به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از ایسنا، استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای طراحی پروتئینها و ویروسها، نگرانیهایی را درباره احتمال تولید سلاحهای زیستی به وجود آورده است. هوش مصنوعی قادر است با ایجاد تحول در زیستشناسی، به طراحی داروها و واکسنهای مؤثرتر کمک کند، اما همزمان این خطر وجود دارد که از آن برای ساخت سلاحهای زیستی که با روشهای فعلی قابل شناسایی نیستند، استفاده شود.
اریک هورویتز، مدیر ارشد علمی مایکروسافت، میگوید که پیشرفتهای هوش مصنوعی در زیستشناسی و پزشکی، مسئولیتپذیری بالایی را به همراه دارد. تیم تحقیقاتی او مطالعهای انجام داده تا مشخص کند آیا هوش مصنوعی میتواند پروتئینهای خطرناک را با ساختاری متفاوت بازطراحی کند تا از سیستمهای شناسایی عبور کنند. این گروه جزئیات پروتئینهای مورد مطالعه را فاش نکرده، اما احتمالاً سمومی مانند «ریسین» و «بوتولینوم» (بوتاکس) در این پژوهش بررسی شدهاند.
برای تولید پروتئین، به کد DNA آن نیاز است که معمولاً از شرکتهای تخصصی سفارش داده میشود. برای جلوگیری از اقدامات بیوتروریستی، برخی از این شرکتها بهصورت داوطلبانه سفارشها را غربالگری میکنند تا از ساخت مواد خطرناک جلوگیری شود. این فرآیند، توالی اسید آمینه را با سلاحهای زیستی شناختهشده مقایسه میکند. اما هوش مصنوعی میتواند پروتئینی با توالی متفاوت و عملکرد مشابه طراحی کند. تیم هورویتز با بررسی ۷۲ پروتئین خطرناک نشان داد که روشهای غربالگری فعلی، این نسخههای جایگزین را شناسایی نمیکنند.
با این حال، این یافتهها هنوز جای نگرانی فوری ندارند. محققان به دلایل ایمنی، پروتئینهای خطرناک بازطراحیشده را در عمل نساختند. در یک مطالعه دیگر نیز نسخههای بازطراحیشده از پروتئینهای بیضرر عملکرد مؤثری نداشتند. از سوی دیگر، راههای سادهتری برای دور زدن سیستمهای نظارتی وجود دارد و تاکنون هیچ حمله بیوتروریستی موفقی با سلاحهای زیستی مبتنی بر پروتئین ثبت نشده است.
با این وجود، نگرانی اصلی مربوط به ویروسهاست که تهدید بزرگتری محسوب میشوند. هوش مصنوعی هماکنون برای بازطراحی ویروسها نیز به کار گرفته میشود. اخیراً، تیمی در دانشگاه استنفورد تلاش کرد ویروسی را که باکتری «اشریشیا کلای» را آلوده میکند، بازطراحی کند. از میان ۳۰۲ ویروس ساختهشده با هوش مصنوعی، تنها ۱۶ مورد موفق عمل کردند که نشان میدهد این تحقیقات در مراحل اولیه قرار دارد.
جیمز دیگنز، یکی از اعضای تیم هورویتز، معتقد است که تشخیص ویروسهای خطرناک سادهتر از پروتئینهاست. اما مشکل اینجاست که همه شرکتهای تولیدکننده DNA فرآیند غربالگری را انجام نمیدهند و تدابیر حفاظتی ابزارهای هوش مصنوعی نیز قابل دور زدن هستند. تاریخ نشان داده که خطر ویروسهای طبیعی بسیار بیشتر از بیوتروریسم است و شواهد نیز حاکی از منشأ طبیعی ویروس سارس-کوو-۲ است.
با توجه به ضعفهای موجود در کنترل سلاحهای زیستی، نیازی به استفاده از هوش مصنوعی برای دور زدن سیستمها نیست. به همین دلیل، خطر انتشار یک ویروس طراحیشده با هوش مصنوعی در آینده نزدیک تقریباً صفر برآورد میشود. با این حال، با پیشرفت فناوری این خطر افزایش خواهد یافت و همهگیری کووید-۱۹ نشان داد که یک ویروس جدید تا چه اندازه میتواند مخرب باشد.
منبع: ایسنا

























