به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، منصور شیشه فروش، مدیرکل مدیریت بحران استان اصفهان، در گفتگویی هشدار جدی نسبت به فرونشست زمین در ۲۹ دشت این استان صادر کرد. وی این پدیده را نتیجه‌ی کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، افت نزولات جوی، کاهش تغذیه آبخوان‌ها از آب‌های سطحی و توقف جریان دائمی رودخانه زاینده رود عنوان نمود. این وضعیت بحرانی، عواقب جبران ناپذیری برای زیرساخت‌ها، کشاورزی، و اکوسیستم منطقه به دنبال خواهد داشت.
شیشه فروش با اشاره به افت متوسط سالیانه حدود یک متری آبخوان دشت اصفهان-برخوار، به شدت فرونشست در دشت‌های مهیار شمالی، دامنه، داران، گلپایگان و مورچه‌خورت اشاره کرد و نرخ فرونشست در این مناطق را، بر اساس ارزیابی‌های سازمان زمین‌شناسی، بین ۵ تا ۱۸ سانتی‌متر در سال عنوان نمود. این ارزیابی‌ها با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته دورسنجی و داده‌های GPS توسط سازمان‌های زمین‌شناسی، نقشه‌برداری و مرکز تحقیقات راه و شهرسازی انجام شده است.
این تحقیقات نشان می‌دهد که عدم توجه به این بحران، پیامدهای ویرانگری برای اصفهان به همراه خواهد داشت. فرونشست زمین نه تنها زیرساخت‌های شهری و روستایی را به خطر می‌اندازد، بلکه می‌تواند به آسیب‌های جدی در بخش کشاورزی، کاهش تولیدات غذایی و از دست رفتن زمین‌های حاصلخیز منجر شود. علاوه بر این، ادامه‌ی این روند، حیات زاینده رود و تالاب گاوخونی را به‌طور برگشت‌ناپذیری تهدید می‌کند. این دو منبع حیاتی، نقش اساسی در اکوسیستم منطقه و تأمین آب شرب و کشاورزی دارند و نابودی آن‌ها می‌تواند تبعات زیست محیطی و اقتصادی وسیعی را به دنبال داشته باشد.
مرکز تحقیقات راه و شهرسازی، راهکارهای اجرایی برای کاهش خطر فرونشست در مناطق مسکونی ارائه داده است، اما شیشه فروش بر ضرورت عزم جدی دستگاه‌های ملی، از جمله وزارت نیرو، جهاد کشاورزی، سازمان محیط‌زیست و سازمان برنامه و بودجه تأکید کرده است. وی معتقد است که احیای زاینده‌رود و جریان دائمی آن تا تالاب گاوخونی، نقش حیاتی در تعادل‌بخشی به آبخوان‌ها دارد. همچنین جلوگیری از انتقال آب به خارج از حوضه و توسعه‌های غیرمجاز در بالادست، ضروری به نظر می‌رسد.
به گفته‌ی شیشه فروش، اقدامات فوری مورد نیاز شامل پایش مستمر فرونشست با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته، تعیین سطح ایستابی دشت‌های بحرانی، مسدودسازی چاه‌های غیرمجاز، نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه‌ها، اجرای طرح‌های تغذیه مصنوعی سفره‌های زیرزمینی، جمع‌آوری روان‌آب‌ها و تخصیص اعتبارات ملی برای اجرای پروژه‌های تأمین آب استان است.
این بحران نشان دهنده‌ی نیاز مبرم به مدیریت پایدار منابع آب در ایران است. سال‌ها بهره‌برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی، بدون توجه به ظرفیت‌های تجدیدپذیر، به وضعیت بحرانی فعلی منجر شده است. عدم تعادل بین میزان برداشت آب و میزان شارژ سفره‌های زیرزمینی، به تدریج به تخریب ساختار زمین و بروز پدیده فرونشست منجر شده است. این یک زنگ خطر جدی برای سایر مناطق کشور است که با مشکلات مشابهی در زمینه منابع آب مواجه هستند.
اخبار جهان تلاش کرده است تا با بررسی این موضوع به عمق چالش‌های موجود بپردازد. مسئولان مرتبط باید با ارائه برنامه‌های جامع و اقدامات فوری، از تشدید این بحران جلوگیری کنند. عدم توجه به این هشدارها می‌تواند به فاجعه‌ای جبران ناپذیر در اصفهان منجر شود، فاجعه‌ای که پیامدهای آن به فراتر از این استان نیز گسترش خواهد یافت. همکاری و برنامه ریزی دقیق میان ارگان‌های دولتی و همچنین مشارکت مردم در صرفه جویی آب، نقش کلیدی در حل این بحران خواهد داشت. این موضوع نیازمند توجه جدی دولت، جامعه علمی و عموم مردم است.
منبع: خبرگزاری مهر
