در روزگاری که فضای مجازی به یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارتباطی و اطلاع‌رسانی بدل شده، برخی افراد سودجو از این بستر برای نمایش اعمال غیرقانونی خود بهره می‌برند. انتشار تصاویر صید و شکار غیرمجاز حیات وحش یکی از این تخلفات است که نه‌تنها تهدیدی برای محیط زیست محسوب می‌شود، بلکه جنبه قانونی و قضایی نیز دارد.
در تازه‌ترین مورد، سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری پلیس فتا موفق به شناسایی و دستگیری یک شکارچی شد که تصاویر شکار خود را در فضای مجازی منتشر کرده بود. این اقدام واکنش گسترده‌ای در سطح ملی داشته و بار دیگر اهمیت نظارت بر محیط زیست و فضای مجازی را نشان داد.
🚨 شکارچی فضای مجازی به دام قانون افتاد | انتشار تصاویر شکار غیرمجاز در اینترنت جرم است!
🕵️♂️ جزئیات دستگیری شکارچی در فضای مجازی
به گزارش روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، ماموران یگان حفاظت شهرستان فیروزه در استان خراسان رضوی، با رصد دقیق فضای مجازی، شخصی را که اقدام به شکار غیرمجاز کرده و تصاویر آن را در صفحات شخصی‌اش منتشر کرده بود، شناسایی و بازداشت کردند.
محمدرضا شرفی‌نسب، سرپرست یگان حفاظت محیط زیست کشور، اعلام کرد که این فرد با هماهنگی قضایی و همکاری پلیس فتا و اداره اطلاعات و امنیت دستگیر شده است. شکارچی متخلف یک سر خرگوش وحشی و دو قطعه کبوتر چاهی را صید کرده بود.
⚖️ پیامدهای قانونی شکار غیرمجاز و انتشار تصاویر
شکارچی یاد شده علاوه بر جریمه نقدی، ملزم به پرداخت بهای ضرر و زیان گونه‌های شکارشده شد. طبق قوانین جاری کشور، هرگونه اقدام به شکار یا صید غیرمجاز، جرم محسوب می‌شود و مجازات‌هایی از جمله جریمه، مصادره تجهیزات و حتی زندان را در پی دارد.
سرپرست یگان حفاظت محیط زیست تاکید کرد:
“انتشار تصاویر شکار و صید غیرمجاز در فضای مجازی نیز جرم محسوب می‌شود و پیگرد قانونی دارد.”
📱 فضای مجازی؛ سکوی نمایش یا ابزار جرم؟
فضای مجازی می‌تواند ابزاری برای فرهنگ‌سازی، آموزش و آگاهی‌بخشی در حوزه محیط زیست باشد. اما در مقابل، وقتی از آن برای نمایش اعمال خلاف قانون همچون شکار حیوانات یا صید غیرمجاز استفاده می‌شود، نقش آن از اطلاع‌رسانی به آسیب‌رسانی تغییر می‌کند.
در سال‌های اخیر، افراد زیادی با هدف جذب فالوئر یا شهرت کاذب، اقدام به انتشار تصاویر صید، حیوان‌آزاری و تخریب محیط زیست در شبکه‌های اجتماعی کرده‌اند. این موضوع نه‌تنها جنبه مجرمانه دارد، بلکه تأثیرات منفی فرهنگی نیز به همراه دارد.
📢 هشدار جدی به متخلفان زیست‌محیطی در اینترنت
سازمان حفاظت محیط زیست بارها نسبت به انتشار تصاویر صید و شکار غیرمجاز در شبکه‌های اجتماعی هشدار داده است. به گفته شرفی‌نسب، از این پس با متخلفان در فضای مجازی با قاطعیت برخورد خواهد شد.
او افزود:
“از هموطنان عزیز خواهشمندیم هرگونه موارد مشکوک یا مشاهده شکار غیرمجاز را از طریق سامانه ۱۵۴۰ یا مراجعه به نزدیک‌ترین اداره محیط زیست اطلاع دهند.”
📊 جدول ضرر و زیان شکار غیرمجاز
| گونه شکارشده | جریمه نقدی (تومان) | نوع تخلف |
|---|---|---|
| خرگوش وحشی | ۲۵۰٬۰۰۰ | شکار بدون مجوز |
| کبوتر چاهی (۲ عدد) | ۲۰۰٬۰۰۰ | شکار بدون مجوز |
| مجموع | ۴۵۰٬۰۰۰ | – |
اعداد تقریبی هستند و براساس مصوبات جاری قابل تغییرند.
