به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از مهر، در هفته گذشته، معرفی برندگان جایزه نوبل در رشته‌های پزشکی، فیزیک و شیمی به عنوان مهم‌ترین رویداد علمی مورد توجه قرار گرفت. این جوایز به پژوهشگرانی تعلق گرفت که در زمینه‌های سیستم ایمنی بدن، فیزیک کوانتوم و چارچوب‌های فلزی-آلی برای حفاظت از محیط زیست دستاوردهای برجسته‌ای داشته‌اند. علاوه بر این، رویدادهایی مانند جریمه شرکت تیک‌تاک در اندونزی و تلاش هند برای کاهش وابستگی به اپلیکیشن‌های آمریکایی نیز از دیگر اخبار مهم این حوزه بود.
۹ پژوهشگر برنده جایزه نوبل شدند
برندگان جوایز نوبل علمی سال ۲۰۲۵ میلادی در سه رشته معرفی شدند. این محققان به دلیل دستاوردهای علمی خود این جایزه را دریافت کردند.
در ابتدا، برندگان نوبل پزشکی معرفی شدند. این جایزه به مری برانکو، فرد رامسدل و شیمون ساکاگوچی برای تحقیقاتشان در زمینه تحمل سیستم ایمنی محیطی اهدا شد. آن‌ها سلول‌های تی تنظیم‌کننده، معروف به «نگهبانان سیستم ایمنی»، را شناسایی کردند. این کشف به توسعه روش‌های درمانی جدیدی منجر شده است که در حال حاضر در مرحله آزمایش‌های بالینی قرار دارند. کارشناسان امیدوارند با استفاده از این دستاورد، بیماری‌های خودایمنی درمان شوند، روش‌های مؤثرتری برای مقابله با سرطان ارائه گردد و از مشکلات جدی پس از پیوند سلول‌های بنیادی جلوگیری شود.
جایزه نوبل فیزیک نیز به سه پژوهشگر حوزه کوانتوم رسید. جان کلارک از دانشگاه کالیفرنیا، مایکل دووره از دانشگاه کالیفرنیا و دانشگاه یل، و جان مارتینیس از دانشگاه کالیفرنیا برای کشف «تونل‌زنی کوانتومی ماکروسکوپی» و «کوانتش انرژی در یک مدار الکتریکی» این جایزه را دریافت کردند. این محققان با انجام آزمایش‌هایی روی یک مدار الکتریکی، توانستند پدیده‌های مکانیک کوانتومی مانند تونل‌زنی و سطوح انرژی کوانتیزه‌شده را در یک سیستم قابل مشاهده نمایش دهند.
روز چهارشنبه، برندگان نوبل شیمی معرفی شدند. سوسومو کیتاگاوا از دانشگاه کیوتو ژاپن، ریچارد ازبورن از دانشگاه ملبورن استرالیا و عمر یاغی از دانشگاه کالیفرنیا برکلی برای تحقیقاتشان در زمینه چارچوب‌های فلزی-آلی این جایزه را کسب کردند. این پژوهشگران ساختارهای مولکولی با فضاهای داخلی بزرگ طراحی کرده‌اند که به مواد شیمیایی و گازها اجازه عبور می‌دهند. از این ساختارها می‌توان برای برداشت آب از هوای خشک بیابان، جذب دی‌اکسید کربن، ذخیره گازهای سمی و تسریع واکنش‌های شیمیایی استفاده کرد.
تلاش هند برای جایگزینی اپلیکیشن‌های آمریکایی
به نظر می‌رسد هند نیز مانند چین و روسیه قصد دارد وابستگی خود به نرم‌افزارهای آمریکایی را کاهش دهد. در پی افزایش تنش‌های تجاری میان دهلی و واشنگتن، سه عضو کابینه دولت هند خواستار استفاده از جایگزین‌های داخلی برای اپلیکیشن‌هایی مانند گوگل مپس، واتس‌اپ و محصولات مایکروسافت شده‌اند. این اقدام پس از آن صورت گرفت که آمریکا در ماه آگوست تعرفه‌ای ۵۰ درصدی بر کالاهای وارداتی از هند وضع کرد. در واکنش به این موضوع، نارندا مودی، نخست‌وزیر هند، مردم را به استفاده از محصولات داخلی تشویق کرده است. در حال حاضر، برندهای آمریکایی حضور گسترده‌ای در هند دارند؛ دولت و شرکت‌های خصوصی از محصولات مایکروسافت استفاده می‌کنند، شهروندان برای مسیریابی به گوگل مپس متکی هستند و واتس‌اپ با بیش از ۵۰۰ میلیون کاربر، بزرگترین بازار این پیام‌رسان در جهان محسوب می‌شود.
