به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از فرادید، یافتههای جدید، دریچهای نو به سوی شیوههای آرایش و زندگی روزمره در یکی از مشهورترین قلعههای اسکاتلند گشوده است. این اثر که با نام گراووآر شناخته میشود، توسط «موزههای ملی اسکاتلند» خریداری شده و به مجموعهای ارزشمند اضافه شده است. متخصصان این مجموعه را یکی از مهمترین آثار مرتبط با فرهنگ مادی قرون وسطی در بریتانیا میدانند.
این شیء تاریخی که قدمت آن به قرن سیزدهم میلادی بازمیگردد، در جریان کاوشهای باستانشناسی به دست آمده است. قلعهی آیلییِن دونان، با وجود شهرت فراوان به عنوان یکی از پربازدیدترین بناهای اسکاتلند، اطلاعات کمی از دوران اوج خود در قرون وسطی در اختیار دارد. کشف این ابزار در کنار صدها اثر دیگر، تصویری واضحتر از زندگی در این قلعه را به نمایش میگذارد؛ زمانی که این دژ، کانون قدرت و رهبری گِیلیکها محسوب میشد.
اهمیت این کشف در دو جنبه نهفته است: کمیابی و ظرافت ساخت. تا کنون، تنها دو نمونه مشابه از این ابزار در بریتانیا شناسایی شده و این نخستین نمونهای است که در اسکاتلند کشف میشود. در حالی که گراووآرها معمولاً از عاج وارداتی ساخته میشدند، این نمونه از شاخ گوزن قرمز بومی تراشیده شده است. بر روی آن، تصویری از فردی با کلاهخود و کتاب در دست حک شده که نشاندهنده تأثیر مُدهای اروپایی بر نخبگان قرون وسطی است.
دکتر آلیس بِلَکوِِل، متصدی ارشد باستانشناسی و تاریخ قرون وسطی در موزههای ملی اسکاتلند، در مورد اهمیت این کشف میگوید: «این گراووآر شگفتانگیز نشان میدهد که ساکنان برجسته آیلییِن دونان تا چه اندازه با مُدهای اروپایی همگام بودند. اما این مجموعه، تصویری جامعتر از زندگی در قرن سیزدهم و چهاردهم ارائه میدهد. این یافتهها به ما کمک میکنند تا تصور کنیم افراد مختلف در داخل دیوارهای قلعه چگونه روز خود را سپری میکردند، از آراستن مو گرفته تا کار در آهنگری و ساخت اسباببازی برای کودکان.»
**گراووآر: دریچهای به زندگی روزمره در قرون وسطی**
این مجموعه، فراتر از جنگ و سیاست، جنبههای دیگری از زندگی در قرون وسطی را به تصویر میکشد؛ از جمله موسیقی، صنایع دستی و سرگرمی. در میان ۸۰ جعبه شیء منتقلشده به مرکز مجموعههای ملی در اِدینبرا، سنجاقسینهها، سنجاقهای لباس و بوتههای ذوب فلزات (برای مس، نقره و طلا) نیز به چشم میخورند. وجود آثار فلزات گرانبها در این بوتهها نشان میدهد که جواهرات و تزئینات لباس در خود قلعه ساخته میشدهاند و این موضوع، اهمیت قلعه را به عنوان یک مرکز پیشرفته فلزکاری برجسته میکند.
علاوه بر این، نشانههایی از سرگرمی و بازیهای روزمره نیز به دست آمده است. باستانشناسان مهرههای بازی استخوانی، برخی ساختهشده از سفال بازیافتی و نیز یک ساز دهانی آهنی را کشف کردهاند. این ساز کوچک که با دهان نگه داشته شده و با دست نواخته میشود، صدایی خاص تولید میکند. کودکان نیز احتمالاً با استخوانهای حیوانات بازی میکردند؛ استخوانهایی سوراخدار که با ریسمان چرمی چرخانده میشدند و صدایی شبیه به وزوز ایجاد میکردند. این یافتهها نشان میدهند که در کنار کار و مسئولیتهای روزمره، بزرگسالان و کودکان از سرگرمیهای متنوعی بهرهمند بودهاند.
**قلعهای با موقعیت استراتژیک و نمادین**
قلعهی آیلییِن دونان در مکانی تماشایی واقع شده است؛ جایی که سه دریاچه به هم میرسند و در قرون وسطی از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار بود. در سدههای سیزدهم و چهاردهم، این قلعه به عنوان دروازه ورود به جزیره اسکای عمل میکرد و به پایگاه قدرت گِیلیکها تبدیل شده بود.
با این حال، پس از قرن پانزدهم، اهمیت آن رو به کاهش گذاشت. تا سال ۱۶۵۰، گزارشها وضعیت قلعه را نامناسب توصیف میکردند و در سال ۱۷۱۴، قلعه بدون سقف و ویران بود. در سال ۱۷۱۹، نیروهای جِیکوبایت برای مدت کوتاهی از آن به عنوان پایگاه تدارکاتی استفاده کردند، اما کشتیهای جنگی بریتانیایی آن را بمباران و نابود کردند. این مکان تا اوایل قرن بیستم به صورت مخروبه باقی ماند تا اینکه پروژهای مرمتی، آن را به بنای رمانتیک و مشهور امروزی تبدیل کرد.
آیلییِن دونان، تجسم یک قلعه اسکاتلندی است و تصویر آن در سراسر جهان شناخته شده است. با این حال، اطلاعات ما از زندگی در این قلعه در دوران اوج قدرتش بسیار محدود بود. این کاوشها، داستانهایی را آشکار کردهاند که این مکان را به تاریخ فرهنگی و اجتماعی گستردهتری پیوند میدهد.
**پنجرهای به سوی اسکاتلند قرون وسطی**
مجموعهی کشفشده در آیلییِن دونان، نه تنها یک گنجینه پژوهشی است، بلکه یادآور این نکته است که قلعهها فراتر از دژهای نظامی بودهاند؛ آنها جوامعی زنده بودند که در آن سیاست با فرهنگ، صنایع دستی و زندگی خانگی در هم آمیخته بود. کشف این گراووآر نشان میدهد که حتی لُردهای دورافتادهی ارتفاعات نیز از مُد و گرایشهای اروپایی بیاطلاع نبودند.
برای باستانشناسان و تاریخپژوهان، مجموعهی منتقلشده به اِدینبرا فرصتی برای سالها تحقیق و بررسی فراهم میکند؛ از مطالعه فلزکاری قرون وسطی گرفته تا بازسازی بافت اجتماعی زندگی در قلعه. برای مردم عادی نیز این کشف، داستانی غنیتر به بنایی میافزاید که پیش از این به دلیل مناظر زیبا و حضور در فیلمها شناخته میشد و اکنون، تصویری ملموس از تاریخ انسانی را به آن اضافه میکند.
منبع : فرادید


























