به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، کارشناسان مسائل سیاسی معتقدند طرح پیشنهادی دونالد ترامپ برای آتش‌بس در غزه با قوانین بین‌المللی مغایرت دارد. آن‌ها با اشاره به نکات کلیدی این طرح، هشدار دادند که تحمیل صلح فوری به هر قیمتی، به بی‌عدالتی، خشونت و بی‌ثباتی بیشتر در آینده منجر خواهد شد.
با این حال، به نظر می‌رسد جنبش حماس در پاسخ خود به این طرح، از ابهامات آن به نفع خود بهره برده و مسئولیت را متوجه آمریکا و رژیم صهیونیستی کرده است.
کارشناسان سیاسی تأکید می‌کنند که اصول اساسی طرح پیشنهادی رئیس‌جمهور آمریکا برای غزه، با قواعد حقوق بین‌الملل و نظر مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری در سال ۲۰۲۴ همخوانی ندارد. این دیوان از رژیم صهیونیستی خواسته است به حضور غیرقانونی خود در سرزمین‌های اشغالی فلسطین پایان دهد.
به گفته این کارشناسان، طرح ترامپ دارای ۱۱ ابهام کلیدی است:
۱. حق تعیین سرنوشت: حق فلسطینیان برای تشکیل دولت مستقل، که در حقوق بین‌الملل به رسمیت شناخته شده، در این طرح تضمین نشده است. این حق به پیش‌شرط‌های مبهمی مانند بازسازی غزه، اصلاح تشکیلات خودگردان و گفتگو با رژیم صهیونیستی وابسته شده است.
۲. دولت موقت انتقالی: این دولت نماینده فلسطینیان نیست، حق تعیین سرنوشت را نقض می‌کند و فاقد مشروعیت است. همچنین، هیچ معیار یا زمان‌بندی مشخصی برای انتقال قدرت به یک دولت کاملاً فلسطینی وجود ندارد. نظارت «شورای صلح» به ریاست آمریکا نیز شفاف و چندجانبه نیست، زیرا ایالات متحده حامی اصلی رژیم صهیونیستی و یک میانجی غیرصادق است.
۳. نیروی بین‌المللی ثبات‌ساز: این نیرو خارج از کنترل مردم فلسطین و سازمان ملل خواهد بود و عملاً اشغالگری رژیم صهیونیستی را با اشغالگری به رهبری آمریکا جایگزین می‌کند.
۴. خلع سلاح غزه: این طرح تاریخ مشخصی برای خلع سلاح غزه ندارد و اگر دائمی باشد، غزه را در برابر تجاوزات اسرائیل آسیب‌پذیر می‌کند. در مقابل، هیچ اشاره‌ای به خلع سلاح رژیم صهیونیستی که مرتکب جنایات بین‌المللی شده، نشده است.
۵. مقابله با افراط‌گرایی: این موضوع فقط برای غزه مطرح شده، در حالی که احساسات ضد فلسطینی، افراط‌گرایی و تحریک به نسل‌کشی، بخش مهمی از گفتمان صهیونیست‌ها در سرزمین‌های اشغالی است.
۶. طرح توسعه اقتصادی: این طرح و «منطقه ویژه اقتصادی» می‌تواند به بهره‌برداری غیرقانونی خارجی از منابع طبیعی فلسطین منجر شود.
۷. جبران خسارات: در این طرح هیچ وظیفه‌ای برای رژیم صهیونیستی و حامیان آن جهت جبران خسارات ناشی از جنگ به فلسطینیان در نظر گرفته نشده است.
۸. تبادل اسرا: طرح، آزادی تمام اسرای صهیونیست را تضمین می‌کند، اما در مقابل تنها تعداد محدودی از اسرای فلسطینی آزاد خواهند شد.
۹. پاسخگویی به جنایات: این طرح به هیچ‌وجه به پاسخگویی در قبال جنایات بین‌المللی و نقض حقوق بشر توسط رژیم صهیونیستی نمی‌پردازد و تعهدی برای اجرای عدالت ندارد.
۱۰. مسائل اساسی: طرح به مسائل کلیدی مانند پایان شهرک‌سازی‌های غیرقانونی در کرانه باختری و قدس شرقی، مرزها، غرامت‌ها و وضعیت پناهندگان اشاره‌ای نمی‌کند.
۱۱. نقش سازمان ملل: هیچ نقشی برای سازمان ملل، مجمع عمومی، شورای امنیت یا آژانس آنروا در این طرح در نظر گرفته نشده است؛ در حالی که نقش این نهادها برای حمایت از فلسطینیان حیاتی است.
واکنش هوشمندانه حماس به طرح آتش‌بس آمریکا
فراس یاغی، کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی، در گفتگو با خبرگزاری شهاب فلسطین، واکنش حماس به طرح «نتانیاهو-ترامپ» را «بسیار مسئولانه» و هوشمندانه توصیف کرد. به گفته او، حماس با این پاسخ توانست به بحث‌ها پایان دهد و توپ را به زمین بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ بیندازد.
وی توضیح داد که حماس با مسئولیت‌پذیری عمل کرد و پاسخ خود را به مسائلی که مستقیماً به آن مربوط بود، یعنی تبادل اسرا و تحویل حکومت، محدود ساخت. اما تصمیم‌گیری درباره مسائل بزرگ‌تر ملی مانند آینده نوار غزه و خلع سلاح را به اجماع کامل فلسطینی‌ها و مذاکرات گسترده‌تر با میانجی‌ها واگذار کرد.
یاغی افزود که حماس نپذیرفت پاسخ خود را به «بله» یا «خیر» محدود کند و تصمیم‌گیری درباره مسائل سرنوشت‌ساز دیگر را به همه گروه‌های فلسطینی واگذار کرد.
این کارشناس در پایان تحلیل خود گفت که حماس بار دیگر شایستگی خود را در مسئولیت‌پذیری و توانایی در مذاکره برای رسیدن به راه‌حل ثابت کرد. پاسخ این جنبش به گونه‌ای است که هیچ‌کس نمی‌تواند آن را مسئول مانع‌تراشی در توافق تبادل اسرا بداند.
منبع: خبرگزاری مهر
