به گزارش اخبار جهان به نقل از ایسنا، یک مطالعه جدید نشان میدهد که باور بسیاری از مردم به فواید سلامتی مکملهای غذایی، نه بر پایه شواهد علمی محکم، بلکه بر اثر استفاده از زبان هوشمندانه و اغواگرانه در برچسبهای این محصولات شکل میگیرد. عبارات مبهم اما جذاب مانند «افزایش عملکرد مغز» میتواند به راحتی مصرفکنندگان را به این باور برساند که یک مکمل میتواند از بیماریهای جدی مانند زوال عقل پیشگیری کند. این در حالی است که شواهد علمی پشتوانه این ادعاها اغلب ضعیف یا ناچیز است.
بر اساس یک نظرسنجی در سال ۲۰۲۳، ۷۴ درصد از آمریکاییها گزارش دادهاند که از مکملهای غذایی استفاده میکنند و ۹۲ درصد از این افراد معتقدند که این مکملها برای حفظ سلامتیشان ضروری هستند. اما این باور تا چه اندازه با واقعیت مطابقت دارد؟ این پرسش محوری مطالعهای است که به رهبری مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس سواتوسترن انجام شده و به بررسی تاثیر ادعاهای رایج در برچسب مکملها، مانند «حمایت از سلامت قلب» یا «حمایت از سلامت مغز»، بر باورهای مصرفکنندگان میپردازد.
اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) سه نوع برچسبگذاری برای مکملهای غذایی را مجاز دانسته است: ادعاهای تغذیهای، ادعاهای سلامتی و ادعاهای ساختار/عملکرد. ادعاهای تغذیهای صرفاً به میزان یک ماده تشکیلدهنده در مکمل اشاره دارند (مانند “فقط ۲۰۰ میلیگرم سدیم”). ادعاهای سلامتی، که نسبتا نادر هستند، بیانیههایی هستند که یک ماده تشکیلدهنده مکمل را با درمان یا پیشگیری از یک بیماری خاص مرتبط میکنند و نیازمند شواهد علمی قوی و تایید FDA هستند. اما ادعاهای ساختار/عملکرد، موضوع اصلی این مطالعه هستند. این نوع ادعاها، اثر یک ماده مکمل بر عملکرد طبیعی بدن را برجسته میکنند (به عنوان مثال، “کلسیم استخوانهای قوی میسازد”). مشکل اصلی اینجاست که این نوع ادعاها اغلب از زبان مبهم و اغواگرانه استفاده میکنند، مانند “سلامت قلب” یا “سلامت مغز”، بدون ارائه شواهد علمی کافی.
برای بررسی این موضوع، پژوهشگران دو نظرسنجی آنلاین از بزرگسالان آمریکایی انجام دادند. در نظرسنجی اول، ۲۲۳۹ شرکتکننده در مورد باورهای خود درباره مکمل روغن ماهی، محصولی شناختهشده و پرمصرف، پرسش و پاسخ دادند. نظرسنجی دوم به بررسی تاثیر برچسبها بر ۲۱۶۴ شرکتکننده در مورد یک مکمل کاملاً ساختگی به نام “Viadin H” پرداخت. در این نظرسنجی، هر شرکتکننده به طور تصادفی یکی از چهار برچسب مکمل را دید که تنها در نوع ادعای مرتبط با سلامت متفاوت بود: “حمایت از سلامت قلب”، “حمایت از عملکرد شناختی”، “سلامت مغز” و بدون برچسب. پس از مشاهده برچسب، از شرکتکنندگان پرسیده شد که آیا فکر میکنند مکمل میتواند از بیماریهایی مانند حمله قلبی، نارسایی قلبی، سکته، زوال عقل، پوکی استخوان یا سرطان پیشگیری یا آنها را درمان کند یا خیر.
نتایج نشان دادند که برچسبهای فریبنده، فواید مکملها را بسیار فراتر از واقعیت نشان میدهند. برای مکمل روغن ماهی، افرادی که برچسب “حمایت از سلامت قلب” را دیده بودند، بیشتر از کسانی که برچسب نداشتند، معتقد بودند که این مکمل از حمله قلبی یا نارسایی قلبی پیشگیری میکند. به همین ترتیب، کسانی که برچسب “حمایت از عملکرد شناختی” را دیده بودند، بیشتر گزارش کردند که روغن ماهی از زوال عقل جلوگیری میکند.
تاثیر برچسبها در مورد مکمل فرضی Viadin H حتی چشمگیرتر بود، زیرا شرکتکنندگان هیچ پیشداوری قبلی در مورد فواید سلامتی آن نداشتند. افرادی که برچسب “سلامت قلب” یا “حمایت از عملکرد قلب” را دیده بودند، به میزان قابل توجهی (۴۰ درصد و ۴۰.۵ درصد) بیشتر معتقد بودند که مکمل از حمله قلبی یا نارسایی قلبی پیشگیری میکند. در مقابل، تاثیر برچسبهای مرتبط با مغز کمتر بود (۲۰.۲ درصد برای “سلامت مغز” و ۲۳.۳ درصد برای “حمایت از عملکرد شناختی”).
این مطالعه البته محدودیتهایی دارد. عمدتا، این یک نظرسنجی درباره برداشتهای مردم بود، نه اینکه این برداشتها واقعا بر خرید یا مصرف مکملها تاثیر میگذارند یا خیر. همچنین، احتمال بروز مشکلات در گزارش خوداظهاری وجود دارد. با این حال، یافتهها مسائل مهمی را مطرح میکنند. طبق قانون، ادعاهای ساختار/عملکرد، مانند “حمایت از سلامت قلب”، نباید به پیشگیری یا درمان بیماری اشاره کنند. اما مطالعه نشان میدهد که بسیاری از مصرفکنندگان آنها را به این شکل تفسیر میکنند. نویسندگان مطالعه استدلال میکنند که این بیانیهها باید بهعنوان ادعاهای سلامتی بازطبقهبندی شوند، که نیازمند شواهد علمی و بررسی سازمان غذا و دارو است. این کار میتواند به کاهش سوءتفاهم مصرفکنندگان و جلوگیری از گمراهی آنها کمک کند. اخبار جهان در این خصوص به اهمیت آگاهیبخشی در مورد مکملهای غذایی و ضرورت اتکا به شواهد علمی برای ارزیابی فواید سلامتی آنها تاکید میکند. این مطالعه نشان میدهد که چگونه زبانشناسی برچسبها میتواند بر تصمیمگیریهای مهم مربوط به سلامت تاثیر بگذارد و اهمیت نظارت دقیقتر بر ادعاهای مطرح شده در برچسبهای مکملهای غذایی را برجسته میکند.
منبع: ایسنا


























