به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرآنلاین، با وجود تصور رایج مبنی بر ریشه‌کن شدن تنبیه بدنی در مدارس، سالانه گزارش‌های متعددی از تنبیه دانش‌آموزان منتشر می‌شود که در برخی موارد منجر به آسیب‌های جدی جسمی و حتی نقص عضو کودکان شده است.
اخبار جهان در گزارشی به نقل از فرارو نوشت، اگرچه تنبیه بدنی در مدارس واقع در شهرهای بزرگ و تحت نظارت بیشتر، کاهش یافته است، اما همچنان در نقاط مختلف ایران مواردی از این قبیل رخ می‌دهد که گاهی رسانه‌ای می‌شوند. حادثه کیان، دانش‌آموزی که در پی ضرب و شتم توسط ناظم مدرسه دچار شکستگی لگن شد و همچنان از این آسیب رنج می‌برد، نمونه‌ای از این موارد است که در سال گذشته خبرساز شد.
نکته قابل توجه در این میان، نحوه برخورد وزارت آموزش‌وپرورش با خانواده کیان است. از امتناع از ثبت‌نام او در مدارس منطقه ۲ مشهد گرفته تا عدم پرداخت هزینه‌های درمانی تحت پوشش بیمه دانش‌آموزی، خانواده کیان با مشکلات متعددی روبرو شدند و حتی برای ثبت‌نام مجدد فرزند خود با درخواست پرداخت وجه مواجه شدند. این تجربیات تلخ، فراتر از خود حادثه، اثرات عمیق‌تری بر اعتماد خانواده‌ها و نقش حمایتی مدارس بر جای می‌گذارد.
مهسا ساداتی، روانشناس کودک و نوجوان و دارای دکترای روانشناسی تربیتی، در گفت‌وگو با فرارو به بررسی این موضوع پرداخته است. او معتقد است که هر خبر از خشونت در مدرسه، تصور والدین از امنیت فرزندانشان را خدشه‌دار می‌کند و در نتیجه، اعتماد آن‌ها به مدارس کاهش می‌یابد.
ساداتی با اشاره به حادثه کیان، ابعاد مختلف این اتفاق را بررسی کرد و گفت: «اتفاقی که برای کیان افتاد دو جنبه دارد؛ یک جنبه مربوط به خود او و خانواده‌اش است، با تمام آسیب‌های جسمی و روانی که به همراه دارد، و جنبه دیگر بار روانی‌ای است که بر جامعه تحمیل می‌شود. هر کسی این خبر را بشنود، تصورش از امنیت مدرسه خدشه‌دار می‌شود.» او تاکید کرد که والدین باید اطمینان داشته باشند که مسئولان مدرسه به اندازه خودشان دلسوز فرزندانشان هستند و در حوزه پرورش و رشد شخصیتی نیز همراه کودک هستند. در غیر این صورت، والدین ناچار می‌شوند در شیوه‌های تربیتی معلمان و تصمیم‌های مدرسه دخالت کنند.
ساداتی همچنین بر لزوم انجام تست‌های روانشناسی از معلمان و دستیاران قبل از ورود به کلاس تاکید کرد تا از سلامت روان آن‌ها و توانایی‌شان در کنترل خشم اطمینان حاصل شود. او معتقد است که این اقدام می‌تواند به طور مستقیم بر کاهش اضطراب جامعه تأثیر بگذارد، به‌ویژه در آستانه سال تحصیلی جدید که انتشار چنین اخباری می‌تواند اضطراب والدین را دوچندان کند.
این روانشناس با اشاره به آسیب‌های فردی ناشی از تنبیه بدنی، گفت که مدرسه نباید فقط محل درس خواندن و انجام تکالیف باشد، بلکه باید فضایی شاد و دلپذیر برای شکل‌گیری علاقه و اعتماد به محیط آموزشی باشد. تنبیه، حتی اگر لفظی باشد، می‌تواند این علاقه را از بین ببرد و کودک را از نظر آموزشی دچار آسیب کند. او هشدار داد که تجربه خشونت می‌تواند منجر به کاهش اعتمادبه‌نفس، ترس از سرکوب و آسیب، و در نهایت ترک تحصیل شود.
