به گزارش خبرگزاری مهر، آرش محبوبی، عضو هیئت‌مدیره انجمن داروسازان تهران و عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی، در برنامه «به وقت گفت‌وگو» به بررسی مسیر تحول صنعت دارویی کشور پرداخت و از صرفه‌جویی ارزی قابل‌توجه ناشی از خودکفایی در این زمینه سخن گفت.
این کارشناس صنعت دارو در پاسخ به پرسشی پیرامون چگونگی دستیابی ایران به خودکفایی در تأمین دارو، با اشاره به تاریخچه این صنعت اظهار داشت: در ابتدای انقلاب اسلامی، تقریباً هیچ صنعت دارویی ملی وجود نداشت و عمده داروهای مصرفی کشور یا تحت لیسانس شرکت‌های خارجی تولید می‌شد یا از طریق واردات تأمین می‌گردید. وی در ادامه افزود: این روند طی دهه‌های اخیر با تلاش و پشتکار متخصصان جوان و فارغ‌التحصیلان رشته داروسازی به طور کامل تغییر کرد و اکنون بر اساس گزارش‌های موجود، بیش از ۹۰ درصد و در برخی موارد تا ۹۹ درصد از فرآورده‌های دارویی مورد نیاز در داخل کشور تولید می‌شود.
صرفه‌جویی ارزی چشمگیر با تکیه بر تولید داخلی دارو
دکتر محبوبی با تأکید بر اهمیت سهم اندک واردات دارو با ارزبری بالا، خاطرنشان کرد: همین میزان کمتر از ۱۰ درصد داروی وارداتی، بین ۱۸ تا ۵۰ درصد از منابع ارزی کشور را به خود اختصاص می‌دهد. وی با اشاره به اینکه در سال گذشته حدود ۳.۵ میلیارد دلار ارز به حوزه دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص یافت، تصریح کرد: اگر صنعت دارو و تجهیزات پزشکی کشور فعال نبود، این رقم می‌توانست به ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار افزایش یابد که این مسئله نشان‌دهنده صرفه‌جویی قابل‌توجه برای کشور است. وی در ادامه این برنامه رادیویی، کیفیت داروهای داخلی را نیز مورد تأکید قرار داد و ابراز امیدواری کرد که با رعایت استانداردهای بین‌المللی تحت نظارت سازمان غذا و دارو، داروهای باکیفیت در دسترس عموم مردم قرار گیرد و مصرف‌کنندگان بتوانند با اطمینان خاطر و تحت نظر داروسازان، داروهای مورد نیاز خود را از داروخانه‌ها تهیه کنند.
هشدار در مورد چالش نقدینگی برای صنعت داروسازی
عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی در بخش دیگری از این گفت‌وگو، با تأکید بر دانش‌بنیان بودن صنعت داروسازی، مسئله نقدینگی را به عنوان مهم‌ترین چالش پیش روی تداوم رشد این صنعت مطرح کرد و گفت: گردش نقدینگی در این صنعت از طریق داروخانه‌ها صورت می‌گیرد و بخش عمده آن باید توسط شرکت‌های بیمه تأمین شود. وی افزود: متأسفانه در این زمینه با مشکلات جدی روبرو هستیم، به‌ویژه بیمه تأمین اجتماعی که پرداخت‌های خود را با تأخیر بیش از ۶ ماه انجام می‌دهد. با توجه به قیمت‌گذاری حداقلی دارو توسط وزارت بهداشت و سود کمتر از ۱۵ درصد، این تأخیرهای طولانی‌مدت عملاً توجیه اقتصادی این صنعت را زیر سؤال می‌برد. دکتر محبوبی با اشاره به اینکه زمان گردش کامل سرمایه در برخی صنایع دارویی به بیش از یک سال رسیده است، این موضوع را آسیب‌زا توصیف کرد و افزود: صنایع دارویی باید به‌روز شوند، استانداردهای GMP را رعایت کنند و تجهیزات جدید وارد نمایند تا بتوانند کیفیت محصولات خود را در سطح بین‌المللی حفظ کنند.
صادرات دارو؛ فرصتی برای آینده با رعایت استانداردهای جهانی
این کارشناس در پاسخ به پرسشی در مورد ظرفیت‌های صادرات دارو برای ایران، اظهار داشت: صادرات دارو می‌تواند به یکی از نقاط قوت کشور تبدیل شود و برخی از شرکت‌های دارویی در این زمینه به موفقیت‌های چشمگیری دست یافته‌اند. دکتر محبوبی، رعایت استانداردهای بین‌المللی و اخذ گواهی‌های معتبر جهانی را از جمله عوامل کلیدی برای ورود به بازارهای جهانی دانست و تأکید کرد: برای موفقیت در صادرات، باید در بخش کیفیت سرمایه‌گذاری کرد و نهادهای نظارتی باید به طور مستمر بر این فرایند نظارت داشته باشند و آن را تأیید کنند. وی با اشاره به دستاوردهای حوزه داروهای بیوتکنولوژی افزود: خوشبختانه برخی از شرکت‌های ایرانی توانسته‌اند محصولات خود را به کشورهای اروپایی و آسیایی صادر کنند و از این طریق ارزآوری قابل‌توجهی برای کشور داشته باشند. وی خاطرنشان کرد که سایر بخش‌های صنعت داروسازی نیز در تلاش برای ورود به این عرصه هستند، اما برای تأمین هزینه‌های اولیه صادرات و انجام صادرات موفق و قانونی، نیاز به تأمین نقدینگی دارند.
نقش حیاتی دانشگاه‌ها و لزوم به‌روزرسانی قوانین دارویی
محبوبی در پایان سخنان خود با اشاره به نقش مهم دانشگاه‌ها و پژوهشگران در توسعه داروهای داخلی، تصریح کرد: فارغ‌التحصیلان رشته داروسازی با دانش روز از دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیل می‌شوند و جالب است بدانید که یک درصد از دانشمندان ایرانی در حوزه پزشکی، داروساز هستند که این موضوع افتخار بزرگی برای این رشته محسوب می‌شود. وی افزود: این فارغ‌التحصیلان عمدتاً در شرکت‌های دانش‌بنیان مشغول به کار می‌شوند یا در حوزه خدمات دارویی فعالیت می‌کنند، اما قوانین ارائه خدمات دارویی از سال ۱۳۳۴ تاکنون تغییر چندانی نداشته است که این مسئله یک محدودیت جدی محسوب می‌شود.
این عضو انجمن داروسازان تهران در رادیو گفت و گو با تأکید بر لزوم فراهم‌سازی زمینه ارائه خدمات بهتر توسط داروسازان در داروخانه‌های شهری و بیمارستانی، خاطرنشان کرد: در بخش بیمارستانی اقدامات مثبتی مانند الزام به استفاده از خدمات داروساز بیمارستانی به ازای تعداد مشخص تخت و حضور کلینیکال فارمسیست‌ها انجام شده است و انجمن داروسازان و سازمان نظام پزشکی در حال پیگیری برای تعیین تعرفه خدمات داروسازان و قانونی‌سازی این روند هستند تا مردم بتوانند خدمات شایسته‌ای را دریافت کنند.
منبع : خبرگزاری مهر
