به گزارش اخبار جهان به نقل از میگنا، یوگا به عنوان یک روش مکمل درمانی، نقش قابل توجهی در بهبود افسردگی و اضطراب ایفا می‌کند. مریم فرجی، روانشناس و مدرس مهارت‌های زندگی، بر این باور است که تلفیق تمرینات جسمانی، تنفس عمیق و مدیتیشن در یوگا، به تعادل روانی و جسمی فرد کمک کرده و می‌تواند علائم افسردگی و اضطراب را به طور چشمگیری کاهش دهد. این ادعا بر پایه سال‌ها تحقیق و شواهد علمی استوار است که نشان می‌دهد یوگا می‌تواند نه تنها به عنوان یک درمان کمکی، بلکه در برخی موارد به عنوان یک روش درمانی مکمل با اثربخشی قابل توجه در کنار درمان‌های مرسوم مورد استفاده قرار گیرد.
افسردگی و اضطراب از جمله اختلالات شایع روانی هستند که درصد قابل توجهی از جمعیت جهان را درگیر می‌کنند. افسردگی با احساسات مداوم ناامیدی، غمگینی و فقدان انگیزه همراه است، در حالی که اضطراب با ترس‌های شدید، نگرانی‌های مفرط و استرسی غیرقابل کنترل مشخص می‌شود. تاکنون، دارو درمانی و روان‌درمانی دو روش اصلی درمان این اختلالات بوده‌اند. اما در سال‌های اخیر، رویکردهای مکمل و جایگزین همچون یوگا، به دلیل اثرات مثبت و کم عوارض جانبی، توجه فزاینده‌ای را به خود جلب کرده‌اند.
ریشه یوگا در فرهنگ و فلسفه هند باستان است و تمرکز اصلی آن بر هماهنگی ذهن، بدن و روح است. این هماهنگی از طریق انجام حرکات نرم و کنترل‌شده بدنی و همزمان با تمرکز بر تنفس عمیق و آگاهانه حاصل می‌شود. یکی از مهم‌ترین اثرات یوگا بر افسردگی و اضطراب، کاهش استرس مزمن است. استرس مزمن باعث افزایش سطح کورتیزول در بدن می‌شود که این امر می‌تواند علائم افسردگی و اضطراب را تشدید کند. تمرین منظم یوگا، با کاهش سطح کورتیزول، به متعادل کردن سیستم عصبی و کاهش واکنش‌های فیزیولوژیکی مرتبط با استرس کمک می‌کند.
مطالعات متعدد نشان داده‌اند که یوگا فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک را افزایش می‌دهد. این سیستم در مقابل سیستم سمپاتیک (مسئول واکنش‌های جنگ یا گریز در شرایط استرس) قرار دارد. افزایش فعالیت پاراسمپاتیک به معنای آرامش بیشتر، کاهش ضربان قلب و فشار خون است که همگی در بهبود خلق و خو و کاهش نگرانی موثر هستند. این یافته‌ها به طور قابل توجهی بر اهمیت یوگا در مدیریت استرس و کاهش علائم افسردگی و اضطراب تاکید می‌کنند.
پرانایاما، یا تمرینات تنفسی یوگا، نقشی حیاتی در کاهش اضطراب و افسردگی دارند. تنفس عمیق و آهسته به افزایش اکسیژن رسانی به مغز و آرامش سیستم عصبی کمک می‌کند. بسیاری از روش‌های یوگا بر تنفس دقیق و منظم تاکید دارند که این امر به کاهش واکنش‌های جسمی ناشی از اضطراب کمک می‌کند. علاوه بر این، تمرین‌های تنفسی به فرد کمک می‌کنند تا در لحظه حاضر بماند و از افکار منفی و نگرانی‌های آینده دوری کند، که این خود یک تکنیک کلیدی برای مقابله با اضطراب است.
مدیتیشن، که اغلب در پایان جلسات یوگا انجام می‌شود، با تمرکز بر آرامش ذهن و کاهش پراکندگی افکار، به تنظیم وضعیت روحی کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهند که مدیتیشن منظم می‌تواند تغییرات ساختاری در مغز، به ویژه در نواحی مرتبط با تنظیم احساسات و استرس مانند آمیگدالا و هیپوکامپ ایجاد کند. این تغییرات می‌توانند به کاهش علائم افسردگی کمک کنند.
