به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از خبرآنلاین، چهره‌هایی که نشان از خستگی و اندوه دارد، در سالن انتظار نشسته‌اند. اغلب این افراد در دهه سی و چهل زندگی خود قرار دارند و سال‌هاست برای تحقق رویای فرزندآوری تلاش می‌کنند.
فارس نوشت، انجام آزمایش‌های متعدد، یافتن اهداکننده مناسب، تطبیق گروه‌های خونی، فرآیند تخمک‌کشی و IVF و… همگی مراحلی هستند که این زوج‌ها بارها و بارها طی کرده‌اند تا به آرزوی داشتن فرزند دست یابند؛ آرزویی که گاه به بهای فروش اموال و حتی به خطر انداختن سلامت تمام می‌شود.
بر اساس آمارهای رسمی، حدود ۲۰ درصد از زوج‌های ایرانی با مشکل ناباروری دست و پنجه نرم می‌کنند و برای رسیدن به آرزوی فرزنددار شدن، باید این مراحل دشوار را با هزینه‌های گزاف پشت سر بگذارند. اما شرایط زمانی پیچیده‌تر می‌شود که عده‌ای دلال با سوءاستفاده از این وضعیت، اقدام به فروش تخمک و اجاره رحم با قیمت‌های نامعقول می‌کنند؛ این در حالی است که فروش گامت در ایران ممنوع است.
به منظور بررسی دقیق‌تر موضوع اهدای تخمک و رحم جایگزین، که در شرایط کنونی می‌تواند نقش مهمی در افزایش جمعیت کشور ایفا کند، با «علی صادقی تبار»، مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا، به گفتگو نشسته‌ایم.
صادقی تبار در مورد چالش‌های پیش روی زوج‌های نابارور اظهار داشت: مهم‌ترین مسئله برای یک زوج نابارور، نداشتن فرزند است. این مسئله می‌تواند منجر به کاهش نشاط و امید در خانواده، عدم توسعه فردی و اجتماعی زوجین، و از بین رفتن انگیزه برای ادامه زندگی شود. داشتن فرزند به معنای امید به آینده و پویایی زوجین در جامعه است.
بسیاری از خانواده‌ها با انگیزه جاودانگی و به یادگار گذاشتن فرزندی صالح، یا داشتن یک کانون گرم در دوران پیری، آرزوی داشتن فرزند را در سر می‌پرورانند. اما زمانی که یک زوج با مشکل ناباروری مواجه می‌شود، تمامی آرزوها و انگیزه‌هایش به چالش کشیده می‌شود.
این موضوع پیامدهای اجتماعی متعددی نیز به همراه دارد. خانواده، به عنوان بنیان جامعه، در صورت آسیب دیدن، در بلندمدت باعث آسیب به جامعه نیز خواهد شد.
جامعه‌ای که با کاهش نرخ فرزندآوری و افزایش تعداد زوج‌های نابارور مواجه است، به سمت سالمندی پیش می‌رود. چنین جامعه‌ای نه تنها توانایی تولید و توسعه اقتصادی را از دست می‌دهد، بلکه با چالش‌های متعددی نیز روبرو خواهد شد.
در این جامعه، تعداد سالمندان افزایش یافته و نیاز به مراقبت و نگهداری از آن‌ها نیز بیشتر می‌شود؛ این مسئله نه تنها مانع رشد جامعه می‌شود، بلکه مشکلات متعددی را نیز به همراه خواهد داشت.
به گفته وی، تسهیل فرآیند درمان ناباروری می‌تواند به کاهش سرعت پیر شدن جامعه کمک کند. زوج‌های نابارور در مسیر درمان با مشکلات متعددی روبرو هستند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، مسائل اقتصادی است. این افراد برای درمان خود نیازمند استفاده از روش‌هایی هستند که در سطح جهانی استاندارد بوده و نیازمند تجهیزات، مواد اولیه، داروها و محیط کشت‌های یکسان هستند.
صادقی تبار با اشاره به اینکه در این میان، تنها نیروی متخصص بومی در کشور وجود دارد، افزود: تجهیزات و مواد مورد نیاز برای درمان ناباروری باید از شرکت‌های محدودی خریداری شود.
از آنجایی که این شرکت‌ها محدود هستند، تمامی کشورها از آن‌ها خرید می‌کنند و قیمت محصولاتشان یکسان است. به همین دلیل، هزینه‌های درمان ناباروری بالا بوده و بر دوش بیماران قرار می‌گیرد.
