به گزارش اخبار جهان به نقل از ایبنا، میرمحمدعلی شیرازی، نامی ماندگار در تاریخ نشر ایران، در میانه قرن سیزدهم هجری قمری (حدود ۱۸۳۴ میلادی) در شهر شیراز دیده به جهان گشود. او در خانواده‌ای مذهبی و کتاب‌دوست پرورش یافت و از کودکی با دنیای کتاب و فرهنگ پیوندی عمیق داشت. در منابعی، سال ۱۲۹۰ خورشیدی برای هجرت خانواده وی از شیراز به تهران ذکر شده است؛ اما شواهد و مدارک خانوادگی، به ویژه چاپ سنگی شاهکار «افتخارنامه حیدری» در سال ۱۳۱۰ قمری (۱۲۷۱ خورشیدی) در تهران، این ادعا را نقض می‌کند. این امر نشان می‌دهد میرمحمدعلی از همان دوران کودکی در پایتخت رشد کرده و در فضایی غنی از عطر جوهر و کاغذ پرورش یافته است. در واقع، پدرش، میرزا ابوالقاسم، بنیانگذار خاندان کتابچی و از پیشگامان نشر در تهران بود.
میرمحمدعلی شیرازی علاوه بر فعالیت در بازار کتاب و تجارت، به تحصیل علوم دینی پرداخت و به لباس روحانیت مزین شد. این ترکیب دانش دینی و تجارت کتاب، مسیر جدیدی را برای ترویج فرهنگ مذهبی در ایران گشود. او بنیانگذار کتابفروشی و انتشارات اسلامیه بود؛ نهادی که از دل تیمچه حاجب‌الدوله، نخستین مرکز متمرکز کتابفروشان تهران، سر برآورد و به یکی از معتبرترین مراکز نشر مذهبی کشور تبدیل شد. گفته می‌شود رونق حجره او در تیمچه حاجب‌الدوله به حدی بود که حتی ناصرالدین شاه نیز شخصاً برای خرید کتاب به آنجا می‌رفت. این روایت از جایگاه ویژه‌ی میرمحمدعلی شیرازی و انتشارات اسلامیه در دوران خود حکایت می‌کند.
اسلامیه، علاوه بر فروش کتاب، به چاپ آثار مذهبی از جمله قرآن کریم، ادعیه و منابع درسی حوزه‌های علمیه نیز می‌پرداخت. چاپخانه اسلامیه، که بنا به گفته سیدجلال کتابچی، نوه میرمحمدعلی شیرازی، در سال ۱۳۰۰ خورشیدی تأسیس شد، ابتدا از روش چاپ سنگی استفاده می‌کرد. این چاپخانه، با دارا بودن ماشین‌های چاپ پیشرفته برای آن زمان، نقش مهمی در نشر کتاب‌های مذهبی در ایران ایفا می‌کرد. با گذشت زمان و توسعه شهر تهران، انتشارات اسلامیه از تیمچه حاجب‌الدوله به خیابان ناصرخسرو و سپس به خیابان بوذرجمهری (۱۵ خرداد فعلی) منتقل شد.
میرمحمدعلی شیرازی، پدر هفت فرزند، در سال ۱۳۲۰ قمری (حدود ۱۸۴۳ میلادی) در سن هفتاد سالگی درگذشت. پس از مرگ وی، فرزندانش، به ویژه سیدحسین، سیداحمد و سیدمحمود، مسیر پدر را ادامه داده و انتشارات اسلامیه را با همان سبک و سیاق به حیات خود ادامه دادند. این سنت تا به امروز نیز در خاندان کتابچی پابرجا مانده است. میراث او، در قالب انتشارات اسلامیه و سهم برجسته آن در ترویج فرهنگ مذهبی و نشر کتاب در ایران، همچنان پابرجاست و نام خاندان کتابچی را به عنوان نمادی از ثبات و پایبندی به ارزش‌ها در طول تاریخ حفظ کرده است. می‌توان گفت میرمحمدعلی شیرازی با توجه به نقش کلیدی‌اش در نشر کتاب‌های مذهبی در دوره‌ی قاجار، یکی از شخصیت‌های تأثیرگذار در تاریخ فرهنگ و نشر ایران به شمار می‌رود.
منبع: ایبنا