ساداتی با بیان اینکه خشونت حاکم بر مدرسه را می‌توان آیینه‌ای از بحران روانی در جامعه دانست، افزود: «کودکان رفتار را از طریق تقلید می‌آموزند. وقتی می‌بینند فردی در جایگاه قدرت، رفتاری نادرست دارد، ممکن است روزی که خود به قدرت رسیدند همان الگو را تکرار کنند.» او تاکید کرد که مدرسه تنها جای درس‌خواندن نیست، بلکه الگوهای رفتاری نیز در آن شکل می‌گیرد و می‌تواند در بزرگسالی به شکل‌های مختلف، از رفتارهای اقتدارگرایانه گرفته تا خشونت‌های شدید و ضداجتماعی، بروز کند.
ساداتی با اشاره به اینکه هم کودک و هم خانواده در چنین شرایطی به حمایت روانی و اجتماعی نیاز دارند، از نقش حمایتی جامعه و نظارت اجتماعات بزرگ‌تر بر اجتماعات کوچک‌تر سخن گفت. او پیشنهاد کرد که مدارس، چه دولتی و چه غیردولتی، باید مجهز به دوربین باشند تا امکان نظارت دقیق فراهم شود. او با اشاره به سطح بالای استرس، پرخاشگری و افسردگی در جامعه، گفت که کادر مدارس نیز از این وضعیت مستثنی نیستند و ممکن است عصبی شوند. او تاکید کرد که آموزش‌وپرورش باید رویکردی مشتری‌مدارانه داشته باشد و انتقادات و نظرات دریافت‌کنندگان خدمات آموزشی را جدی بگیرد.
او افزود: «آموزش‌وپرورش به‌عنوان یک نهاد بزرگ که مدارس زیرمجموعه آن هستند، باید نظارت مستقیم و جدی داشته باشد. وقتی حادثه‌ای رخ می‌دهد، این نهاد باید از فردی حمایت کند که خدمات دریافت کرده و از آن ناراضی است. موضوع فقط تنبیه بدنی نیست؛ در بسیاری از مسائل دیگر هم خانواده‌ها پاسخی برای مشکلات خود در آموزش‌وپرورش پیدا نمی‌کنند. نظارت جدی ضروری است و فرد خطاکار باید حتماً تنبیه و توبیخ شود.»
ساداتی تاکید کرد که برای پایان دادن به چرخه خشونت، نقطه آغاز خانواده است. او گفت که تربیت کودکان جسور و با جرأت که بتوانند در صورت مواجهه با تعرض یا تنبیه، آن را بیان کنند، بسیار مهم است. برای رسیدن به این هدف، باید فضای گفت‌وگو در خانواده باز باشد تا کودک بداند اگر مشکلی داشت می‌تواند آزادانه حرف بزند.
این روانشناس با اشاره به اینکه وقایع تنبیه بدنی در مدارس پسرانه بیشتر رخ می‌دهد، دلیل آن را به ویژگی‌های رفتاری پسران، هیجان بالاتر و اهمیت بیشتر به رقابت و قدرت نسبت داد. او تاکید کرد که مدارس پسرانه به کادری نیاز دارند که از سطح بالای تاب‌آوری و سلامت روانی برخوردار باشند.
او در نهایت به شرایط معیشتی و رفاهی معلمان نیز اشاره کرد و گفت که کمبودها می‌تواند تاب‌آوری آن‌ها را کاهش دهد. او پیشنهاد کرد که آموزش‌وپرورش با تأمین مالی بهتر و ارائه خدمات حمایتی بیشتر برای معلمان، می‌تواند به افزایش تاب‌آوری آن‌ها کمک کند، اما تاکید کرد که هیچ‌یک از این موارد نمی‌تواند مجوزی برای آسیب‌زدن به کودکان باشد.
منبع: خبرآنلاین
