احیای زبان فارسی، بازگشت به ریشه‌های هویتی ملت تاجیک
🔸 تاجیکستان، خواهر فرهنگی ایران، امسال نیز با حضوری پررنگ در سی‌وششمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بار دیگر بر نقش زبان فارسی در هویت ملی خود تأکید کرد و با برپایی غرفه‌ای متنوع از آثار کلاسیک و معاصر، گامی مؤثر در تقویت پیوندهای ادبی و فرهنگی با ایران برداشت.
🇹🇯 حضور چشمگیر تاجیکستان در نمایشگاه کتاب تهران | تأکید بر احیای زبان فارسی
📌 اهمیت راهبردی حضور تاجیکستان در نمایشگاه کتاب
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی خاورمیانه به شمار می‌آید که هرساله میزبان ده‌ها کشور از سراسر جهان است. در میان کشورهای شرکت‌کننده، تاجیکستان جایگاهی ویژه دارد؛ چرا که زبان فارسی، تاریخ و ادبیات مشترک، آن را به فرهنگ ایرانی‌زبانان پیوندی ناگسستنی زده است.
ابراهیم احمد، نماینده وزارت فرهنگ تاجیکستان در گفتگو با خبرنگار ایرنا، با اشاره به اهمیت این حضور گفت:
«ما با زبان فارسی زندگی می‌کنیم. احیای آن، بازگشت به خویشتن است. امروز در بیشتر شهرهای تاجیکستان نام‌های فارسی جایگزین نام‌های بیگانه شده است و این حرکت مایه افتخار ماست.»
📚 غرفه‌ای با رنگ و بوی فرهنگ ایرانی-تاجیکی
نماینده وزارت فرهنگ تاجیکستان تأکید کرد که غرفه این کشور با مشارکت وزارت فرهنگ و سفارت تاجیکستان در تهران راه‌اندازی شده و در آن، بهترین آثار نویسندگان، شاعران و متفکران این کشور به نمایش گذاشته شده است.
📖 آثار کلاسیک: پیوندی از رودکی تا حافظ
در بخش ادبیات کلاسیک غرفه تاجیکستان، آثار گرانسنگی از مشاهیر ادبیات فارسی ارائه شده است. نام‌هایی همچون:
-
رودکی سمرقندی، پدر شعر فارسی
-
حکیم فردوسی، سراینده شاهنامه
-
سعدی و حافظ، بزرگان اندیشه و غزل
-
عبدالرحمان جامی و بیدل دهلوی، حکیمان و عارفان برجسته
نمایش این آثار نشان می‌دهد که تاجیکستان نه‌تنها زبان فارسی را حفظ کرده بلکه میراث مشترک این زبان را زنده نگه داشته است.
🖋 ادبیات معاصر: صدای امروز تاجیکستان
در کنار آثار کلاسیک، بخشی از غرفه به ادبیات معاصر اختصاص یافته است. نویسندگان و شاعران برجسته تاجیک همچون:
-
محمد غایب
-
گلرخسار صفی‌اِوا
-
لایق شیرعلی
-
فرخ سلیم و دیگر چهره‌های نوگرای تاجیک
در این بخش، آثاری از رمان‌ها، شعرها و نوشته‌های روز نیز معرفی شده‌اند که بیانگر نگاه مدرن مردم تاجیک به هویت، جامعه و جهان امروز است.
🏛 معرفی آثار رئیس‌جمهور تاجیکستان
یکی از بخش‌های قابل توجه در غرفه تاجیکستان، کتاب‌های امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور این کشور است. این آثار بیشتر بر مفاهیم زیر تمرکز دارند:
-
مراحل شکل‌گیری ملت تاجیک
-
بازگشت به زبان مادری
-
حفظ استقلال و وحدت ملی
-
تقویت هویت فارسی‌زبانانه تاجیک‌ها
این آثار نه‌تنها بازتاب دیدگاه‌های فرهنگی و سیاسی رئیس‌جمهور تاجیکستان هستند، بلکه نقش سیاست‌گذاران در حفظ زبان فارسی را نیز نمایان می‌کنند.
