به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری رویترز، تنش‌ها در روابط میان ایالات متحده و کشورهای اروپای شرقی در اواخر ماه آگوست با اعلان تصمیم پنتاگون مبنی بر کاهش کمک‌های امنیتی به لتونی، لیتوانی و استونی به اوج خود رسید. این تصمیم، که در دیدار مقامات ارشد پنتاگون با گروهی از دیپلمات‌های اروپایی ابلاغ شد، پیامی صریح و تند مبنی بر کاهش وابستگی اروپا به آمریکا و تغییر اولویت‌های دفاعی ایالات متحده تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ داشت. این اقدام ناگهانی، موجی از نگرانی و واکنش‌های متفاوت را در میان متحدان اروپایی آمریکا برانگیخته است.
دیوید بی کر، یکی از مقامات پنتاگون، در این دیدار به نمایندگان اروپایی تاکید کرد که ارتش ایالات متحده، تحت رهبری ترامپ، تمرکز خود را به اولویت‌های داخلی، به‌ویژه دفاع از خاک آمریکا، معطوف خواهد کرد. این اظهارات، به‌طور ضمنی، کاهش تعهدات آمریکا در قبال امنیت اروپای شرقی و افزایش مسئولیت‌های دفاعی خود کشورهای اروپایی را به دنبال دارد. این تصمیم در حالی اتخاذ شده است که کشورهای حوزه بالتیک به دلیل همسایگی با روسیه، به کمک‌های نظامی و امنیتی آمریکا به شدت وابسته هستند و این وابستگی، به عنوان ابزاری کلیدی در حفظ ثبات منطقه و مقابله با نفوذ روسیه تلقی می‌شد.
زمینه تاریخی این رویداد، به روابط پیچیده و درحال تحول میان آمریکا و اروپا، به‌خصوص پس از پایان جنگ سرد، برمی‌گردد. حمایت آمریکا از اعضای ناتو در اروپای شرقی، همواره به عنوان عاملی بازدارنده در برابر تجاوز احتمالی روسیه به شمار می‌رفت. اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ و تمرکز وی بر “اولویت آمریکا اول”، این توازن قدرت و تعهدات متقابل به چالش کشیده شد. این تصمیم پنتاگون، نشانه‌ای آشکار از تغییر رویکرد استراتژیک آمریکا در منطقه و تلاش برای کاهش تعهدات مالی و نظامی در خارج از مرزهای ایالات متحده است.
علاوه بر این، حادثه پهپادی در لهستان، پیش از این تصمیم پنتاگون، موجی از اختلافات و اتهامات را میان روسیه و لهستان به وجود آورده بود. میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در نهادهای بین‌المللی مستقر در وین، از عدم تمایل وزارت دفاع لهستان برای گفتگو درباره این حادثه ابراز تاسف کرد. وی در کانال تلگرامی خود اعلام کرد که روسیه برای گفتگو و شفاف سازی آماده است، اما لهستان از این پیشنهاد امتناع کرده است. این بی‌میلی به گفتگو، زمینه را برای تشدید تنش‌ها و افزایش سوء تفاهم‌ها فراهم کرده است. برخی تحلیلگران این عدم همکاری لهستان را ناشی از تلاش برای بهره‌برداری سیاسی از این حادثه و تحت فشار قرار دادن روسیه می‌دانند.
پیامدهای احتمالی این تصمیم پنتاگون می‌تواند بسیار گسترده باشد. کاهش کمک‌های امنیتی به کشورهای بالتیک، می‌تواند اعتماد این کشورها به آمریکا را تضعیف کند و آنها را به دنبال گزینه‌های جایگزین برای امنیت خود، از جمله افزایش همکاری با اتحادیه اروپا یا حتی نزدیک شدن به روسیه، سوق دهد. همچنین این تصمیم می‌تواند به بی ثباتی منطقه‌ای و افزایش نفوذ روسیه در منطقه منجر شود. از سوی دیگر، این اقدام آمریکا، می‌تواند به نوعی هشدار به متحدان اروپایی تلقی شود مبنی بر اینکه انتظار حمایت بی‌قید و شرط از سوی ایالات متحده را نداشته باشند و باید در تقویت توانایی‌های دفاعی خود، سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهند. این موضوع می‌تواند به همکاری بیشتر در حوزه دفاعی میان کشورهای اروپایی منجر شود، اما در عین حال، می‌تواند به رقابت و اختلافات میان آنها نیز دامن زند.
واکنش‌های بین‌المللی به این تصمیم پنتاگون هنوز به طور کامل آشکار نشده است، اما می‌توان پیش‌بینی کرد که این اقدام با انتقادات و نگرانی‌های گسترده در اروپا و برخی از کشورهای دیگر مواجه شود. اتحادیه اروپا ممکن است مجبور شود برای جبران این خلا، نقش فعال‌تری در تضمین امنیت کشورهای بالتیک ایفا کند. به طور کلی، این تصمیم، پیچیدگی و تنش‌های موجود در روابط بین آمریکا و اروپا را بیشتر آشکار کرده و چشم‌انداز آینده همکاری‌های امنیتی در منطقه را نامشخص‌تر ساخته است. این تحول، نیازمند تحلیل‌های عمیق‌تر و بررسی همه جانبه از جنبه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی است.
منبع: خبرگزاری رویترز
