همه چیز درباره رفلاکس در نوزادان: علائمی که باید بدانید و روش‌های درمان

رفلاکس در نوزادان یک مشکل شایع است که در آن محتویات معده به مری باز می‌گردد. این وضعیت می‌تواند باعث ناراحتی و بی‌قراری نوزاد شود. در این مقاله، علائم رفلاکس در نوزادان و روش‌های درمان آن را بررسی می‌کنیم.

علائم رفلاکس در نوزادان

• استفراغ: شایع‌ترین علامت رفلاکس است که ممکن است به صورت فواره مانند یا به صورت ترش کردن شیر باشد.
• بی‌قراری و گریه: نوزاد ممکن است به دلیل سوزش سر دل ناشی از رفلاکس، بی‌قرار و گریان باشد.
• مشکل در تغذیه: نوزاد ممکن است هنگام شیر خوردن یا بعد از آن، بی‌قرار شده و تغذیه را قطع کند.
• کاهش وزن: در موارد شدید، رفلاکس می‌تواند باعث کاهش وزن نوزاد شود.
• قوس کردن کمر: نوزاد ممکن است برای کاهش فشار روی معده، کمر خود را قوس دهد.
• خون در مدفوع: در موارد نادر، ممکن است خون در مدفوع نوزاد مشاهده شود.

دلایل رفلاکس در نوزادان

• نارس بودن: نوزادان نارس بیشتر مستعد رفلاکس هستند.
• بستن ناکامل عضله اسفنکتر تحتانی مری: این عضله مانع از بازگشت محتویات معده به مری می‌شود. در نوزادان، این عضله ممکن است هنوز به طور کامل بسته نشده باشد.
• افزایش فشار داخل شکمی: گریه کردن، سرفه کردن یا فعالیت بدنی شدید می‌تواند فشار داخل شکمی را افزایش داده و باعث رفلاکس شود.
• حساسیت به برخی غذاها: در برخی موارد، حساسیت به برخی مواد غذایی در شیر مادر یا شیر خشک می‌تواند باعث رفلاکس شود.

روش‌های تشخیص رفلاکس در نوزادان:

• معاینه فیزیکی: پزشک نوزاد را معاینه کرده و به دنبال علائم دیگری مانند قرمزی گلو، تحریک پوست اطراف دهان و تورم شکم می‌گردد.
• سابقه پزشکی: پزشک از شما درباره علائم نوزاد، نحوه تغذیه، وزنگیری و رشد او سوال خواهد کرد.
• آزمایشات: در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری را نیز تجویز کند، مانند:
  • آزمایش خون: برای بررسی کم‌خونی یا عفونت.
  • آزمایش مدفوع: برای بررسی وجود خون در مدفوع.
  • آزمایش pH مری: در این آزمایش، یک لوله نازک حاوی حسگر pH از بینی نوزاد وارد مری می‌شود تا میزان اسیدیته مری را اندازه‌گیری کند.
  • آندوسکوپی: در موارد نادر و در صورت وجود علائم شدید، پزشک ممکن است آندوسکوپی را تجویز کند. در این روش، یک لوله نازک با دوربین به داخل مری وارد می‌شود تا مری و معده را بررسی کند.

عواملی که به پزشک در تشخیص رفلاکس کمک می‌کنند:

• سن نوزاد: نوزادان نارس بیشتر مستعد رفلاکس هستند.
• شدت علائم: علائم شدیدتر معمولاً نشان‌دهنده رفلاکس شدیدتر است.
• تأثیر علائم بر رشد نوزاد: اگر رفلاکس باعث کاهش وزن یا مشکلات رشد در نوزاد شود، احتمالاً جدی‌تر است.
• پاسخ به درمان: اگر علائم نوزاد با درمان‌های خانگی بهبود یابد، احتمالاً رفلاکس خفیف است.

توجه: تشخیص قطعی رفلاکس در نوزادان ممکن است دشوار باشد، زیرا بسیاری از نوزادان به طور طبیعی مقداری شیر را پس می‌زنند. پزشک با توجه به مجموعه‌ای از علائم و نتایج آزمایش‌ها، تشخیص نهایی را خواهد داد.