🧠 اهمیت حفاظت از حیات وحش
حیات وحش یکی از منابع ارزشمند طبیعی است که توازن زیست‌بوم را برقرار می‌سازد. شکار بی‌رویه، تخریب زیستگاه و تغییرات اقلیمی از جمله عوامل تهدیدکننده این اکوسیستم هستند.
حفاظت از جانوران وحشی نه‌تنها وظیفه دولت، بلکه مسئولیت اجتماعی هر شهروند است. در این میان فضای مجازی باید به‌جای محلی برای نمایش تخلفات، ابزاری برای آگاهی‌بخشی و آموزش محیط‌زیستی باشد.
🧩 نقش مردم در جلوگیری از تخلفات زیست‌محیطی
مشارکت مردمی نقش مهمی در کشف و مقابله با تخلفات محیط‌زیستی ایفا می‌کند. گزارش‌های مردمی یکی از منابع اصلی اطلاعات برای یگان‌های حفاظت محیط زیست محسوب می‌شود.
چگونه گزارش دهیم؟
📞 تماس با سامانه ۱۵۴۰
📍 مراجعه حضوری به نزدیک‌ترین اداره محیط زیست
📧 ارسال اطلاعات و تصاویر مستند در صورت مشاهده تخلف
⚠️ شکار غیرمجاز و آثار آن بر اکوسیستم
شکار بی‌رویه و بدون مجوز از سوی شکارچیان، تعادل طبیعی در محیط‌های زیستی را برهم می‌زند. حذف یک گونه جانوری می‌تواند زنجیره غذایی را مختل کرده و منجر به گسترش آفات یا افزایش جمعیت گونه‌های مهاجم شود.
به عنوان مثال، حذف بیش از حد خرگوش‌های وحشی ممکن است باعث افزایش رشد علف‌های مهاجم شود که تعادل پوشش گیاهی منطقه را به‌هم می‌ریزد.
🧭 قوانین شکار در ایران چه می‌گویند؟
طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران:
-
شکار هرگونه جانور وحشی بدون داشتن پروانه رسمی جرم است.
-
حمل و نگهداری اسلحه شکار بدون مجوز ممنوع است.
-
فروش یا انتشار تصاویر شکار و صید غیرمجاز جرم تلقی می‌شود.
-
متخلفان علاوه بر جریمه نقدی، به زندان نیز محکوم خواهند شد.
❓ سوالات متداول درباره شکار و صید غیرمجاز
🔹 آیا گرفتن عکس با حیوان شکارشده هم جرم است؟
بله، در صورتی که حیوان به صورت غیرمجاز شکار شده باشد، حتی انتشار تصویر آن نیز تخلف محسوب می‌شود.
🔹 چطور می‌توان تخلفات محیط‌زیستی را گزارش داد؟
از طریق تماس با سامانه ۱۵۴۰ یا مراجعه به ادارات محیط زیست.
🔹 جریمه شکار خرگوش یا کبوتر چقدر است؟
جریمه بسته به گونه متفاوت است؛ اما معمولاً بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان تعیین می‌شود.
🔹 آیا استفاده از پهپاد برای شناسایی شکارچیان مجاز است؟
در برخی مناطق، برای حفاظت بیشتر از زیستگاه‌ها، استفاده از پهپاد توسط یگان حفاظت محیط زیست مجاز است.
🎯 نتیجه‌گیری
دستگیری شکارچی فضای مجازی بار دیگر نشان داد که قانون در برابر تخلفات زیست‌محیطی، چه در طبیعت و چه در فضای مجازی، کوتاه نمی‌آید. هر فردی که به دنبال نمایش رفتارهای خلاف قانون در شبکه‌های اجتماعی باشد، باید بداند که این اقدامات رصد می‌شوند و عواقب جدی خواهند داشت.
از همه مردم تقاضا می‌شود که با آگاهی، مسئولیت‌پذیری و احترام به طبیعت، حافظ محیط زیست باشند. همچنین نهادهای قضایی و اجرایی باید نظارت بیشتری بر فضای مجازی داشته باشند تا دیگر شاهد چنین رفتارهای خطرناکی نباشیم.
