همزمان با سیویکمین دوره کنفرانس ملی هسته‌ای ایران که در مشهد برگزار شد، سازمان انرژی اتمی ایران چندین نشست و پنل تخصصی درباره موضوعات نوین فناوری هسته‌ای و کاربردهای آن در علوم روز همچون هوش مصنوعی، رباتیک، لیزر، گداخت هسته‌ای و محیط زیست برگزار کرد.
🤖 نشست تخصصی «کاربردهای هوش مصنوعی در علوم و فناوری‌های هسته‌ای»
در این نشست که با حضور کارشناسان و متخصصان سازمان انرژی اتمی برگزار شد، به بررسی فرصت‌ها و چالش‌های هوش مصنوعی در صنعت هسته‌ای پرداخته شد.
🔬 بررسی ابعاد نوین دانش در کنفرانس ملی هسته‌ای ایران
📌 مهم‌ترین نکات:
-
رونمایی از سند توسعه کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت هسته‌ای که توسط معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی سازمان تهیه شده است.
-
بررسی گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره نقش هوش مصنوعی در فناوری هسته‌ای.
-
ارائه پروژه‌های واقعی در صنعت هسته‌ای ایران که با کمک هوش مصنوعی بهینه‌سازی شده‌اند.
-
تحلیل نقش مدل‌های زبانی بزرگ (Large Language Models) در آینده صنعت هسته‌ای.
این نشست با استقبال پرشور و پرسش و پاسخ‌های تخصصی شرکت‌کنندگان همراه بود.
🦾 رباتیک در خدمت صنعت هسته‌ای؛ گامی نو برای ایمنی و بهره‌وری
در پنل تخصصی رباتیک، کنترل و سیستم‌های هوشمند، کاربردهای رباتیک در صنعت هسته‌ای ایران و جهان بررسی شد. به گفته کارشناسان، ربات‌ها اکنون بخشی جدایی‌ناپذیر از عملیات‌های پرخطر در محیط‌های پرتوزا هستند.
🎯 محورهای اصلی نشست:
-
استفاده از ربات‌ها در بازرسی، پایش، تعمیر، مدیریت پسماند و شرایط اضطراری.
-
معرفی پروژه‌های طراحی پهپاد پرتویاب، بازوهای رباتیک و سامانه‌های مانیتورینگ در کشور.
-
پیش‌بینی رشد بازار جهانی رباتیک هسته‌ای از ۱.۱۳ میلیارد دلار در ۲۰۲۳ به ۲.۷۴ میلیارد دلار تا ۲۰۳۰.
📚 نشست «مدیریت دانش در صنعت هسته‌ای؛ از تجربه تا انتقال دانش»
در این نشست، متخصصان و پیشکسوتان صنعت هسته‌ای از دانشگاه امیرکبیر و پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای به بیان تجربیات زیسته خود پرداختند. هدف اصلی، انتقال این دانش به نسل‌های جوان و کارکنان جدید بود.
✅ موضوعات مطرح‌شده:
-
چالش‌های انتقال تجربیات فنی و مدیریتی.
-
مدل‌های پیشنهادی برای انتقال دانش به کارکنان جدید.
-
اهمیت روایت شفاهی تجربیات برای حفظ مهارت‌ها.
💡 نشست «کاربرد لیزر در شتاب‌دهی ذرات، پزشکی و صنعت هسته‌ای»
این نشست به همت پژوهشکده فوتونیک و فناوری‌های کوانتومی برگزار شد و به بررسی کاربردهای چندگانه لیزر در حوزه‌های مختلف از جمله درمان‌های پزشکی، شتاب‌دهی ذرات و فرآیندهای صنعتی هسته‌ای پرداخت.
🔬 معرفی راکتورهای تحقیقاتی ایران؛ دستاوردها و کاربردها
در این پنل با حضور پژوهشگران و متخصصان، به معرفی راکتورهای تحقیقاتی کشور، کاربرد آن‌ها در آموزش، پژوهش و تولید رادیوداروها پرداخته شد.
📌 از مهم‌ترین محورهای این پنل:
-
بررسی دستاوردهای علمی راکتورهای فعال در ایران.
-
نقش راکتورها در تربیت نیروی انسانی متخصص و تولید دانش بومی.
🔋 چشم‌انداز گداخت هسته‌ای و توسعه زیرساخت‌ها در ایران
پنل تخصصی «نگاهی به تحولات جهانی گداخت هسته‌ای» با تمرکز بر تاریخچه ۵۰ ساله پژوهشکده پلاسما و گداخت هسته‌ای برگزار شد.
📌 مباحث کلیدی:
-
بررسی آخرین رهیافت‌های جهانی در زمینه گداخت.
-
معرفی زیرساخت‌های آزمایشگاهی ایران و ظرفیت آن‌ها در توسعه دانش گداخت.
-
آینده‌پژوهی پروژه‌های پژوهشگاه در حوزه گداخت بومی.
🌱 آیا فناوری هسته‌ای می‌تواند محیط زیست را نجات دهد؟
در پنل تخصصی «رفع چالش‌های محیط زیست با استفاده از فناوری هسته‌ای: تخیل یا واقعیت؟» که توسط پژوهشکده کاربرد پرتوها برگزار شد، به نقش انرژی هسته‌ای در حل بحران‌های محیط زیستی پرداخته شد.
🔍 برخی محورهای بحث:
-
استفاده از فناوری هسته‌ای برای تصفیه آب و فاضلاب.
-
کاهش آلودگی صنعتی با کمک پرتودهی.
-
امکان‌سنجی استفاده از پرتوها در کشاورزی و صنایع غذایی.
☢️ بررسی کاربرد رادیوایزوتوپ‌ها در صنعت
در نشست همکاری فنی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کاربرد رادیوایزوتوپ‌ها و سیستم‌های کنترل هسته‌ای در صنایع نفت و پتروشیمی بررسی شد.
📌 نکات کلیدی:
-
تاریخچه بهره‌گیری از رادیوایزوتوپ‌ها در ایران.
-
اهمیت آن‌ها در افزایش بهره‌وری و کاهش خطرات عملیاتی.
-
همکاری‌های فنی ایران و آژانس در توسعه این فناوری.
✳️ جمع‌بندی
کنفرانس سی‌و‌یکم هسته‌ای ایران، با مجموعه‌ای از نشست‌های علمی، تخصصی و نوآورانه نشان داد که فناوری هسته‌ای در کشور دیگر فقط محدود به انرژی نیست؛ بلکه پیوندی عمیق با هوش مصنوعی، رباتیک، محیط زیست، آموزش، پزشکی و آینده انرژی دارد. این رویداد را می‌توان یکی از مهم‌ترین رویدادهای علمی در مسیر بومی‌سازی فناوری‌های پیشرفته هسته‌ای دانست.