درمان رفلاکس در نوزادان

• تغذیه مناسب:
  • تغذیه با شیر مادر: شیر مادر بهترین تغذیه برای نوزاد است و معمولاً برای رفلاکس کمتر مشکل‌ساز است.
  • تغلیظ شیر خشک: در صورت استفاده از شیر خشک، می‌توانید شیر خشک را با غلات مخصوص نوزادان غلیظ کنید.
  • تغذیه با حجم کم و دفعات زیاد: به جای دادن حجم زیاد شیر در هر وعده، بهتر است به نوزاد حجم کمتری و در دفعات بیشتری شیر داده شود.
• وضعیت بدن:
  • بعد از تغذیه، نوزاد را به مدت ۳۰ دقیقه به صورت عمودی نگه دارید.
  • از خواباندن نوزاد بلافاصله بعد از تغذیه خودداری کنید.
  • از تشک شیب‌دار استفاده کنید.
• تغییرات در رژیم غذایی مادر (در صورت تغذیه با شیر مادر):
  • از مصرف غذاهای چرب، ادویه جات، کافئین و محصولات لبنی پرهیز کنید.
• داروها:
  • در موارد شدید، پزشک ممکن است داروهای کاهش‌دهنده اسید معده را تجویز کند.

عوارض رفلاکس در نوزادان

در بیشتر موارد، رفلاکس با رشد نوزاد بهبود می‌یابد. اما در برخی موارد، رفلاکس می‌تواند عوارضی مانند:

• مشکلات تنفسی: به دلیل ورود محتویات معده به نای.
• مشکلات رشد: به دلیل کاهش اشتها و جذب ناکافی مواد مغذی.
• مری باریک: در موارد شدید و طولانی مدت.

تفاوت بین رفلاکس و استفراغ در نوزادان

رفلاکس و استفراغ هر دو باعث خروج محتویات معده از دهان می‌شوند، اما مکانیسم و شدت آن‌ها متفاوت است.

رفلاکس (بازگشت اسید معده)

• تعریف: بازگشت اسید معده به مری است.
• علت: نارسایی عضله‌ای که مانع از بازگشت اسید می‌شود، فشار داخل شکمی، تغذیه نامناسب و…
• علائم:
  • استفراغ‌های مکرر و با حجم کم
  • بی‌قراری و گریه
  • مشکل در تغذیه
  • قوس کردن کمر
  • سرفه و خس خس سینه
• شدت: می‌تواند خفیف و بدون عارضه باشد یا شدید و همراه با عوارض مانند کاهش وزن و مشکلات تنفسی باشد.

استفراغ

• تعریف: خروج شدید و ناگهانی محتویات معده از دهان است.
• علت: عفونت، مسمومیت غذایی، انسداد روده، مشکلات مغزی و…
• علائم:
  • استفراغ با حجم زیاد و اغلب همراه با مواد غذایی هضم نشده
  • تهوع
  • اسهال
  • تب
  • کاهش اشتها
• شدت: معمولاً شدت بیشتری نسبت به رفلاکس دارد و می‌تواند نشانه یک بیماری جدی باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر نوزاد شما علائم رفلاکس را دارد، حتماً با پزشک مشورت کنید. پزشک با بررسی علائم نوزاد، می‌تواند تشخیص دقیق داده و درمان مناسب را تجویز کند.

نتیجه‌گیری

رفلاکس در نوزادان یک پدیده طبیعی است و در بسیاری از آن‌ها اتفاق می‌افتد. این وضعیت معمولاً با رشد نوزاد بهبود می‌یابد و به درمان خاصی نیاز ندارد. با این حال، در برخی موارد، رفلاکس می‌تواند شدید باشد و باعث مشکلات تغذیه‌ای، رشد و حتی مشکلات تنفسی شود. به طور کلی، رفلاکس در نوزادان یک مشکل موقتی است و با رعایت برخی نکات و تحت نظر پزشک، می‌توان آن را مدیریت کرد.

منبع: اخبار جهان