‌رود که نامش همیشه در خاطر دوستداران این سبک جاویدان خواهد ماند.
منبع: عصر ایران
