به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از سی ان ان، قدس نیوز و آناتولی، پس از برقراری آتش‌بس در روز جمعه، هزاران فلسطینی پیاده‌روی طولانی خود را از جنوب غزه به سمت شهر غزه آغاز کردند. آنها با وجود اینکه شهر خود را ویران یافتند، از بازگشت به خانه‌هایشان خرسند بودند.
تقریباً تمام جمعیت شمال غزه از زمان آغاز حمله اسرائیل آواره شده و این منطقه طی دو سال گذشته به ویرانه تبدیل شده است. تصاویر هوایی نشان می‌دهد که بخش‌های وسیعی از این منطقه تخریب شده و هیچ زیرساخت، برق یا آب لوله‌کشی در آن وجود ندارد. با این حال، بسیاری از افرادی که روز جمعه بازمی‌گشتند، بر تصمیم خود مصمم بودند.
احمد ابو وتفاء در گفتگو با سی‌ان‌ان گفت: «دعا می‌کنم خداوند غم ما را تسکین دهد و مردم به خانه‌هایشان بازگردند. حتی اگر خانه‌ها ویران شده باشند، به خواست خدا برمی‌گردیم.» او که در مسیر بازگشت به خانه‌اش در شیخ رضوان بود، افزود با وجود اینکه می‌داند خانه‌ای در انتظارش نیست، احساس شادی زیادی می‌کند و گفت: «هیچ حسی زیباتر از بازگشت مردم از جنوب به شمال نیست.»
سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد که به مردم اجازه داده شده است از طریق خیابان ساحلی الرشید و جاده صلاح‌الدین از جنوب به شمال غزه حرکت کنند. برای بسیاری از ساکنان، این دومین تلاش برای بازگشت به خانه بود. در جریان آتش‌بس قبلی در ماه ژانویه، برخی توانسته بودند به مناطق خود بازگردند، اما این بازگشت کوتاه بود، زیرا اسرائیل در اوایل سپتامبر، پیش از حمله زمینی، بار دیگر دستور تخلیه کامل شهر غزه را صادر کرد.
ارتش اسرائیل در آن زمان به اخبار جهان اعلام کرده بود که پس از دستور تخلیه، ۶۴۰ هزار نفر شهر را ترک کرده‌اند. این رقم حدود ۹۰ درصد جمعیت پیش از جنگ غزه را تشکیل می‌دهد، هرچند تأیید این آمار ممکن نبود. وضعیت شهر غزه حتی پیش از حمله زمینی نیز بحرانی گزارش شده بود و بیمارستان‌های فعال یا پناهگاه‌های امن کمی در آن وجود داشت.
روز جمعه، تیم‌های پزشکی بیمارستان الرنتیسی پس از بازگشت، با ویرانی کامل این مرکز درمانی مواجه شدند. دکتر یوسف ابوالریش، معاون وزیر بهداشت غزه، ویدئویی را با اخبار جهان به اشتراک گذاشت که ویرانه‌ها و تجهیزات پزشکی سوخته را نشان می‌داد. همچنین، محمد ابوسالمیه، مدیر بیمارستان الشفا، به اخبار جهان گفت که پس از عقب‌نشینی ارتش اسرائیل از برخی مناطق، اجساد دست‌کم ۳۳ فلسطینی در شهر غزه پیدا شده است.
مجدی فواد محمد الخور، در حالی که میان آوار خانه‌اش در تل‌الهوی ایستاده بود، با اخبار جهان صحبت کرد. او گفت که دو فرزندش، یک پسر و یک دختر، در جنگ شهید شده‌اند، خانه‌اش ویران شده و تقریباً تمام دارایی خود را از دست داده است. وی افزود: «چهل سال برای ساختن این خانه تلاش کردم. اکنون ۷۰ ساله هستم و از ۱۰ سالگی کار کردم تا بتوانم ازدواج کنم، این خانه را بسازم و بچه‌دار شوم. حالا نه توان کار دارم و نه سلامتی اجازه می‌دهد. کجا باید بروم؟ سلامتی‌ام مانند جوانی نیست. پیر و بیمارم و همسرم نیز بیمار است و نمی‌تواند ببیند.»
