به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرآنلاین، در شهریور ماه ۱۳۵۹، شرکت تعاونی تاکسیرانی تهران با صدور اطلاعیه‌ای، محدودیت‌هایی را برای رانندگان تاکسی وضع کرد. این محدودیت‌ها شامل ممنوعیت پخش موسیقی و بحث‌های سیاسی در داخل تاکسی‌ها می‌شد. این اقدام در پی شکایات متعدد مردمی به کمیته‌ها و کلانتری‌ها مبنی بر ترویج عقاید ضد انقلابی توسط برخی رانندگان تاکسی صورت گرفت. متن کامل این اطلاعیه در روزنامه اطلاعات مورخ ۲۷ شهریور ۱۳۵۹ منتشر شده است.
این خبر ما را به دوران آشفته و پرتلاطم انقلاب اسلامی ایران و سال‌های اولیه پس از آن می‌برد. سال ۱۳۵۹، سالی پر از تحولات سیاسی و اجتماعی بود که جامعه ایران را به شدت تحت تاثیر قرار داده بود. در این برهه حساس، فضای سیاسی کشور بسیار متشنج و حساس بود و هرگونه اظهار نظر یا فعالیتی که به عنوان مخالفت با انقلاب تلقی می‌شد، با واکنش‌های شدیدی روبرو می‌گشت.
ممنوعیت پخش موسیقی و بحث‌های سیاسی در تاکسی‌ها را می‌توان در چارچوب اقدامات دولت برای کنترل فضای عمومی و جلوگیری از گسترش عقاید مخالف با حکومت تفسیر کرد. در آن زمان، تاکسی‌ها به عنوان یکی از نقاط تجمع مردم و محلی برای تبادل اطلاعات و نظر، نقشی مهم در شکل‌گیری افکار عمومی ایفا می‌کردند. از این رو، کنترل محتوای گفتگوها و موسیقی پخش شده در تاکسی‌ها از سوی حکومت، نوعی از کنترل غیرمستقیم افکار عمومی محسوب می‌شد.
شکایات مردمی مبنی بر ترویج عقاید ضد انقلابی در تاکسی‌ها نشان‌دهنده نفوذ و تاثیرگذاری این فضا بر افکار عمومی است. این امر بیانگر آن است که تاکسی‌ها علاوه بر نقش حمل و نقل، می‌توانستند به محلی برای سازماندهی مخالفان و تبلیغ عقاید آنها تبدیل شوند. بنابراین، واکنش حکومت به این شکایات و وضع محدودیت‌ها، به عنوان پاسخی به این نگرانی‌ها قابل درک است.
لازم به ذکر است که این اطلاعیه در زمانه‌ای صادر شد که آزادی بیان و آزادی‌های مدنی به طور قابل توجهی محدود شده بود. حاکمیت در تلاش بود تا هرگونه تهدیدی برای قدرت خود را مهار کند و از این رو، کنترل بر فضای عمومی و ابزارهای ارتباطی اهمیت ویژه‌ای یافته بود.
در تحلیل این رویداد، می‌توان به چند نکته کلیدی اشاره کرد: اولا، اهمیت فضای عمومی در شکل‌دهی افکار عمومی و تاثیر آن بر ثبات سیاسی؛ دوما، تمایل حکومت‌ها به کنترل فضای عمومی در دوره‌های گذار و بحران؛ و سوما، محدودیت‌های آزادی بیان در ایران و چگونگی اعمال این محدودیت‌ها در سطوح مختلف جامعه.
پیامدهای احتمالی این ممنوعیت شامل محدود شدن آزادی بیان در فضای عمومی، ایجاد فضای ترس و خودسانسوری در میان رانندگان تاکسی و عموم مردم و افزایش نارضایتی در بین رانندگان تاکسی بود. البته، این پیامدها در کنار اهداف حکومت برای جلوگیری از انتشار عقاید مخالف و حفظ نظم عمومی، باید در نظر گرفته شوند.
شاید بتوان امروزه، این محدودیت را با نگاهی منتقدانه مورد بررسی قرار داد و پیرامون تعادل بین آزادی بیان و حفظ نظم عمومی بحث و گفتگو کرد. این رویداد تاریخی، به ما یادآوری می‌کند که چگونه حکومت‌ها در شرایط خاص و حساس سیاسی، ممکن است به محدود کردن آزادی‌های فردی متوسل شوند. با نگاهی به گذشته، می‌توان به درک بهتری از پیچیدگی‌های سیاسی و اجتماعی در ایران و عامل‌های موثر بر شکل‌گیری نظم اجتماعی دست یافت. بحث پیرامون این رویداد، می‌تواند زمینه‌های لازم برای گفتگوهای آکادمیک و تحلیلی عمیق‌تر در مورد آزادی بیان، کنترل دولت و نظارت بر فضای عمومی را فراهم کند. اخبار جهان این موضوع را به طور جدی دنبال می‌کند و در آینده به آن خواهیم پرداخت.
منبع: خبرآنلاین
