به گزارش اخبار جهان به نقل از ایران، فرونشست زمین در اصفهان، شهری با قدمتی چند هزار ساله و پایتخت سه دوره تاریخی ایران، به بحرانی جدی و روزافزون تبدیل شده است. این پدیده مخرب که با خشک شدن زاینده رود، شاهرگ حیاتی اصفهان، تشدید شده است، نه تنها چهره شهر را دگرگون کرده، بلکه زیرساخت‌های حیاتی و میراث فرهنگی بی‌نظیر این شهر را به شدت تهدید می‌کند. در برخی نقاط، فرونشست زمین به ۱۸ سانتی‌متر در سال می‌رسد؛ رقمی به مراتب بالاتر از حد استاندارد بین‌المللی چهار میلی‌متر در سال.
مهدی جمالی‌نژاد، استاندار اصفهان، در مصاحبه‌ای با شبکه خبر سیما، به تشریح ابعاد این بحران پرداخت. وی با اشاره به اینکه فرونشست در بسیاری از نقاط جهان رخ می‌دهد، اما شدت آن در اصفهان به‌ویژه در مناطق شهری، نگران‌کننده است، از قرارگیری ۹ ایستگاه اصلی شهر در وضعیت بحرانی خبر داد. به گفته وی، ۲۷۴ فلکه آتش‌نشانی، ۳۲۸ مسجد، ۳۷ کتابخانه، سه بیمارستان، یک هتل، ۲۵۸ مدرسه و ۱۹ جایگاه سوخت در پهنه‌هایی با نرخ بالای فرونشست واقع شده‌اند. حدود یک میلیون و ۲۴۲ هزار نفر در پهنه‌هایی با خطر فرونشست زندگی می‌کنند و ۳۷۸ هزار و ۷۷۱ واحد مسکونی در معرض خطر جدی قرار دارند. بسیاری از مدارس در این مناطق تخلیه شده‌اند.
استاندار اصفهان، پهنه‌های معمول فرونشست را حدود صد هزار هکتار، پهنه‌های با نرخ بالای فرونشست را ۲۰۶ هزار هکتار و بالاترین نرخ فرونشست را حدود ۳۵۰۰ هکتار اعلام کرد. مناطق مختلفی از جمله دولت‌آباد، حبیب‌آباد، شرق دستگرد، دشت برخوار و بخش‌هایی از شهر اصفهان درگیر این پدیده هستند. وی، خشک شدن زاینده‌رود را عامل اصلی فرونشست در شهر اصفهان و حفر چاه‌های متعدد مجاز و غیرمجاز را عامل اصلی این پدیده در حومه شهر دانست. به گفته جمالی‌نژاد، طرحی عملیاتی در سه فاز کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برای مقابله با این بحران تدوین شده و بودجه‌ای نیز به آن اختصاص یافته است. انتقال آب از دریا نیز جزو پروژه‌های در دست اقدام برای کاهش شدت این بحران است. با این حال، به گفته وی، متوقف کردن کامل فرونشست غیرممکن است و تمرکز بر کاهش سرعت آن است.
بهرام نادی، عضو کارگروه فرونشست استان اصفهان و استاد ژئوتکنیک دانشگاه آزاد نجف آباد، در گفتگو با اخبار جهان به نقش قوانین در تشدید این بحران اشاره کرد. وی تصویب قانون توزیع عادلانه آب در سال ۱۳۶۱ را منجر به مجاز شدن حفر ۱۵۰ هزار چاه غیرمجاز دانست و این را عاملی کلیدی در تخلیه آبخوان‌ها و تشدید فرونشست زمین در اصفهان و سایر نقاط کشور معرفی کرد. وی بر ضرورت بازنگری در قوانین و وضع قوانین جامع‌تر برای مدیریت منابع آب تاکید کرد. خشکسالی‌های پی‌درپی و برداشت بی‌رویه از منابع آبی، به کسری ۱۴۷ میلیارد متر مکعبی آبخوان در کشور منجر شده است. این وضعیت تهران، البرز، قزوین، همدان، مشهد، گلستان و مازندران را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
فرونشست زمین در اصفهان، نه تنها تهدیدی برای زیرساخت‌ها و جان انسان‌هاست، بلکه میراث فرهنگی گرانبهای این شهر تاریخی را نیز به خطر می‌اندازد. احیای زاینده رود و مدیریت پایدار منابع آب، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای نجات این شهر و میراث جهانی آن است. این بحران، ضرورت همکاری بین بخشی و برنامه‌ریزی بلندمدت برای مدیریت منابع آبی و جلوگیری از گسترش این پدیده مخرب را به شدت گوشزد می‌کند.
منبع: ایران