اندونزی فعالیت تیک‌تاک را به حالت تعلیق درآورد
دولت اندونزی فرآیند ثبت فعالیت‌های شرکت تیک‌تاک برای ارائه سیستم‌های الکترونیکی را متوقف کرد. دلیل این تصمیم، عدم ارائه اطلاعات کامل از سوی این شرکت درباره استفاده کاربران از قابلیت پخش زنده اعلام شده است. به گفته الکساندر سابر، یکی از مقامات ارشد وزارت ارتباطات و دیجیتال اندونزی، برخی حساب‌های کاربری مرتبط با قمار آنلاین از ویژگی پخش زنده تیک‌تاک در جریان اعتراضات سراسری استفاده کرده‌اند. این اعتراضات که از اواخر آگوست تا سپتامبر ادامه داشت، در واکنش به افزایش کمک‌هزینه‌های نمایندگان مجلس و خشونت پلیس شکل گرفته بود. تیک‌تاک در آن دوره، قابلیت پخش زنده خود را به طور موقت با هدف «حفظ فضایی امن و مدنی» متوقف کرده بود. بر اساس قوانین اندونزی، شرکت‌هایی که مجوز فعالیت دریافت می‌کنند، موظف به ارائه داده‌های خود به دولت برای نظارت هستند و در صورت عدم همکاری با احتمال مسدود شدن مواجه خواهند شد.
آزمایش سگ‌های رباتیک چین برای مأموریت‌های ماه
محققان دانشگاه پکن دو سگ رباتیک را که برای جمع‌آوری اطلاعات از زیر سطح ماه طراحی شده‌اند، با موفقیت آزمایش کردند. این آزمایش در یک غار گدازه‌ای در نزدیکی دریاچه جینگپو انجام شد که ساختاری شبیه به محیط زیرزمینی ماه دارد. در سطح ماه و مریخ تونل‌هایی طبیعی به نام «لوله‌های گدازه‌ای» وجود دارند که می‌توانند از فضانوردان در برابر پرتوهای کیهانی محافظت کنند. به عقیده کارشناسان، این تونل‌ها به اندازه‌ای بزرگ هستند که می‌توان پایگاه‌های انسانی را در آن‌ها بنا کرد. در این آزمایش، سگ‌های رباتیک توانستند به صورت خودکار مسیریابی کنند، داده‌های فضایی جمع‌آوری نمایند و مدل‌های سه‌بعدی با دقت بالا بسازند. چین قصد دارد تا پیش از سال ۲۰۳۰ میلادی، فضانوردان خود را به ماه اعزام کند.
تعداد کاربران هفتگی چت‌جی‌پی‌تی به ۸۰۰ میلیون نفر رسید
سم آلتمن، مدیرعامل شرکت «اوپن‌ای‌آی»، اعلام کرد که تعداد کاربران فعال هفتگی چت‌جی‌پی‌تی به ۸۰۰ میلیون نفر افزایش یافته است. این رشد سریع در حالی اتفاق می‌افتد که این شرکت در تلاش برای تأمین تراشه‌های هوش مصنوعی و توسعه زیرساخت‌های خود است. شرکت «اوپن‌ای‌آی» در ماه آگوست امسال از نزدیک شدن به آمار ۷۰۰ میلیون کاربر فعال هفتگی خبر داده بود. این در حالی است که در پایان ماه مارس، تعداد کاربران فعال این ابزار هوش مصنوعی ۵۰۰ میلیون نفر گزارش شده بود.
موفقیت نانوذرات در معکوس کردن روند آلزایمر در موش‌ها
در یک پژوهش جدید، محققان چینی و اسپانیایی موفق شدند بیماری آلزایمر را در موش‌ها معکوس کنند. این تیم تحقیقاتی روشی برای بازگرداندن عملکرد «سد خونی-مغزی» پیدا کرده‌اند که به پاکسازی پلاک‌های آمیلوئید بتا، عامل اختلال در ارتباط سلول‌های مغزی، کمک می‌کند. سد خونی-مغزی ساختاری است که مغز را احاطه کرده و ورود و خروج مواد را کنترل می‌کند. این سد از ورود مواد سمی جلوگیری کرده و به دفع مواد زائد از مغز کمک می‌کند. در بیماران مبتلا به آلزایمر، عملکرد این سیستم دچار اختلال می‌شود. محققان برای حل این مشکل، نانوذراتی طراحی کرده‌اند که عملکرد طبیعی سد خونی-مغزی را شبیه‌سازی می‌کنند. این نانوذرات پس از تزریق به جریان خون، به سد خونی-مغزی متصل شده و به مغز اجازه می‌دهند تا مواد مغذی را دریافت، مواد زائد را دفع و عملکرد سالم خود را بازیابی کند.
تحقیقات قضایی فرانسه درباره اپل به اتهام جاسوسی از کاربران
شرکت اپل در فرانسه به دلیل جمع‌آوری و استفاده از صدای ضبط‌شده کاربران از طریق دستیار صوتی «سیری»، با تحقیقات کیفری مواجه شده است. این تحقیقات در پی شکایت سازمان «اتحادیه حقوق بشر» (Ligue des Droits de l’Homme) در اوایل سال جاری میلادی آغاز شد. منشأ این شکایت به شهادت توماس لو بونیک، یکی از پیمانکاران سابق شرکت «گلوبال تکنیکال سرویسز» (شریک اپل در ایرلند)، در سال ۲۰۱۹ بازمی‌گردد. لو بونیک ادعا کرده بود که در دوران فعالیت خود، هزاران فایل صوتی ضبط‌شده توسط سیری را بررسی کرده که شامل گفتگوهای خصوصی و حاوی اطلاعات حساس کاربران بوده است. مقامات فرانسوی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا اپل داده‌های صوتی کاربران را بدون رضایت آن‌ها جمع‌آوری و پردازش کرده است یا خیر.
منبع: مهر