سعیر حکمت از بیت‌لاهیا در شمال غزه، ضمن ابراز خستگی، از امید خود برای بازگشت به خانه گفت. او به اخبار جهان گفت: «ما خوشحالیم که موانع جاده‌ای برداشته شده است. خدا را شکر که همه در امان هستند. البته که خوشحالم! من چادرهای زیادی را برچیده‌ام و حدود ۲۰ بار آواره شده‌ام.»
«نسل‌کشی مراقبت‌های بهداشتی»؛ نگاهی اجمالی به بحران بخش بهداشت
روز سه‌شنبه دومین سالگرد تهاجم اسرائیل به غزه بود که در اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد و روز جمعه، پس از توافق حماس و اسرائیل بر سر طرح آتش‌بس پیشنهادی رئیس‌جمهور آمریکا، پایان یافت.
وزارت بهداشت غزه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «آنچه در نوار غزه اتفاق می‌افتد، فروپاشی عمدی و کامل سیستم مراقبت‌های بهداشتی به عنوان یکی از ارکان اصلی زندگی بشر است.» این بیانیه می‌افزاید که طی ۷۳۰ روز گذشته، بخش بهداشت غزه حملات بی‌وقفه‌ای را تحمل کرده که زیرساخت‌های آن را به‌طور سیستماتیک از بین برده است؛ شرایطی که «نسل‌کشی مراقبت‌های بهداشتی» توصیف شده است. این وضعیت باعث نگرانی ناظران بین‌المللی شده و بیمارستان‌ها به دلیل حملات مداوم، عملاً غیرقابل استفاده شده‌اند.
پس از دو سال جنگ، وزارت بهداشت غزه آمار زیر را گزارش می‌دهد:
تلفات انسانی:
- کل تلفات: ۶۷۲۰۰ شهید
- زخمی‌ها: ۱۶۹۹۶۱ نفر
- شهدا شامل: ۲۰۱۷۹ کودک، ۱۰۴۲۷ زن، ۴۸۱۳ سالمند و ۳۱۷۵۴ مرد
- کادر درمان: ۱۷۰۱ نفر شهید و ۳۶۲ نفر بازداشت شده‌اند
فروپاشی زیرساخت‌های درمانی:
- بیمارستان‌ها: ۲۵ بیمارستان از ۳۸ بیمارستان کاملاً غیرفعال هستند.
- مراکز مراقبت‌های بهداشتی اولیه: ۱۰۳ مرکز از ۱۵۷ مرکز تخریب شده‌اند.
بحران تامین دارو:
- ۵۵٪ از داروهای ضروری، ۶۶٪ از اقلام مصرفی پزشکی و ۶۸٪ از لوازم آزمایشگاهی به اتمام رسیده است.
ظرفیت تخت‌ها و جراحات بحرانی:
- میزان اشغال تخت‌های بیمارستان تا پایان سپتامبر ۲۰۲۵ به ۲۲۵٪ رسید.
ویرانی زیرساخت‌ها:
- ۲۵ ایستگاه تولید اکسیژن و ۶۱ ژنراتور برق نابود شده است.
قحطی و سوء تغذیه:
- ۴۶۰ مورد مرگ ناشی از گرسنگی و سوء تغذیه ثبت شده که ۱۵۴ نفر از آنها کودک بودند.
- ۵۱۱۹۶ کودک زیر پنج سال از سوء تغذیه حاد رنج می‌برند.
آوارگی اجباری و شیوع بیماری:
- ازدحام جمعیت در مناطق موسوم به «بشردوستانه» و کمبود نیازهای اولیه منجر به شیوع گسترده بیماری شده است.
فروپاشی واکسیناسیون:
- واکسیناسیون‌های روتین متوقف شده و پوشش واکسیناسیون کودکان به ۸۰٪ کاهش یافته است.
معلولیت و نیازهای بلندمدت:
- ۴۹۰۰ نفر دچار قطع عضو و معلولیت دائمی شده‌اند.
