به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری صدا و سیما آذربایجان غربی، ورود ریزگردها از کشورهای همسایه، به‌ویژه عراق و سوریه، عامل اصلی آلودگی هوای استان آذربایجان غربی در شش ماهه اول سال جاری بوده است. حجت جباری، مدیرکل حفاظت محیط زیست این استان، با اعلام این خبر، وضعیت کیفی هوای استان را در این دوره زمانی تشریح کرد. طبق آمار ارائه شده، از ابتدای سال تا پایان خرداد ماه، هوای آذربایجان غربی در 113 روز پاک، 59 روز قابل قبول و 2 روز ناسالم برای گروه‌های حساس بود. این آمار با مقایسه دوره مشابه سال گذشته نشان می‌دهد تغییری محسوس در وضعیت آلودگی هوا در شش ماهه اول سال رخ نداده است، چراکه سال گذشته نیز 112 روز پاک، 59 روز قابل قبول و 2 روز ناسالم برای گروه‌های حساس ثبت شده بود. این ثبات نسبی در آمار، لزوماً نشان دهنده بهبود وضعیت نیست و اهمیت مداخلات جدی‌تر برای کنترل منشاء این آلودگی را بیشتر نمایان می‌کند.
بررسی آمار سالانه نشان می‌دهد که در طول سال گذشته، هوای آذربایجان غربی در مجموع ۱۷۱ روز پاک، ۱۶۳ روز قابل قبول، ۱۱ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و ۲ روز ناسالم برای همه گروه‌ها بوده است. این ارقام، میزان قابل‌توجهی از روزهای آلوده را نشان می‌دهد و نشان از نیاز مبرم به برنامه‌ریزی جامع و مدیریت مؤثر ریزگردها در منطقه دارد. به طور کلی، این آمار وضعیت نسبتا ناپایداری از لحاظ کیفیت هوا را در آذربایجان غربی نشان می‌دهد که لازم است با توجه به پیامدهای منفی سلامتی و اقتصادی آلودگی هوا، برای رفع آن اقدامات فوری و جدی صورت گیرد.
جباری در ادامه به زیرساخت‌های پایش کیفیت هوا در استان اشاره کرد و گفت که در حال حاضر 16 ایستگاه سنجش آلودگی هوا در استان فعال است. از این تعداد، 11 ایستگاه تحت مدیریت مستقیم اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی قرار دارد و پنج ایستگاه دیگر نیز تحت نظر سایر دستگاه‌های اجرایی استان فعالیت می‌کنند. افزایش تعداد ایستگاه‌های پایش و گسترش پوشش جغرافیایی آنها، می‌تواند به دقت و صحت اطلاعات در زمینه سنجش آلودگی هوا کمک کند و تصمیم‌گیری های کارآمدتری را ممکن سازد. اما به تنهایی، افزایش تعداد ایستگاه‌ها راهکار کافی نیست و باید به معضل ریزگردها که ریشه آن در خارج از مرزهای ایران است، به‌صورت سیستماتیک و دیپلماتیک نیز پرداخت.
کاهش کیفیت هوا در آذربایجان غربی، پیامدهای متعددی برای سلامت عمومی، اقتصاد و محیط زیست منطقه دارد. افزایش بیماری‌های تنفسی، کاهش بازده کار، خسارت به کشاورزی و تخریب محیط زیست از جمله این پیامدها است. بنابراین، حل این معضل نیازمند یک رویکرد چندبعدی و هماهنگ بین دولت، سازمان‌های غیر دولتی و شهروندان است. برای مثال، همکاری با کشورهای همسایه برای کنترل منابع ریزگردها، ایجاد کمربند سبز در مناطق خشک و بیابانی، ترویج کشاورزی پایدار و استفاده از فن‌آوری‌های جدید برای کنترل آلودگی هوا از جمله راهکارهای مناسب هستند.
این مسأله نیازمند همکاری‌های بین‌المللی نیز است. دیپلماسی محیط زیستی و گفتگو با کشورهای همسایه مانند عراق و سوریه برای کنترل منابع ریزگردها در خاک آنها می‌تواند نقش مهمی در کاهش آلودگی هوای آذربایجان غربی داشته باشد. امّا این همکاری‌ها نیازمند تلاش‌های دیپلماتیک مداوم و همچنین شناسایی و حل مسائل سیاسی در منطقه هستند. در نتیجه، آلودگی هوا در آذربایجان غربی یک چالش پیچیده است که نیازمند رویکردی فراگیر و چندجانبه است.
در کل، بررسی وضعیت هوا در آذربایجان غربی نیاز به یک نگاه سیستماتیک و جامع دارد. تنها محدود شدن به آمار روزانه کافی نیست و باید به عوامل ریشه‌ای این آلودگی پرداخته شود. گام‌های مؤثر در جهت بهبود کیفیت هوا می‌تواند شامل کاهش آلودگی صنعتی، توسعه حمل و نقل عمومی و استفاده از انرژی‌های پاک باشد. با این حال، همانطور که قبلاً نیز اشاره شد، عامل مهم‌ترین آلودگی هوای آذربایجان غربی، ریزگردهای وارداتی است. بنابراین، توجه به برنامه‌های بین‌المللی و هماهنگی با کشورهای همسایه از مهم‌ترین عوامل موفقیت در این مبارزه است. افزایش آگاهی عمومی و شرکت مردمی در طرح‌های محیط زیستی نیز نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا بازی خواهد کرد.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما آذربایجان غربی
