به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری ایرنا، در هفته‌های اخیر، نگرانی‌هایی در خصوص شیوع تب دنگی در ایران و افزایش جمعیت پشه آئدس، ناقل این بیماری، در فضای مجازی مطرح شده است. اگرچه تاکنون هیچ مورد مرگ و میر ناشی از تب دنگی در کشور گزارش نشده است، اما آمارهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نشان از افزایش قابل توجه موارد ابتلا دارد. براساس آخرین آمارهای رسمی، از ابتدای سال ۱۴۰۴ تاکنون ۴۴۸ نفر در ایران به تب دنگی مبتلا شده‌اند. این در حالی است که امسال، حضور پشه آئدس در مناطق بیشتری از استان مازندران نسبت به سال گذشته گزارش شده است.
تب دنگی، بیماری ویروسی است که با نام «تب استخوان‌شکن» نیز شناخته می‌شود و توسط پشه آئدس منتقل می‌شود. این بیماری عمدتاً در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری شیوع دارد و در بسیاری از موارد، به ویژه در اولین ابتلا، علائم خفیف یا بدون علامت دارد. تنها حدود ۵ درصد از مبتلایان به فرم شدید بیماری مبتلا می‌شوند.
دکتر قباد مرادی، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، در گفتگو با اخبار جهان، ضمن تأیید آمار مبتلایان، به سابقه حضور پشه آئدس در ایران از سال ۱۳۹۵ اشاره کرد. وی گسترش این پشه را به تدریج در مناطق جنوبی کشور (سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر) و سپس در برخی شهرهای شمالی گیلان و مازندران تشریح کرد. دکتر مرادی تأکید کرد که پشه آئدس در بسیاری از این شهرها، به‌ویژه در مناطق نزدیک به دریا یا دریاچه‌ها، مستقر شده است و افزایش قابل توجهی در تعداد این پشه‌ها در شهرهای مازندران نسبت به سال گذشته مشاهده شده است.
علائم اصلی تب دنگی شامل تب مداوم چند روزه، تهوع، استفراغ، بثورات پوستی، سردرد، درد عضلانی و مفصلی، درد پشت چشم‌ها و تورم غدد لنفاوی است. دکتر مرادی در پاسخ به این سوال که آیا وجود پشه آئدس لزوماً به معنای شیوع تب دنگی است، به تمایز بین حضور پشه و انتقال محلی بیماری اشاره کرد. وی با اشاره به وجود انتقال محلی در چابهار و بندرعباس، توضیح داد که انتقال محلی به معنی حضور همزمان پشه ناقل و ویروس بیماری در منطقه است. این بدان معناست که بیماری می‌تواند بومی شده و گسترش یابد.
از مجموع ۴۴۸ مورد ابتلا در سال جاری، ۲۱ مورد از طریق ورود افراد مبتلا از کشورهای پاکستان و افغانستان و مابقی از طریق انتقال محلی بوده است. اکثر موارد انتقال محلی (به استثنای ۳۰ مورد در بندرعباس) در چابهار گزارش شده است. خوشبختانه، به گفته دکتر مرادی، به دلیل اقدامات درمانی موثر، هیچ مورد فوتی ناشی از این بیماری گزارش نشده است.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، به تلاش‌های وزارت بهداشت در کنترل پشه آئدس و تب دنگی از ابتدای دهه نود شمسی اشاره کرد و گفت که بیش از ۱۴۵ کشور در دنیا با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند. وی با اشاره به اینکه گسترش این پشه در کشورهای استوایی بسیار چالش‌برانگیز است، افزود که با وجود حضور پشه آئدس در ایران، انتقال محلی بیماری زیاد نبوده است. این نشان‌دهنده اثربخشی اقدامات انجام‌شده در زمینه بهسازی محیط و سیستم دفع فاضلاب و پسماند است. وی تاکید کرد که با وجود استقرار این پشه در برخی کشورهای توسعه‌یافته، شیوع گسترده بیماری به دلیل استانداردهای بالای زندگی و بهسازی محیط در این کشورها، مشاهده نشده است.
سال گذشته (۱۴۰۳)، بالغ بر ۱۱۲۶ مورد تب دنگی در کشور ثبت شد که ۹۲۲ مورد آن از طریق انتقال محلی بوده است. دکتر مرادی همچنین به برنامه‌های متعدد وزارت بهداشت از جمله سیستم مراقبتی برای شناسایی مناطق آلوده و آموزش پزشکان و کادر درمان اشاره کرد. وی از مطرح شدن موضوع در بالاترین سطوح سیاسی و اجرایی استان‌های درگیر، و همکاری استانداران و فرمانداران در این زمینه خبر داد.
دکتر مرادی تأیید کرد که پشه آئدس تاکنون به تهران نرسیده است، اما در مناطقی که انتقال محلی بیماری مشاهده شده، تلاش‌های زیادی برای بهبود بهسازی محیط انجام شده است. وی همچنین به ابلاغ شیوه‌نامه‌ای برای کنترل پشه آئدس از سوی هیأت دولت در سال ۱۴۰۴ اشاره کرد و بر وجود تعهد سیاسی و ملی برای کنترل این بیماری تأکید نمود.
پیشگیری و کنترل تب دنگی به اقدامات مؤثر در کنترل پشه آئدس وابسته است و مشارکت اجتماعی سازمان‌های مختلف مانند شهرداری‌ها، سازمان محیط‌زیست و آب و فاضلاب ضروری است. نامساعد کردن محیط برای تکثیر پشه و حذف پشه‌های بالغ از راهکارهای مهم پیشگیری از این بیماری است. لازم به ذکر است که پشه آئدس در هر ظرف آبی می‌تواند تخم‌گذاری کند و تخم‌های آن در برابر کم‌آبی مقاوم بوده و تا بیش از یک سال می‌توانند زنده بمانند. این پشه برخلاف بسیاری از پشه‌ها، در طی روز و به ویژه در صبح زود و غروب آفتاب فعالیت دارد.
منبع: خبرگزاری ایرنا
