به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از همشهری آنلاین، شواهد جدید نشان می‌دهد که داروی فیناستراید، که نزدیک به سه دهه برای درمان ریزش موی مردانه استفاده می‌شود، ممکن است با عوارض شدیدی از جمله افزایش خطر اضطراب، افسردگی شدید و حتی خودکشی همراه باشد.
بر اساس یک بررسی جامع که در مجله روانپزشکی بالینی منتشر شده و وبسایت سیکیاتریست آن را گزارش کرده است، این احتمال وجود دارد که تولیدکنندگان دارو و نهادهای نظارتی، بیش از دو دهه این خطرات را نادیده گرفته باشند.
یک الگوی واضح، یک پاسخ مبهم
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در اواخر دهه ۱۹۹۰ فیناستراید را برای درمان طاسی با الگوی مردانه تأیید کرد. این دارو در ابتدا توسط شرکت «مرک» برای درمان بزرگی پروستات تولید شده بود.
اولین گزارش‌ها درباره عوارض فیناستراید در سال ۲۰۰۲ منتشر شد. این گزارش‌ها به بیمارانی اشاره داشت که با مصرف دارو دچار افسردگی ناگهانی شده بودند. علائم با مصرف مجدد دارو بازمی‌گشت و گاهی حتی پس از قطع مصرف نیز ادامه می‌یافت. با این حال، سازمان غذا و داروی آمریکا تا سال ۲۰۱۱ برای افزودن افسردگی به برچسب هشدار فیناستراید صبر کرد و ۱۱ سال دیگر نیز طول کشید تا این سازمان خطر خودکشی را تأیید کند. آژانس دارویی اروپا (EMA) نیز تنها چند ماه پیش این اقدام را انجام داد.
بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۴، هشت مطالعه مستقل، ارتباط قوی بین مصرف فیناستراید و اضطراب، افسردگی و افکار خودکشی را تأیید کردند. چهار مورد از این تحقیقات با استفاده از پایگاه‌های داده جهانی عوارض جانبی و چهار مورد دیگر بر اساس میلیون‌ها پرونده پزشکی انجام شد. تحلیل‌های بیشتر نشان داد که این نتایج تصادفی نبوده‌اند. محققان دریافتند که احتمال گزارش افکار خودکشی در مصرف‌کنندگان تا پنج برابر افزایش یافته و خطر افسردگی و خودآزاری نیز بیشتر شده است. این یافته‌ها حتی پس از در نظر گرفتن سوابق بیماری‌های روانی در افراد، همچنان پایدار بود که نشان‌دهنده یک رابطه علت و معلولی است.
اما چرا؟
فیناستراید آنزیمی را مسدود می‌کند که برای تولید نورواستروئیدهایی مانند آلوپرگنانولون ضروری است. این مواد شیمیایی در مغز، خلق‌وخو، استرس و شناخت را تنظیم می‌کنند. کاهش تولید نورواستروئیدها می‌تواند باعث تحریک یا تشدید اضطراب و افسردگی شود. آزمایش‌های پیش‌بالینی نیز مصرف فیناستراید را با کاهش تولید سلول‌های عصبی در هیپوکامپ و افزایش التهاب عصبی مرتبط دانسته‌اند.
در برخی موارد، این اختلالات عصبی-شیمیایی حتی مدت‌ها پس از قطع مصرف دارو ادامه پیدا می‌کنند. این الگو با عارضه‌ای که «سندرم پس از فیناستراید» نامیده می‌شود و در گزارش‌های بیماران توصیف شده، مطابقت دارد.
این بررسی تخمین می‌زند که در ۲۰ سال گذشته حدود ۴ میلیون نفر در سراسر جهان از فیناستراید استفاده کرده‌اند. با توجه به میانگین افسردگی و خودکشی گزارش‌شده مرتبط با این دارو، مصرف آن می‌تواند به صدها هزار مورد جدید افسردگی و صدها یا هزاران مورد خودکشی منجر شده باشد. اگرچه ابعاد دقیق این آسیب ممکن است تخمینی باشد، اما آسیب وارد شده واقعی است.
منبع: همشهری آنلاین
