به گزارش اخبار جهان به نقل از مهر، دکتر محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در مراسم اختتامیه هفدهمین المپیاد دانشجویان علوم پزشکی، با طرح این پرسش که نگاه ما به علم و دانشگاه در کشور نیازمند بازتعریف است، بر ضرورت تغییر نگرش به مفهوم نخبگی در ایران تاکید کرد. این مراسم که با حضور عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، و سید جلیل حسینی، معاون آموزشی وزارت بهداشت، در مرکز همایش‌های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد، بستری برای طرح چالش‌های پیش روی نظام آموزش عالی و نقش نخبگان در حل مسائل ملی فراهم آورد.
ظفرقندی با اشاره به نسل‌های مختلف دانشگاه‌ها، از نسل سوم و چهارم دانشگاه‌ها به عنوان نسل‌هایی یاد کرد که بر تعامل دانشگاه و جامعه تاکید دارند. وی با نقد تعریف سنتی نخبگی صرفاً بر اساس نمرات بالا، اظهار داشت که در نسل‌های جدید دانشگاه‌ها، تعریفی جدید از نخبگی ضرورت دارد؛ نخبگی که با تعلق ملی و دغدغه رفع نیازهای کشور گره خورده باشد. این تعریف جدید، مسئولیت اجتماعی و حل مسائل کشور را به عنوان مولفه‌های اساسی نخبگی مطرح می‌کند و از دانشجویان نخبه انتظار دارد تا به حل چالش‌های ملی بپردازند.
وزیر بهداشت در ادامه سخنان خود، به مسئله صیانت از باروری و جوانی جمعیت، به عنوان یکی از چالش‌های اساسی کشور اشاره کرد. وی با اشاره به تجربه کشورهای توسعه‌یافته در مواجهه با این چالش، بر اهمیت جمعیت فعال و با نشاط برای رشد و توسعه کشور تاکید کرد و افت کمیت و کیفیت جمعیت را تهدیدی جدی برای آینده ایران دانست. این موضوع به عنوان یکی از محورهای اصلی المپیاد علمی امسال انتخاب شده بود که نشان دهنده اهمیت آن در چشم‌انداز وزارت بهداشت است.
ظفرقندی با اشاره به انتظاراتی که از دانشجویان برگزیده المپیاد دارد، توصیه کرد که دانشجویان با مطالعه زندگی‌نامه افراد تاثیرگذار در جهان، با چالش‌ها و سختی‌های مسیر موفقیت آشنا شوند و از تجربیات آن‌ها در حل مشکلات جامعه الگوبرداری کنند. وی بر ضرورت احصای مسائل و مشکلات کشور توسط نخبگان جوان و درک درد مردم تاکید کرد و فقدان عرق ملی و تعلق را عاملی بازدارنده در این مسیر دانست.
آلودگی هوا به عنوان یکی از چالش‌های جدی کشور که سالانه جان 50 هزار نفر را می‌گیرد، از دیگر موضوعاتی بود که مورد توجه وزیر بهداشت قرار گرفت. وی بر مسئولیت اجتماعی نخبگان در حل این معضل تاکید کرد و ارزش علم را در حل مسائل جامعه جستجو کرد. به عقیده ظفرقندی، تنها نخبگی صرف کفایت نمی‌کند و درک مسئولیت علمی و دغدغه برای رفع مشکلات جامعه، از جمله شرایط لازم برای حل مسائل پیچیده‌ای مانند آلودگی هوا است.
در ادامه، ظفرقندی به بحث تحریم‌های بین‌المللی پرداخت و با اشاره به ادعای برخی کشورها مبنی بر اینکه تحریم‌ها به کاهش خشونت کمک می‌کنند، به نتایج یک تحقیق جدید در نشریه معتبر پزشکی “لنسِت” اشاره کرد. مطالعه‌ای که در این نشریه منتشر شده، تأثیر تحریم‌های اعمال‌شده بر 152 کشور از سال 1971 تا 2021 را بررسی کرده و نشان می‌دهد که تحریم‌ها سالانه موجب 564 هزار مرگ و میر می‌شوند؛ آماری که از میزان تلفات ناشی از جنگ‌ها بالاتر است. این تحقیق، به دلیل اثرات مخرب تحریم بر دسترسی به غذا، دارو و سایر نیازهای اساسی، نشان می‌دهد که تحریم‌ها در عمل، به عنوان نوعی خشونت، تلفات قابل توجهی به همراه دارند و اثرات مخرب آن‌ها بر سلامت انسان مشهود است.
در مجموع، سخنان وزیر بهداشت در این مراسم، بر ضرورت تغییر نگرش به علم، نخبگی و مسئولیت اجتماعی در ایران تاکید می‌کند. وی با نگاهی تحلیلی به چالش‌های پیش روی کشور، نقش نخبگان جوان در حل این مشکلات را حیاتی دانسته و بر ضرورت تعامل موثر میان دانشگاه و جامعه برای پیشرفت و توسعه پایدار تاکید دارد. این سخنان، فراتر از یک سخنرانی مراسم اختتامیه، بیانیه‌ای برای تغییر رویکرد در نظام آموزشی و تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد به کشور محسوب می‌شود. سخنان وزیر بهداشت، نقش تعیین کننده نخبگان را در توسعه پایدار و رفع چالش‌های ملی، از جمله آلودگی هوا و پیامدهای مخرب تحریم‌ها، مورد تاکید قرار می‌دهد. این رویکرد جدید نیازمند بازنگری در نظام آموزش عالی و توجه بیشتر به تربیت نیروی انسانی متعهد به ارزش‌های ملی است.
منبع: مهر