🎤 برنامه‌های جانبی: محفل شعر و گفت‌وگو با نویسندگان
حضور تاجیکستان در این نمایشگاه تنها محدود به ارائه کتاب نیست. طبق گفته ابراهیم احمد، برگزاری محافل فرهنگی و دیدار با شاعران تاجیک از جمله برنامه‌های جانبی این کشور در نمایشگاه است.
در این نشست‌ها:
-
شاعران تاجیک اشعار خود را برای مخاطبان ایرانی قرائت خواهند کرد.
-
معرفی کتاب‌های جدید نویسندگان تاجیک صورت می‌گیرد.
-
نشست‌هایی برای تبادل تجربه با نویسندگان و ناشران ایرانی برگزار خواهد شد.
🤝 پیوند فرهنگی ایران و تاجیکستان: فرصتی برای تعامل و هم‌افزایی
نماینده وزارت فرهنگ تاجیکستان با اشاره به زمینه‌های همکاری مشترک فرهنگی و ادبی با ایران افزود:
«یکی از اهداف اصلی ما، تقویت همکاری‌های فرهنگی و تبادل تجربیات میان دو کشور است. ایران و تاجیکستان دارای اشتراکات فراوانی در زمینه زبان، دین، فرهنگ و تاریخ هستند که باید بیش از پیش توسعه یابند.»
تبادل ترجمه آثار، تولیدات مشترک فرهنگی، برگزاری نشست‌های تخصصی، و دعوت از شاعران و اندیشمندان در هر دو کشور می‌تواند آینده این روابط را مستحکم‌تر کند.
📌 بازتاب زبان فارسی در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی تاجیکستان
در سال‌های اخیر، دولت تاجیکستان تلاش چشمگیری برای احیای زبان فارسی داشته است. از جمله این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| اقدام | توضیح |
|---|---|
| حذف واژه‌های بیگانه از نام شهرها | بازگشت به نام‌های اصیل فارسی برای تقویت هویت ملی |
| آموزش زبان فارسی در مدارس | تاکید بر فارسی معیار به‌عنوان زبان رسمی و ادبی کشور |
| تولید آثار فرهنگی به زبان فارسی | حمایت از نویسندگان و شاعران برای خلق آثار جدید به فارسی |
| همکاری با نهادهای فرهنگی ایران | امضای تفاهم‌نامه‌های مشترک برای ارتقای دیپلماسی فرهنگی |
این اقدامات نشان می‌دهد که تاجیکستان زبان فارسی را بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت ملی خود می‌داند.
💬 واکنش بازدیدکنندگان ایرانی به غرفه تاجیکستان
بسیاری از بازدیدکنندگان ایرانی غرفه تاجیکستان را یکی از غرفه‌های پرطرفدار و خاص نمایشگاه کتاب دانستند. یکی از دانشجویان زبان و ادبیات فارسی در گفتگو با خبرنگار ما گفت:
«با دیدن کتاب‌هایی از شاعران معاصر تاجیک و صحبت‌های مسئولان فرهنگی این کشور، احساس کردم که ما یک فرهنگ، یک زبان و یک ریشه هستیم.»
✍ جمع‌بندی: زبان فارسی، پلی میان دو ملت
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بار دیگر نشان داد که زبان فارسی تنها محدود به مرزهای جغرافیایی ایران نیست. تاجیکستان، با فرهنگی غنی و پیوندی عمیق با زبان فارسی، نماینده صدای مشترک ایرانی‌زبانان در آسیای مرکزی است.
حضور این کشور در رویدادهای فرهنگی همچون نمایشگاه کتاب، می‌تواند گامی مؤثر در تقویت روابط ادبی، فرهنگی و دیپلماسی میان ایران و تاجیکستان باشد.
صابون‌های گیاهی ضد پیری، راز جوانی در طبیعت
