✍️ توسعه معادن، راهکاری برای رونق اقتصادی شرق کشور
در راستای اجرای طرح ملی احیا و فعال‌سازی معادن کوچک مقیاس، استان خراسان جنوبی شاهد تحولی جدید در حوزه اشتغال و اقتصاد خواهد بود. طبق گفته‌های مسئولان، با فعال‌سازی مجدد معادن غیرفعال و جذب سرمایه‌گذاری جدید، بیش از ۳ هزار شغل مستقیم در این استان ایجاد خواهد شد.
⛏️ ایجاد ۳ هزار شغل جدید با احیای معادن کوچک در خراسان جنوبی
📍 خراسان جنوبی؛ ذخایر غنی، اما فرصت‌های مغفول
عباس جرجانی، مدیر اجرایی طرح احیای معادن کوچک، در کارگروه استانی اعلام کرد:
“با وجود اینکه خراسان جنوبی پنجمین استان کشور از نظر صدور پروانه‌های بهره‌برداری و اکتشاف است، هنوز بخش زیادی از ظرفیت‌های معدنی آن مغفول مانده است.”
وی با اشاره به وجود ذخایر متنوعی چون سنگ آهن، زغال‌سنگ، منیزیت و بنتونیت در این استان افزود که موانع اداری، سخت‌گیری‌های زیست‌محیطی و عدم همکاری نهادها، سد راه توسعه بخش معدن شده است.
🚧 چالش‌های اساسی: از سوخت تا مجوز
یکی از مشکلات اساسی که به رکود معادن منجر شده، تخصیص نامناسب سوخت است. در حالی که برخی ماه‌ها بیش از ۴۵۰ معدن فعال ثبت شده‌اند، توزیع سوخت تنها حدود ۱۴ میلیون لیتر بوده است که جوابگوی نیاز واقعی نبوده.
علاوه بر آن، ۳۶ درصد از معادن استان به دلایل قانونی یا زیست‌محیطی بلوکه شده‌اند؛ این در حالی‌ست که در استان‌هایی مانند مازندران و گیلان، با وجود محدودیت‌های اکولوژیکی بیشتر، بهره‌برداری از معادن به شکل قابل‌توجهی ادامه دارد.
📈 آمار نگران‌کننده و فرصت‌های از دست رفته
از مجموع ۸۳۷ معدن موجود در استان، ۳۲۵ معدن غیر فعال هستند. دلیل اصلی این مسئله نیز نبود ذخایر کافی، مشکلات اداری و یا موانع محیط‌زیستی عنوان شده است.
جرجانی هشدار داد:
“معدن‌هایی که با عنوان «فعال» ثبت شده اما اطلاعات تولید ارائه نمی‌دهند، مشمول ماده ۲۰ شده و به‌زودی به عنوان معدن غیرفعال شناسایی خواهند شد.”
💡 راهکارها برای نجات معادن خراسان جنوبی
در جهت رونق این حوزه، جرجانی پیشنهاداتی از جمله موارد زیر را مطرح کرد:
| 🔧 راهکار | ✅ توضیح |
|---|---|
| تسهیل صدور پروانه‌ها | کاهش سخت‌گیری در اکتشاف و بهره‌برداری |
| تعامل بین سازمانی | همکاری میان نهادهای دولتی، محیط‌زیست و بخش خصوصی |
| تدوین بسته‌های سرمایه‌گذاری | جذب سرمایه‌گذاران از سراسر کشور با شرایط ویژه |
| مدیریت منابع | تخصیص مناسب سوخت و حمایت‌های مالی برای معادن کوچک |
🔄 عملکرد سال گذشته و اهداف آینده
در سال گذشته ۴۷ معدن احیا و ۲۴ معدن توسعه داده شدند که منجر به افزایش ۵۴۲ هزار تُن در تولیدات سالانه استان شد. همچنین برای سال ۱۴۰۴ برنامه‌ریزی شده تا ۳۵ معدن دیگر نیز احیا یا توسعه یابند.
به گفته جرجانی، جلسات هماهنگی برای نهایی‌سازی بسته‌های سرمایه‌گذاری نیز تا تیرماه ۱۴۰۴ در تهران برگزار خواهد شد.
🛑 تأکید بر تعیین تکلیف پروانه‌های اکتشاف
جرجانی از تأخیر در تعیین وضعیت پروانه‌های اکتشاف و گواهی کشف انتقاد کرد و گفت:
“پروانه‌های وارد مرحله انقضا شده‌اند و بدون تعیین تکلیف شفاف، سرمایه‌گذاران با سردرگمی روبرو هستند. این مسئله باید سریعاً توسط استان پاسخ داده شود.”
✅ جمع‌بندی
احیای معادن کوچک در خراسان جنوبی نه‌تنها به اشتغال و رونق اقتصادی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند موتور محرک توسعه در شرق کشور باشد. اما برای تحقق این هدف، نیاز به هم‌افزایی بین نهادهای مختلف، تسهیل قوانین و حمایت از سرمایه‌گذاران احساس می‌شود. آینده صنعت معدن در این استان به تصمیم‌های امروز گره خورده است.
📌 سوالات متداول
❓ چند معدن در خراسان جنوبی غیرفعال هستند؟
حدود ۳۲۵ معدن از مجموع ۸۳۷ معدن موجود، به دلایل مختلف غیرفعال هستند.
❓ چند شغل جدید با احیای معادن ایجاد خواهد شد؟
پیش‌بینی شده بیش از ۳ هزار شغل مستقیم در پی احیای معادن ایجاد شود.
❓ چه موانعی برای توسعه معادن در استان وجود دارد؟
موانع اصلی شامل سخت‌گیری‌های اداری، مشکلات زیست‌محیطی، و تخصیص نامتناسب سوخت هستند.
پیشروی نیروهای روسیه به سمت مناطق شرقی
چرا ورزش همگانی در ایران بی‌رمق است؟
هشدار سرنشینان کشتی «مادلین» به اسرائیل
کشف ۱۰ تن چوب جنگلی قاچاق در اتوبان
