بارداری، یکی از زیباترین و در عین حال حساس‌ترین دوره‌های زندگی هر زن است. در برخی موارد، بارداری با عواملی همراه می‌شود که خطر بروز عوارض را برای مادر و جنین افزایش می‌دهد. این نوع بارداری‌ها، “بارداری پرخطر” نامیده می‌شوند. مراقبت‌های ویژه در این نوع بارداری‌ها بسیار مهم است تا از سلامت مادر و جنین اطمینان حاصل شود.

چه عواملی باعث می‌شود بارداری پرخطر شود؟

• سن مادر: بارداری در سنین بسیار پایین یا بالا می‌تواند خطرناک باشد.
• بیماری‌های زمینه‌ای: بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی، کلیوی و خود ایمنی می‌توانند بارداری را پرخطر کنند.
• بارداری‌های قبلی: سابقه سقط جنین مکرر، زایمان زودرس، یا داشتن نوزاد نارس می‌تواند خطر بارداری بعدی را افزایش دهد.
• بارداری چندقلویی: بارداری دو قلو یا چند قلو به دلیل فشار بیشتر بر بدن مادر، خطر بیشتری دارد.
• مشکلات جفتی: مشکلاتی مانند جفت سرراهی یا جدا شدن زودرس جفت می‌توانند تهدید کننده زندگی مادر و جنین باشند.
• عفونت‌ها: برخی عفونت‌ها مانند سرخجه، توکسوپلاسموز و زیکا می‌توانند عوارض جدی برای جنین داشته باشند.
• مشکلات رشد جنین: کوچک بودن یا بزرگ بودن بیش از حد جنین نسبت به سن بارداری می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات باشد.

مراقبت‌های ویژه در بارداری‌های پرخطر

• ویزیت‌های منظم پزشک: زنان باردار با ریسک بالا باید به طور مرتب به پزشک مراجعه کنند تا وضعیت خود و جنین را تحت نظر داشته باشند.
• آزمایش‌های بیشتر: ممکن است آزمایش‌های بیشتری مانند سونوگرافی، آمینوسنتز و تست‌های غربالگری برای تشخیص زودهنگام مشکلات انجام شود.
• دارو درمانی: در برخی موارد، ممکن است برای کنترل بیماری‌های زمینه‌ای یا جلوگیری از عوارض بارداری، دارو تجویز شود.
• تغذیه مناسب: تغذیه سالم و متعادل برای مادران باردار با ریسک بالا بسیار مهم است.
• استراحت کافی: استراحت کافی به بدن مادر کمک می‌کند تا انرژی لازم برای بارداری را به دست آورد.
• کنترل فشار خون: در صورت وجود فشار خون بالا، باید به طور مرتب فشار خون کنترل شود و داروهای لازم تجویز شود.
• کنترل قند خون: در صورت وجود دیابت، کنترل قند خون بسیار مهم است.
• زایمان در بیمارستان مجهز: زایمان این دسته از مادران باید در بیمارستان‌های مجهز و تحت نظر متخصصان انجام شود.

اهمیت تشخیص زودهنگام

تشخیص زودهنگام مشکلات در بارداری‌های پرخطر بسیار مهم است. با تشخیص زودهنگام و مراقبت‌های مناسب می‌توان از بروز بسیاری از عوارض جلوگیری کرد و سلامت مادر و جنین را تضمین کرد.

نقش خانواده و اطرافیان

خانواده و اطرافیان نقش مهمی در حمایت از مادر باردار با ریسک بالا دارند. ایجاد یک محیط آرام و حمایتگر، کاهش استرس و اضطراب مادر بسیار مهم است.

عوارض احتمالی بارداری پرخطر

• زایمان زودرس: زایمان قبل از هفته ۳۷ بارداری
• وزن کم هنگام تولد: وزن نوزاد کمتر از حد طبیعی
• مشکلات تنفسی در نوزاد: به دلیل نارس بودن ریه‌ها
• مشکلات قلبی: برخی از نوزادان ممکن است با مشکلات قلبی متولد شوند.
• عفونت: خطر عفونت در مادر و جنین افزایش می‌یابد.
• مرگ جنین: در موارد شدید، ممکن است جنین از بین برود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

• خونریزی واژینال
• درد شدید شکم
• کاهش حرکات جنین
• تورم شدید پاها، صورت یا دست‌ها
• سرگیجه و سردرد شدید
• تب

نتیجه‌گیری

هدف از این مراقبت‌ها، تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی، کاهش عوارض و افزایش شانس تولد نوزاد سالم است. با انجام آزمایش‌های منظم، کنترل دقیق وضعیت مادر و جنین، و ارائه درمان‌های مناسب، می‌توان بسیاری از خطرات را کاهش داد.