به گزارش اخبار جهان به نقل از منابع اقتصادی، دولت ایران در تازه‌ترین تصمیم خود برنامه‌ریزی کرده است تا پرداخت کالابرگ الکترونیکی را به‌صورت ماهانه و ثابت به هفت دهک جامعه اختصاص دهد. این اقدام به عنوان گام جدیدی در راستای «افزایش رفاه اجتماعی و کاهش هزینه‌های معیشت مردم» از سوی رئیس‌جمهور معرفی شده است. با این حال، کارشناسان اقتصادی نسبت به پایداری این طرح و چالش‌های مالی آن هشدار داده‌اند.
وعده رئیس‌جمهور برای کالابرگ ماهانه
رئیس‌جمهور در دیداری که به تازگی با رهبر انقلاب داشته، تأکید کرد که دولت با جدیت بر آن است تا کالابرگ الکترونیکی را ماهانه به هفت دهک از جامعه اختصاص دهد. هدف اصلی این طرح کاهش فشار معیشتی بر اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر جامعه است. این کالابرگ‌ها که در مراحل قبلی نیز اجرا شده‌اند، در مرحله چهارم خود با اعتبار ۲۷ هزار میلیارد تومان از شهریور ۱۴۰۴ ادامه خواهند یافت.
چالش تأمین منابع مالی
با این حال، یکی از بزرگترین چالش‌های پیش روی این طرح، تأمین منابع مالی لازم برای اجرای آن است. برآوردها نشان می‌دهد که هزینه ماهانه این طرح بیش از ۲۷ هزار میلیارد تومان خواهد بود. کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر دولت نتواند منابع مالی لازم را تأمین کند، این سیاست ممکن است به کسری بودجه و مشکلات مالی جدی منجر شود.
منابع جایگزین؛ ناکافی و غیرشفاف
تحلیلگران اقتصادی به این نکته اشاره کرده‌اند که منابع جایگزین برای تأمین هزینه‌های کالابرگ الکترونیکی، به نظر ناکافی و غیرشفاف می‌رسد. ابهامات موجود در این زمینه، نگرانی‌هایی را درباره پایداری مالی این طرح به وجود آورده است. با توجه به اینکه تثبیت این طرح نیازمند بیش از ۳۲۰ هزار میلیارد تومان بودجه سالانه است، تقریباً نیمی از بودجه عمرانی کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
انحراف از فلسفه اولیه کالابرگ
به نظر می‌رسد که ادامه این روند بدون بازنگری در فلسفه اولیه کالابرگ می‌تواند به انحراف از اهداف اصلی آن منجر شود. هدف اصلی کالابرگ‌ها، تأمین نیازهای اساسی و بهبود معیشت مردم بود، اما اگر ساختار بودجه‌ای تغییر نکند، این طرح ممکن است به کاهش کیفیت خدمات و کالاهای ارائه شده منجر شود.
موضع مجلس و قانون بودجه
با توجه به شرایط موجود، موضع مجلس نسبت به این طرح نیز می‌تواند تأثیرگذار باشد. در حالی که مجلس به‌دنبال حمایت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه است، اما تأمین منابع مالی پایدار و شفاف برای این طرح، همچنان یک چالش بزرگ باقی خواهد ماند.
سه سناریوی پیش‌رو
کارشناسان اقتصادی سه سناریوی پیش روی دولت در این زمینه را شناسایی کرده‌اند:
- پرداخت همزمان یارانه نقدی و کالابرگ الکترونیکی.
- جایگزینی کامل یارانه نقدی با کالابرگ واقعی.
- مدل ترکیبی که ترکیبی از دو گزینه فوق است.
هر یک از این سناریوها پیامدهای متفاوتی بر معیشت و ثبات بودجه خواهد داشت و نیازمند بررسی‌های دقیق‌تری است.
هشدار کارشناسان درباره ناپایداری طرح
به طور کلی، در حالی که دولت با هدف کاهش فشار معیشتی بر اقشار کم‌درآمد به دنبال اجرای این طرح است، اما هشدارهای کارشناسان درباره ناپایداری مالی و نیاز به اصلاح ساختار بودجه‌ای قابل توجه است. بدون توجه به این هشدارها، ممکن است این طرح به جای تأمین رفاه اجتماعی، به کسری بودجه و چالش‌های مالی جدی منجر شود.
در نهایت، ضرورت دارد که دولت و مسئولان مربوطه با دقت بیشتری به تأمین منابع مالی و پایداری این طرح بپردازند تا بتوانند به اهداف خود در زمینه بهبود معیشت مردم دست یابند.
