به گزارش اخبار جهان به نقل از همشهری، ماجرای ادعای آسیب به کاروانسرای تاریخی گنجعلی‌خان کرمان توسط یک مغازه بستنی‌فروشی، به بحثی داغ در حوزه میراث فرهنگی تبدیل شده است. یک فعال میراث فرهنگی مدعی شده است که این مغازه روزانه بیش از ۲۰۰ لیتر آب به مخزن زیرزمینی فاضلاب (چاه سپتیک) کاروانسرا تخلیه می‌کند که این امر می‌تواند به بنای ارزشمند این اثر تاریخی آسیب برساند. این در حالی است که مسئولان میراث فرهنگی کرمان این ادعا را رد می‌کنند.
کاروانسرای گنجعلی‌خان، که در سال ۱۴۰۱ در فهرست ۵۴ کاروانسرای ثبت جهانی یونسکو قرار گرفت، بنایی با قدمت صفوی است و در مرکز تاریخی کرمان، در کنار بازار بزرگ این شهر واقع شده است. این اثر تاریخی که در زنجیره کاروانسراهای جهانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، به واسطه فرمانروایی ۳۰ ساله گنجعلی‌خان، از حاکمان مشهور زمان شاه عباس صفوی، دارای معماری بی‌نظیری است. فعال میراث فرهنگی مدعی است که سه مخزن سپتیک کاروانسرا، با گنجایش ۱۲ هزار لیتر، به طور کامل پر شده و آب به زیربنای بنا نفوذ کرده است.
فرناز فرهی مقدم، معاون میراث فرهنگی کرمان، با رد این ادعا، می‌گوید که پس از مطرح شدن این موضوع، بازدیدی از کاروانسرا انجام شده و هیچ نشانه‌ای از آسیب یافت نشده است. وی بر این باور است که فعالیت این مغازه بستنی‌فروشی از دو سال پیش، یعنی زمان ثبت جهانی کاروانسرا، نیز ادامه داشته و اگر آسیبی وجود داشت، قطعا توسط ارزیابان یونسکو شناسایی می‌شد. خانم فرهی مقدم با اشاره به استفاده از ظروف یکبار مصرف در این مغازه، میزان مصرف آب را ناچیز می‌داند و بر تخلیه مرتب چاه سپتیک تاکید می‌کند. وی از عموم مردم خواست در صورت مشاهده هرگونه آسیب به بنا، به اداره میراث فرهنگی کرمان اطلاع دهند.
علی جمیل کرمانی، مدیر پایگاه میراث جهانی گنجعلی‌خان، نیز ادعای آسیب به بنا را رد می‌کند و می‌گوید هیچ گزارش تصویری یا مدرکی مبنی بر آسیب دیدگی ارائه نشده است. وی به فعالیت ۴۴ غرفه صنایع دستی در کاروانسرا اشاره می‌کند و می‌گوید تمامی فعالیت‌ها با نظارت کامل برای حفظ این اثر جهانی انجام می‌شود. آقای کرمانی تاکید می‌کند که دفتر کارش در خود کاروانسرا قرار دارد و هرگونه تخریب یا آسیب به راحتی قابل مشاهده است. او همچنین به انجام بازدیدهای دوره‌ای از این بنای تاریخی اشاره می‌کند.
این اختلاف نظر، ضرورت بررسی دقیق‌تر این موضوع را نشان می‌دهد. عدم ارائه شواهد عینی از سوی منتقدان، و همچنین تاکید مسئولان میراث فرهنگی بر عدم مشاهده آسیب، موجب ابهام و تردید در این زمینه شده است. اما، اهمیت حفظ این اثر تاریخی بی‌نظیر و نیاز به مراقبت مستمر از آن، هر گونه سهل‌انگاری را غیرقابل قبول می‌سازد. پیامدهای احتمالی نادیده گرفتن این مسئله، می‌تواند به تخریب تدریجی این بنای ارزشمند منجر شود و اعتبار جهانی ایران در حفاظت از میراث فرهنگی خود را خدشه دار کند. اخبار جهان پیگیر اخبار تکمیلی در این مورد خواهد بود.
منبع: همشهری
