به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، روند صادرات ایران به عراق در پنج ماه نخست سال ۱۴۰۴ با افت قابل توجهی مواجه شده است. عبدالامیر ربیهاوی، مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ایران، در نشست هم‌اندیشی اعضای اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، به تشریح جزئیات این کاهش پرداخت و دلایل آن را بررسی کرد. وی اعلام کرد که صادرات گاز طبیعی به عراق، به عنوان یکی از کالاهای صادراتی مهم، در این مدت روند نزولی داشته است؛ با وجود ثبات نسبی در اردیبهشت و خرداد، افزایش مختصری در خرداد تا تیر ماه مشاهده شد، اما پس از آن مجددا کاهش یافته است.
این کاهش صادرات، تصویر کلی تجارت دو کشور را تحت تاثیر قرار داده است. آمار ارائه شده توسط آقای ربیهاوی نشان می‌دهد که در پنج ماهه اول سال ۱۴۰۴، استان کرمانشاه با یک میلیارد و ۴۳۳ میلیون دلار صادرات، رتبه اول را به خود اختصاص داده است. استان خوزستان با ۶۲۸ میلیون دلار و آذربایجان غربی با ۴۳۶ میلیون دلار در رتبه‌های بعدی قرار دارند. بررسی ترکیب کالایی صادرات نشان می‌دهد که ۵۳ درصد از کالاهای صادر شده، مصرفی و دارای ارزش افزوده بالا هستند. ۴۲ درصد را کالاهای واسطه‌ای تشکیل می‌دهند و تنها ۳.۹۵ درصد از صادرات مربوط به کالاهای سرمایه‌ای است. بخش‌های صنعت، پتروشیمی، صنایع معدنی و کشاورزی، به ترتیب، بیشترین سهم را در صادرات ایران به عراق دارند. اما در این میان، محصولات آهنی و فولادی کاهش قابل توجهی را تجربه کرده‌اند؛ به طوری که صادرات فولاد در پنج ماهه سال ۱۴۰۴ به ۸۷ میلیون دلار رسیده که در مقایسه با ۲۶۱ میلیون دلار در مدت مشابه سال قبل، نشان‌دهنده افت ۶۷ درصدی است.
ربیهاوی چالش‌های موجود در مسیر صادرات به عراق را نیز برشمرد و به مشکلاتی مانند مسائل ارزی، بازگشت ارز حاصل از صادرات، مسائل گمرکی و محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های قانونی اشاره کرد. وی بر ضرورت همکاری با بانک مرکزی برای رفع این موانع تاکید کرد و همچنین خواستار اقدامات دولت عراق برای کاهش تعرفه‌ها و رفع ممنوعیت‌ها شد.
یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، نیز در این نشست به تحلیل وضعیت موجود پرداخت. وی با اشاره به کاهش صادرات، به‌ویژه ناترازی در صادرات گاز طبیعی، به عنوان عامل اصلی کاهش تجارت دو کشور اشاره کرد. کاهش واردات طلا نیز به عنوان یکی دیگر از عوامل مؤثر در کاهش حجم تجارت عنوان شد. آل اسحاق با اشاره به هدف گذاری ۲۰ میلیارد دلاری برای تجارت با عراق، بر لزوم تغییر رویکرد و سیاست‌های ارزی تاکید کرد. وی پیش‌بینی کرد که با توجه به ارتباط تنگاتنگ مناسبات اقتصادی و سیاسی دو کشور، وضعیت در نیمه دوم سال بهبود یابد و ثبات نسبی در روابط اقتصادی حفظ شود.
بررسی آمار نشان می‌دهد که صادرات پنج ماهه امسال به ۳ میلیارد و ۷۵۰ میلیون دلار رسیده است، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته چهار میلیارد و ۵۷۹ میلیون دلار بوده است. این نشان‌دهنده کاهش ۱۸ درصدی صادرات ایران به عراق است. لازم به ذکر است که واردات نیز با کاهش حدود ۲۸ درصدی مواجه شده است. کاهش صادرات گاز به عراق، علاوه بر مسائل اقتصادی، می‌تواند تبعات سیاسی و امنیتی نیز به دنبال داشته باشد و روابط دو کشور را تحت الشعاع قرار دهد. این موضوع نیازمند بررسی دقیق و همکاری گسترده دو کشور برای حل و فصل چالش‌ها و موانع موجود است. علاوه بر این، بررسی دقیق تر ترکیب کالاهای صادراتی و وارداتی و مقایسه با آمارهای سال‌های گذشته می‌تواند در درک بهتر این افت و برنامه‌ریزی برای آینده بسیار مفید باشد. پیش‌بینی می‌شود که اخبار جهان به طور مداوم به بررسی و ارائه گزارش‌های تکمیلی در این زمینه بپردازد. باید توجه داشت که تغییرات قیمت‌ها در بازارهای جهانی و همچنین نوسانات اقتصادی در هر دو کشور نیز بر حجم تجارت بین ایران و عراق تاثیرگذار هستند. در نهایت، دستیابی به هدف ۲۰ میلیارد دلار تجارت نیازمند همکاری و تعامل فزاینده دو کشور و حل و فصل موانع موجود است.
منبع: خبرگزاری مهر