- بسته بودن گذرگاه‌ها مانع دسترسی ۱۸۰۰۰ بیمار به درمان در خارج از غزه شده است.
سخنگوی شهرداری غزه تأیید کرد که تمام جاده‌های شهر به دلیل بمباران اسرائیل تخریب شده‌اند و به دلیل نابودی بیش از ۸۵ درصد از ماشین‌آلات سنگین شهرداری، آواربرداری و بازگشایی مسیرها بسیار دشوار است.
نیاز غزه به میلیاردها دلار برای بازسازی ویرانی‌های اسرائیل
دو سال پس از جنگ، نوار غزه از نظر فیزیکی ویران، از نظر اجتماعی از هم پاشیده و از نظر اقتصادی نابود شده است. بر اساس گزارش مشترک بانک جهانی، اتحادیه اروپا و سازمان ملل در ماه فوریه، هزینه خسارات ۵۳ میلیارد دلار و نیازهای بازسازی کوتاه‌مدت ۲۰ میلیارد دلار برآورد شده است. این گزارش خسارات فیزیکی را ۲۹.۹ میلیارد دلار و خسارات اقتصادی و اجتماعی را ۱۹.۱ میلیارد دلار تخمین زده است.
دفتر رسانه‌ای غزه خسارات اولیه را بیش از ۷۰ میلیارد دلار اعلام کرد. احمد بایرام، مشاور شورای پناهندگان نروژ، بازسازی غزه را نیازمند یک حرکت جهانی بی‌سابقه دانست و بر لزوم تعهد اسرائیل برای ورود تجهیزات و مصالح ساختمانی تأکید کرد.
مسکن: ویران‌ترین بخش
بخش مسکن با ۱۵.۸ میلیارد دلار خسارت (۵۳٪ کل خسارات)، آسیب‌دیده‌ترین بخش است. نیاز به بازسازی خانه‌ها ۱۵.۲ میلیارد دلار برآورد می‌شود. آژانس پناهندگان فلسطینی سازمان ملل (آنروا) در ماه مه اعلام کرد که اسرائیل ۹۲ درصد از خانه‌های فلسطینیان را تخریب کرده است.
آموزش: نسل از دست رفته
نیازهای بخش آموزش حدود ۳.۸ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. طبق گزارش یونسکو، ۹۷ درصد از مدارس آسیب دیده‌اند و ۵۱۸ مدرسه نیاز به بازسازی کامل دارند. از آغاز حمله، ۱۷۲۳۷ دانش‌آموز، ۱۲۷۱ دانشجو و ۹۶۷ کادر آموزشی شهید شده‌اند و نزدیک به ۶۶۰ هزار کودک از تحصیل بازمانده‌اند.
بخش انرژی: غزه در تاریکی
نیازهای کوتاه‌مدت بخش انرژی ۳۶۵ میلیون دلار برآورد می‌شود. این بخش حتی پیش از جنگ نیز با کمبودهای گسترده مواجه بود.
آب، فاضلاب، بهداشت: بحران ۲.۷ میلیارد دلاری
بازسازی بخش بهداشت و آب غزه به ۲.۷ میلیارد دلار نیاز دارد. بر اساس گزارش کارشناسان سازمان ملل، ۸۹ درصد از زیرساخت‌های آب و فاضلاب توسط نیروهای اسرائیل تخریب شده است.
میراث فرهنگی: تلفات خاموش
جنگ اسرائیل بخش فرهنگی غزه را نیز با خسارتی بالغ بر ۱۲۰ میلیون دلار ویران کرده است. حدود ۵۳ درصد از اماکن فرهنگی، از جمله مکان‌های باستانی و ساختمان‌های تاریخی، آسیب دیده یا تخریب شده‌اند.
در اقدامی نمادین، ساکنان غزه پرچم فلسطین را در میان آوار خانه‌هایشان که توسط اشغالگران اسرائیلی ویران شده است، برافراشتند.
منبع: سی ان ان/ قدس نیوز/ آناتولی
