به گزارش اخبار جهان به نقل از ایسنا، بررسی جدیدی توسط کارشناسان ارشد، «علیشر میرزابایف» از موسسه بین‌المللی تحقیقات برنج (IRRI) و «جرمی زوینگر»، مدیرعامل شرکت رایس تریدر، نشان می‌دهد که هند با انباشت ذخایر عظیم برنج مواجه است که این امر می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر بازار جهانی این محصول استراتژیک داشته باشد.
این گزارش حاکی از آن است که ذخایر دولتی برنج هند تا ماه اوت سال جاری میلادی به رقم قابل توجه ۳۷.۹ میلیون تن رسیده است. این میزان انباشت، عمدتاً ناشی از برداشت بی‌سابقه محصول و سیاست خرید تضمینی دولت (MSP) است که به منظور حمایت از کشاورزان، برنج را با حداقل قیمت مشخص خریداری می‌کند.
با توجه به این حجم بالای ذخایر و پیش‌بینی برداشت انبوه جدید که احتمالاً حدود ۳۰ میلیون تن از میزان مصرف داخلی بیشتر خواهد بود، وضعیت عرضه بیش از حد در هند، پیامدهای گسترده‌ای برای صنعت برنج در سطح جهانی به همراه خواهد داشت. این در حالی است که هند در سال‌های اخیر تلاش کرده است تا با اعمال محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های صادراتی، بازار داخلی خود را تنظیم کند.
در این راستا، هند در ماه مارس سال جاری میلادی، آخرین ممنوعیت صادرات برنج را پس از یک دوره محدودیت‌های صادراتی که از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ اعمال شده بود، لغو کرد. این اقدام باعث افزایش عرضه برنج هندی در بازارهای جهانی شد و طبق این بررسی، صادرات پیش‌بینی شده برای سال جاری میلادی حدود ۲۳.۵ میلیون تن خواهد بود.
بر اساس این گزارش، هند به تنهایی تا پایان ماه اوت ۲۰۲۵ بیش از ۱۴.۷ میلیون تن برنج صادر کرده است. این رقم به مراتب بیشتر از صادرات رقبای اصلی هند، یعنی تایلند با ۴.۷ میلیون تن و ویتنام با ۶ میلیون تن در همین بازه زمانی است. این حجم بالای صادرات برنج از سوی هند، به طور قابل توجهی قیمت‌های جهانی را کاهش داده است.
این بررسی نشان می‌دهد که قیمت جهانی برنج در سال ۲۰۲۵، با بازگشت هند به عنوان تعیین‌کننده اصلی قیمت، به پایین‌ترین سطح خود در چند سال گذشته خواهد رسید. این وضعیت، مزایا و معایبی را برای کشورهای مختلف به همراه دارد. از یک سو، کشورهای واردکننده برنج، به ویژه در آفریقا و آسیا، از کاهش قیمت‌ها بهره‌مند شده و هزینه‌های واردات مواد غذایی خود را کاهش می‌دهند. از سوی دیگر، صادرکنندگان رقیب، شاهد از بین رفتن موقعیت رقابتی خود بوده و درآمد کشاورزان در بسیاری از کشورهای آسیایی به دلیل کاهش قیمت‌ها، کاهش می‌یابد.
تحلیلگران معتقدند که ذخایر بالای برنج، ظرفیت‌های محدود انبارداری و برداشت جدید در هند، فشار نزولی بیشتری بر قیمت جهانی برنج وارد خواهد کرد. در سطح جهانی نیز، عرضه برنج به میزان کافی وجود دارد و پیش‌بینی می‌شود که قیمت‌ها تا سال ۲۰۲۶ پایین بماند، مگر اینکه شوک بزرگی در تولید یا تقاضا رخ دهد.
بر اساس گزارش «رایس نیوز تودی»، نسبت ذخایر به مصرف برنج جهان در حال حاضر از ۳۴ درصد فراتر رفته است که یکی از بالاترین سطوح در این مقطع زمانی محسوب می‌شود. این سطح نشان‌دهنده عرضه بیش از حد بالاست و می‌تواند بر قیمت‌ها تاثیر منفی بگذارد.
این بررسی می‌افزاید که با توجه به تولید جهانی که در بالاترین سطح خود یعنی حدود ۵۴۱ میلیون تن در سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵ قرار دارد و افزایش ذخایر، بازار برنج از یک پشتوانه بزرگ برخوردار است. با این حال، این وضعیت می‌تواند چالش‌هایی را نیز برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان برنج ایجاد کند.
علاوه بر این، واردکنندگان بزرگ برنج مانند فیلیپین و اندونزی نیز پس از ایجاد ذخایر در دوره‌های قبلی، برای محافظت از تولیدکنندگان داخلی خود، خریدها را کاهش داده‌اند. این تقاضای ضعیف، مانعی برای افزایش بیشتر قیمت در کوتاه مدت خواهد شد.
به طور کلی، وضعیت کنونی بازار جهانی برنج تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به افزایش تولید، انباشت ذخایر، سیاست‌های تجاری کشورها و تغییرات در تقاضای جهانی اشاره کرد. این عوامل می‌توانند تاثیرات قابل توجهی بر قیمت‌ها و درآمدهای تولیدکنندگان و صادرکنندگان برنج داشته باشند.
در این میان، نقش هند به عنوان بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده برنج در جهان، بسیار حائز اهمیت است. سیاست‌های دولت هند در زمینه تولید، خرید و صادرات برنج، می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر بازار جهانی این محصول داشته باشد.
در پایان، لازم به ذکر است که وضعیت بازار جهانی برنج در حال تحول و تغییر است و پیش‌بینی دقیق روند قیمت‌ها و حجم صادرات در آینده، دشوار است. با این حال، بررسی‌های کارشناسان و تحلیلگران می‌تواند به فعالان این حوزه کمک کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ کنند.
منبع: ایسنا
