به گزارش اخبار جهان به نقل از یورونیوز، پدیده طلاق در دنیای پرندگان، به عنوان یکی از رفتارهای پیچیده در زیست‌شناسی حیوانات، توجه محققان را به خود جلب کرده است. در حالی که بیش از ۹۰ درصد از گونه‌های پرندگان در هر فصل تولیدمثل، به صورت تک‌همسری زندگی می‌کنند، برخی از آن‌ها علی‌رغم زنده ماندن جفت اصلی، در فصل بعد به دنبال شریک جدیدی می‌گردند؛ پدیده‌ای که به عنوان «طلاق» در پرندگان شناخته می‌شود. این امر، شباهت‌هایی با دلایل طلاق در انسان‌ها، مانند خیانت یا خستگی از زندگی مشترک طولانی‌مدت، دارد.
مطالعات اخیر محققان چینی و آلمانی، دو عامل کلیدی را در بروز این پدیده در طیف وسیعی از گونه‌های پرندگان شناسایی کرده است: بی‌بندوباری جنس نر و مهاجرت‌های دوربرد. این تحقیق، داده‌های منتشر شده در مورد میزان طلاق در ۲۳۲ گونه پرنده را با داده‌های مربوط به مرگ‌ومیر و الگوهای مهاجرت آن‌ها مقایسه کرده است. برای هر گونه، امتیاز بی‌بندوباری جداگانه‌ای برای نرها و ماده‌ها در نظر گرفته شد و تجزیه و تحلیل بر اساس روابط تکاملی گونه‌ها انجام گرفت تا تأثیر اجداد مشترک نیز لحاظ شود.
نتایج نشان داد که گونه‌هایی با نرخ بالای طلاق، ارتباط تکاملی نزدیکی با یکدیگر دارند، و این الگو برای گونه‌هایی با نرخ طلاق پایین نیز برقرار است. الگوی مشابهی نیز برای بی‌بندوباری جنس نر مشاهده شد. به عنوان مثال، سلیم‌ها، پرستوها، چلچله‌ها، پری‌شاهرخ‌های شمالی و توکاهای سیاه هم میزان طلاق بالایی دارند و هم بی‌بندوباری جنس نر در آن‌ها زیاد است، در حالی که در مرغ‌های باران، آلباتروس‌ها، غازها و قوها، هم نرخ طلاق و هم بی‌بندوباری جنس نر پایین است.
نکته قابل توجه این است که اگرچه بی‌بندوباری جنس نر با نرخ بالاتر طلاق ارتباط دارد، اما این ارتباط برای بی‌بندوباری جنس ماده صدق نمی‌کند. بی‌بندوباری نر، توجه و منابع او را بین چندین ماده تقسیم می‌کند و در نتیجه جذابیت او به عنوان شریک کاهش یافته و احتمال طلاق او در فصل بعدی تولیدمثل افزایش می‌یابد. دکتر زیتان سانگ، محقق در مؤسسه رفتار حیوانات ماکس پلانک و یکی از نویسندگان این تحقیق، در این باره می‌گوید: «نرخ طلاق ممکن است در جایی که نرها فرصت‌های بیشتری برای بی‌بندوباری دارند، افزایش یابد.» وی افزود: «با این حال، بی‌بندوباری جنس ماده همان تبعات را الزاماً در بر ندارد، زیرا عدم اطمینان در مورد پدر بچه‌ها می‌تواند منجر به افزایش مشارکت نرها در مراقبت از فرزندان شود.»
علاوه بر بی‌بندوباری، مهاجرت‌های طولانی نیز به عنوان عامل دیگری در افزایش نرخ طلاق در پرندگان شناسایی شده است. در طول مهاجرت، جفت‌ها ممکن است همزمان به مقصد نرسند. ورود زودهنگام یکی از جفت‌ها می‌تواند منجر به جفت‌گیری با شریک جدید و در نتیجه طلاق شود. همچنین، مهاجرت می‌تواند جفت‌ها را در مکان‌های مختلف فرود آورد و منجر به از دست دادن تصادفی جفت و طلاق شود. این مسئله با افزایش فاصله مهاجرت تشدید می‌شود، زیرا مهاجرت‌های طولانی، پنجره زمانی برای تولیدمثل را محدود می‌کنند. به گفته آقای سانگ، «طلاق نسبت به انتظار برای شریک قبلی بیشتر می‌تواند به تسهیل تولیدمثل در بدو ورود کمک کند.»
تحقیقات همچنین نشان داد که به نظر می‌رسد میزان مرگ‌ومیر و دوری مقصد مهاجرت با بی‌بندوباری جنس نر مرتبط است، که می‌تواند نشان‌دهنده تأثیرات غیرمستقیم این عوامل بر طلاق میان پرندگان باشد. این یافته‌ها، درک ما را از پیچیدگی رفتارهای اجتماعی و تکاملی پرندگان گسترش می‌دهد و نشان می‌دهد که عوامل محیطی و رفتاری در کنار هم، نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری الگوهای جفت‌یابی و طلاق در این گونه‌ها دارند. این تحقیق می‌تواند به درک بهتر تکامل رفتارهای جفت‌یابی و سیستم‌های جفت‌یابی در گونه‌های مختلف کمک کند و همچنین می‌تواند برای حفاظت از گونه‌های پرندگان در معرض خطر، اطلاعات ارزشمندی ارائه دهد. اخبار جهان در این زمینه به ارائه گزارش‌های بیشتر در آینده خواهد پرداخت.
منبع: یورونیوز