وی در پاسخ به سوالی درباره پوشش بیمه‌ای هزینه‌های درمان ناباروری گفت: حدود یک سال پیش، مجلس شورای اسلامی مصوب کرد که این هزینه‌ها تحت پوشش بیمه قرار گیرند. با این حال، هنوز این پوشش به صورت کامل و روان در دسترس بیماران قرار نمی‌گیرد. مراکز درمانی نمی‌توانند مبالغ هنگفتی را برای خرید مواد و تجهیزات پرداخت کرده و درمان رایگان انجام دهند، و سپس بعد از چند ماه هزینه آن را از بیمه دریافت کنند.
به دلیل اینکه بیمه‌ها هنوز نتوانسته‌اند سازوکار مناسبی را برای پرداخت مستقیم هزینه‌های درمان از ابتدا ایجاد کنند، بیماران مجبور به پرداخت هزینه‌ها و دریافت صورتحساب از مراکز درمانی هستند تا بعداً بیمه با بررسی مدارک، بخشی از آن را پرداخت کند. این فرآیند ممکن است یک تا دو ماه به طول انجامد.
به گفته صادقی تبار، اگرچه وضعیت پوشش بیمه‌ای نسبت به سه سال گذشته بهبود یافته است، اما با توجه به اهداف سیاست‌گذاران در مجلس شورای اسلامی و وزارت بهداشت، مبنی بر حمایت از زوج‌های نابارور و اختصاص بودجه‌های مناسب به این امر، مدیریت صحیح این بودجه‌ها و بهره‌مندی زوجین از این حمایت‌ها ضروری است.
او پیشنهاد بازنگری در روش‌های پرداخت بیمه را مطرح کرد و افزود: طرحی را پیشنهاد داده‌ایم که پرداخت آن با سایر روش‌های درمانی متفاوت است و در حال حاضر مورد توجه بیمه سلامت ایران قرار گرفته است. امیدواریم این طرح بتواند به شکل موثری برای اولین بار این نوع درمان را تحت پوشش قرار دهد.
مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا در مورد هزینه‌های درمان ناباروری برای بیمه‌شدگان نیروهای مسلح گفت: سازمان خدمات درمانی نیروهای مسلح با هدف تسهیل و تسریع فرآیند درمان ناباروری، قراردادی را با این مرکز منعقد کرده است که بر اساس آن، صددرصد هزینه‌های درمان ناباروری بیمه‌شدگان نیروهای مسلح تحت پوشش قرار می‌گیرد و آن‌ها نیازی به پرداخت هیچ هزینه‌ای ندارند.
صادقی تبار در مورد هزینه درمان‌های ناباروری اظهار داشت: هزینه درمان ناباروری، مانند سایر درمان‌ها، قابل پیش‌بینی نیست؛ زیرا هر زوجی که برای درمان مراجعه می‌کند، مسیر درمانی خاص خود را دارد و درمان یکسانی برای همه وجود ندارد.
علاوه بر این، هر بار اقدام برای باروری لزوماً به موفقیت منجر نمی‌شود. بنابراین، هزینه درمان بستگی به تعداد دفعات مورد نیاز برای باروری دارد.
وی افزود: هزینه هر دوره درمان ناباروری از صفر، حداقل ۳۵ تا ۴۵ میلیون تومان است که شامل هزینه‌های داروها، آزمایش‌های اولیه، درمان‌های جراحی و غیره می‌شود.
صادقی تبار همچنین توضیح داد: در روش IVF، تعدادی جنین تشکیل می‌شود که همه آن‌ها به رحم مادر منتقل نمی‌شوند. معمولاً یک یا دو جنین به رحم منتقل شده و بقیه نگهداری می‌شوند. در صورتی که در نوبت اول IVF موفقیت حاصل نشود، می‌توان در نوبت‌های بعدی از جنین‌های نگهداری شده استفاده کرد.
در این صورت، هزینه‌های درمان در نوبت‌های بعدی کمتر از نوبت اول بوده و حدود چهار تا شش میلیون تومان خواهد بود.
وی در پاسخ به این سوال که تکلیف جنین‌های باقی‌مانده چه می‌شود، توضیح داد: اگر مادر در نوبت اول یا دوم باردار شود، جنین‌های باقی‌مانده برای او نگهداری می‌شوند، مگر اینکه خود مادر داوطلب اهدای آن‌ها باشد.
به گفته وی، مادری که تمایل به شرکت در این عمل خیرخواهانه دارد، توضیحات کافی را دریافت کرده، مشاوره می‌شود، فرم‌های رضایت‌نامه را پر می‌کند و توافقات خود و همسرش را به صورت کتبی و آگاهانه اعلام می‌کند، و سپس جنین اهدا می‌شود.