مطالعات علمی متعدد، اثربخشی یوگا در کاهش علائم افسردگی و اضطراب را تایید می‌کنند. یک مرور نظام‌مند از مطالعات مختلف نشان می‌دهد که شرکت در کلاس‌های یوگا به مدت ۸ تا ۱۲ هفته می‌تواند به کاهش قابل توجه علائم افسردگی منجر شود. در برخی مطالعات، اثربخشی یوگا حتی با برخی داروهای ضدافسردگی قابل مقایسه گزارش شده است. علاوه بر این، افراد یوگا کار، گزارش می‌کنند که احساس بهتری نسبت به خود دارند، انگیزه و انرژی بیشتری دارند و فعالیت‌های روزمره را با سهولت بیشتری انجام می‌دهند.
یوگا علاوه بر اثرات جسمانی و روانی، به افزایش خودآگاهی فردی نیز کمک می‌کند. این خودآگاهی به فرد کمک می‌کند تا منابع استرس و اضطراب خود را شناسایی کرده و با آن‌ها به طور موثرتری مقابله کند. این امر به ویژه در مدیریت طولانی‌مدت اضطراب و افسردگی اهمیت دارد، چرا که فرد یاد می‌گیرد چگونه با افکار منفی و احساسات ناخوشایند مقابله کند و از بازگشت علائم جلوگیری کند.
از دیگر مزایای یوگا می‌توان به تطبیق پذیری آن برای افراد در هر سن و سطح فعالیت بدنی اشاره کرد. حرکات یوگا قابل تنظیم هستند و افراد با شرایط جسمانی خاص نیز می‌توانند با اصلاحات لازم، آن را انجام دهند. این ویژگی باعث می‌شود که یوگا به یک گزینه درمانی فراگیر و قابل اجرا در زندگی روزمره تبدیل شود.
توصیه می‌شود افرادی که از افسردگی یا اضطراب رنج می‌برند، با یک مربی یوگای حرفه‌ای و آگاه به ملاحظات روانی مشورت کنند. ترکیب یوگا با سایر روش‌های درمانی مانند روان‌درمانی می‌تواند اثربخشی درمان را افزایش دهد. همچنین، یوگا به عنوان یک روش درمانی کم عارضه، برخلاف داروهای شیمیایی، مشکلات جانبی جدی به همراه ندارد.
در نهایت، یوگا نه تنها یک ورزش جسمانی، بلکه یک مسیر معنوی و روانی برای مراقبت از سلامت ذهنی است. این روش به فرد کمک می‌کند تا به آرامش درونی برسد، به خود مهربان‌تر باشد و نحوه مواجهه با مشکلات روانی و اجتماعی را بهبود بخشد. با توجه به مزایای فراوان و شواهد علمی موجود، یوگا می‌تواند یک انتخاب هوشمندانه و موثر در برنامه درمان افسردگی و اضطراب باشد و کیفیت زندگی را به طور قابل توجهی بهبود بخشد. اگرچه یوگا جایگزین درمان‌های تخصصی نیست، اما می‌تواند به عنوان یک مکمل موثر و کم‌خطر در کنار آن‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
استمرار و تکرار تمرینات یوگا برای دستیابی به نتایج مثبت ضروری است. این روش به ویژه برای افرادی مناسب است که به دنبال روش‌های طبیعی‌تر برای مدیریت افسردگی و اضطراب هستند. علاوه بر کاهش علائم روانی، یوگا به بهبود کیفیت خواب، افزایش انرژی، تقویت تمرکز و تقویت سیستم ایمنی نیز کمک می‌کند. یوگا با کاهش استرس، بهبود عملکرد سیستم عصبی، افزایش آگاهی فردی، کنترل تنفس و تمرکز حواس، و ایجاد تعادل بدن و ذهن، روشی علمی و مبتنی بر شواهد برای کمک به درمان افسردگی و اضطراب است. اخبار جهان توصیه می‌کند افرادی که به دنبال راهکارهای تکمیلی برای درمان اختلالات روانی خود هستند، یوگا را در برنامه روزانه خود بگنجانند.
منبع: میگنا
