در میانه فضای فرهنگی پرشور سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، خبری از غرفه انتشارات خوارزمی توجه علاقه‌مندان ادبیات فارسی را جلب کرد: رمان «سووشون» از سیمین دانشور به رکورد بی‌سابقه فروش نیم میلیون نسخه رسید.
این خبر را آیت معروفی، مدیر انتشارات خوارزمی، در گفتگو با خبرنگاران و ستاد خبری نمایشگاه اعلام کرد و از استمرار محبوبیت این اثر کلاسیک در میان نسل‌های مختلف خوانندگان ایرانی خبر داد.
📚 رکوردشکنی «سووشون» در نمایشگاه کتاب تهران
🖋️ انتشارات خوارزمی؛ ناشری با بیش از نیم قرن سابقه
آیت معروفی در سخنان خود با اشاره به سابقه‌ی فعالیت‌های این انتشارات اظهار کرد:
«انتشارات خوارزمی از سال ۱۳۴۷ به ثبت رسیده و تاکنون نزدیک به ۶۰ سال در فضای نشر ایران فعالیت مستمر داشته است.»
وی همچنین با بیان اینکه این انتشارات تاکنون نزدیک به ۳۰۰ عنوان کتاب را منتشر کرده، یادآور شد که آثار ماندگار بسیاری مانند جنایات و مکافات، مقالات شمس و تاریخ فلسفه در میان فهرست کتاب‌های این ناشر دیده می‌شود. با این حال، محبوب‌ترین کتاب خوارزمی در سال‌های اخیر همچنان رمان «سووشون» است.
📖 سووشون؛ رمانی که با زمان پیش می‌رود
«سووشون» نوشته‌ی زنده‌یاد سیمین دانشور، نخستین رمان بلند یک نویسنده زن ایرانی، از زمان انتشار نخست خود تاکنون بارها تجدید چاپ شده و اکنون با رسیدن به فروش نیم میلیون نسخه، جایگاه خود را به عنوان یکی از پرمخاطب‌ترین آثار ادبیات داستانی معاصر ایران تثبیت کرده است.
به گفته‌ی معروفی، این رمان تنها در دوره‌ی جاری نمایشگاه (۱۴۰۴) دو بار تجدید چاپ شده و نسخه‌های هر چاپ در کمتر از سه ماه به فروش رفته‌اند. وی ادامه داد:
«هر چاپ حدود هزار و ۵۰۰ نسخه است و ما در حال حاضر در حال چاپ مجدد برای سومین بار در همین دوره نمایشگاه هستیم.»
وی افزود: «حتی پیش از آغاز پخش سریال اقتباسی از این رمان، میزان فروش آن درخور توجه بود و با شروع پخش سریال، قطعاً شاهد افزایش بیشتر استقبال خواهیم بود.»
🎬 اقتباس تلویزیونی؛ جهشی در فروش سووشون
در روزهایی که بازار اقتباس‌های ادبی در سینما و تلویزیون ایران داغ‌تر شده، سریال تازه‌ای از کارگردان مطرح نرگس آبیار بر اساس رمان سووشون در حال تولید و پخش است. این سریال با اقتباسی آزاد، به روایت زندگی شخصیت اصلی رمان یعنی زری می‌پردازد؛ زنی که در کشاکش ظلم، استعمار و خفقان اجتماعی، تلاش می‌کند صدای اعتراض خود را به گوش برساند.
در خلاصه داستان این سریال آمده است:
«زری، زنی فرهنگی و دغدغه‌مند، پس از آن‌که همسرش به دست نیروهای بیگانه کشته می‌شود، برای یافتن حقیقت و رسواسازی مسببان ماجرا، وارد مسیری دشوار می‌شود.»
حضور چهره‌هایی شاخص در این سریال و کارگردانی نرگس آبیار، که سابقه ساخت فیلم‌های تحسین‌شده‌ای چون شیار ۱۴۳ و نفس را در کارنامه دارد، نوید اثری پرمخاطب و تاثیرگذار را می‌دهد. همین مسئله باعث افزایش علاقه‌مندی مخاطبان به نسخه اصلی این اثر یعنی رمان سووشون شده است.
📚 بازگشت ادبیات کلاسیک به صدر جدول فروش
در روزگاری که بازار کتاب بیش از گذشته به سمت کتاب‌های زرد و محتوای مصرفی کشیده شده، فروش چشمگیر سووشون حاوی پیام مهمی برای اهالی فرهنگ و رسانه است: ادبیات اصیل و عمیق، همچنان مخاطب خود را دارد.
منتقدان معتقدند که سووشون، به دلیل روایت تاریخی اجتماعی از دوران پهلوی، زبان زیبا، شخصیت‌پردازی عمیق و ساختار منسجم، نمونه‌ای بی‌بدیل از رمان‌نویسی مدرن در ادبیات فارسی است.
🛍️ نمایشگاه کتاب تهران؛ بستری برای احیای ادبیات فاخر
سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از تاریخ ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در مصلای امام خمینی (ره) در حال برگزاری است. این نمایشگاه علاوه بر بخش حضوری، شرایط خرید مجازی را نیز برای علاقه‌مندان کتاب از سراسر کشور فراهم کرده است.
غرفه‌ی انتشارات خوارزمی یکی از پرمراجعه‌ترین غرفه‌های نمایشگاه بوده و طبق اعلام مسئولان غرفه، بخش زیادی از فروش آن مربوط به کتاب سووشون بوده است. همچنین آثار دیگر سیمین دانشور نیز با افزایش تقاضا مواجه شده‌اند.
🎤 واکنش علاقه‌مندان و منتقدان
بازدیدکنندگان نمایشگاه، بسیاری از آن‌ها جوانانی که برای اولین‌بار با «سووشون» آشنا می‌شوند، از کیفیت محتوایی اثر و ارتباط آن با مسائل معاصر سخن گفتند. برخی از خوانندگان اظهار داشتند که روایت مقاومت زری در برابر ظلم، برای آنان یادآور وضعیت‌های مشابه در دوران کنونی است.
منتقدان ادبی نیز استقبال از این اثر را نشانه‌ای مثبت از بازگشت علاقه عمومی به ادبیات جدی می‌دانند. یکی از اساتید ادبیات در حاشیه نشست معرفی آثار دانشور گفت:
«استقبال نسل جدید از سووشون نشان می‌دهد که هنوز هم مخاطب به دنبال معنا، زیبایی و هویت در متن ادبی است.»
✍️ سخن پایانی
با فروش بیش از نیم میلیون نسخه، سووشون نه‌تنها رکوردی تازه در بازار کتاب ایران ثبت کرد، بلکه بار دیگر جایگاه سیمین دانشور را به عنوان یکی از ستون‌های ادبیات معاصر فارسی تثبیت نمود. این موفقیت نشان داد که ادبیات فاخر، اگر به‌درستی معرفی و عرضه شود، می‌تواند در کنار موج آثار جدید، همچنان بدرخشد و مخاطب را با خود همراه کند.
نمایشگاه کتاب تهران امسال نیز توانست بستر مناسبی برای بازشناسی و تجلیل از آثار ماندگار ادبی فراهم آورد. بدون شک، در میان صدها عنوان عرضه‌شده در این رویداد فرهنگی، سووشون همچون ستاره‌ای پرفروغ می‌درخشد.