صادقی تبار تاکید کرد: به هیچ عنوان تخمک و جنین هیچ مادری بدون اجازه او برای شخص دیگری استفاده نخواهد شد. اساساً روش اهدای تخمک به این صورت است که یک پدر و مادر تحت درمان تخمک‌گذاری قرار می‌گیرند، سلول‌های خود را اهدا می‌کنند، جنین برایشان شکل می‌گیرد و سپس این جنین را به فرد نیازمند اهدا می‌کنند.
وی در واکنش به شایعات مربوط به فروش گامت (تخمک و اسپرم) گفت: متأسفانه این نگاه به درمان ناباروری آسیب زده است. در واقع، دریافت اسپرم هزینه‌ای ندارد، اما دریافت تخمک بسیار پرهزینه است. خانمی که می‌خواهد تخمک خود را اهدا کند، باید مانند یک خانم نابارور تحت درمان ناباروری قرار گیرد.
او باید داروهای تحریک تخمک‌گذاری مصرف کند و در صورت لزوم، سونوگرافی، عکس رنگی رحم و آزمایش‌های تشخیصی انجام دهد. این فرآیند حداقل ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان (به اندازه هزینه درمان ناباروری) و حداکثر سه ماه زمان نیاز دارد.
طبیعتاً فرد اهدا کننده تخمک نباید این هزینه‌ها را از جیب خود پرداخت کند. او در یک عمل خیرخواهانه شرکت کرده و هزینه‌های درمان به طور غیرمستقیم توسط خانواده دریافت‌کننده پرداخت می‌شود. برخی به اشتباه این کار را فروش تخمک می‌نامند، در حالی که پولی که از فرد دریافت‌کننده گرفته می‌شود، در واقع هزینه درمان اهدا کننده است.
صادقی تبار در خصوص فروش گامت در ایران گفت: خرید و فروش گامت، مانند خرید و فروش سایر اعضای بدن، به صورت قانونی ممنوع است. بر اساس قوانین پیوند و اهدا، اهدا عضو صددرصد رایگان است و کسی حق خرید و فروش آن را ندارد. اما فردی که قرار است تحت جراحی قرار بگیرد و کلیه خود را اهدا کند، تمامی هزینه‌های رفت‌وآمد، اقامت، آزمایش‌ها و غیره را فرد دریافت‌کننده باید پرداخت کند.
البته گاهی اوقات نیز به پاس زحمات فرد اهدا کننده، هدیه‌ای به او داده می‌شود. اما نباید این عمل را به عنوان فروش اعضای بدن تلقی کرد. اهدای تخمک در شرایطی که ناباروری به یک معضل اجتماعی تبدیل شده، اقدامی بسیار ارزشمند است.
صادقی تبار در خصوص اهدای اسپرم گفت: در حال حاضر، اهدای اسپرم نیز انجام می‌شود و منع قانونی ندارد. با این حال، به دلیل اینکه هنوز وضعیت آن در آیین‌نامه‌های وزارت بهداشت به طور دقیق مشخص نشده است، همه مراکز این کار را انجام نمی‌دهند.
اما در آیین‌نامه جدیدی که در حال تدوین است، این نکته لحاظ شده و قرار است اهدای اسپرم نیز مجاز باشد.
وی در خصوص هزینه‌های اهدای اسپرم توضیح داد: اهدای اسپرم هزینه‌ای ندارد. اما شنیده‌ام که به صورت موردی و بسیار محدود، فردی در مرکزی اسپرم خود را اهدا کرده و در ازای آن پول دریافت کرده است. این مسئله بسیار نادر است و به این معنا نیست که اگر کسی بخواهد اهدای اسپرم انجام دهد، می‌تواند از این طریق درآمدزایی کند.
با این حال، برای اهدای اسپرم نیز باید بررسی‌های دقیقی انجام شود و سلامت فرد اهدا کننده مورد بررسی قرار گیرد. دریافت اسپرم مانند تخمک هزینه‌ای ندارد، اما انجام آزمایش‌های HIV، STD، اعتیاد، ژنتیک و غیره ممکن است میلیون‌ها تومان هزینه داشته باشد. منطقی نیست که اسپرم فرد داوطلب بدون بررسی دریافت و به فرد دیگری داده شود.
زیرا بسیاری از بیماری‌های روانپزشکی از طریق ژن منتقل می‌شوند. بنابراین، باید تمامی این مسائل بررسی شود که برای این بررسی باید هزینه پرداخت شود و پرداخت این هزینه به معنای خرید یا فروش اسپرم نیست.
صادقی تبار در پایان در خصوص شایعه خرید و فروش گامت در کشور گفت: گاهی اوقات استفاده از همین الفاظ «خرید و فروش» به اصل درمان لطمه می‌زند. این حرف‌ها ممکن است باعث شود که برای مدتی مسئله اهدا در کشور متوقف شود و صدها هزار نفر از یک خدمت محروم شوند.
منبع : خبرآنلاین
