به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از تابناک، جنگنده میگ-۲۹، محصول روسیه، به دلیل قدرت مانور بالا و تسلیحات گوناگون، نمادی از توان هوایی این کشور است. حضور این جنگنده در آسمان ایران، علاوه بر نمایش قابلیت‌های فنی آن، نشان‌دهنده همکاری‌های راهبردی میان تهران و مسکو در منطقه است.
تاریخچه و تکامل جنگنده میگ-۲۹
طراحی جنگنده میگ-۲۹ در دهه ۱۹۷۰ توسط دفتر طراحی میکویان-گورویچ (MiG) به عنوان یک جنگنده رهگیر و برتری هوایی آغاز شد. این هواپیما اولین پرواز خود را در اکتبر ۱۹۷۷ انجام داد و تولید انبوه آن از ابتدای دهه ۱۹۸۰ شروع شد.
مدل‌های اولیه این جنگنده مانند MiG-29, 9.12 (Fulcrum-A) با وجود مانورپذیری بالا، در برد عملیاتی و سیستم‌های الکترونیکی با محدودیت‌هایی روبرو بودند. اما در دهه‌های بعد، با به‌روزرسانی‌های متعدد، مدل‌های جدیدتری از جمله میگ-۲۹ S، میگ-۲۹ SM، میگ-۲۹ اس‌ام‌تی (MiG-۲۹SMT) و نسخه‌های ناوپایه MiG-۲۹K/KUB تولید شدند. این مدل‌های پیشرفته به جنگنده‌هایی چندمنظوره تبدیل شده‌اند که می‌توانند مأموریت‌های هوایی، زمینی و دریایی را با دقت بالا انجام دهند.
نسخه‌های ارتقایافته میگ-۲۹، مانند مدل SMT، دارای برد بیشتر، سامانه‌های الکترونیکی مدرن و توانایی حمل سلاح‌های متنوع هستند. این جنگنده همچنین قابلیت اجرای عملیات طولانی‌مدت را دارد و در نیروی هوایی کشورهایی مانند روسیه، هند و ایران همچنان به کار گرفته می‌شود.
قیمت میگ ۲۹
طبق ارزیابی‌های بین‌المللی، قیمت هر فروند جنگنده میگ-۲۹ ارتقایافته، با توجه به مدل و تجهیزات الکترونیکی آن، بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون دلار آمریکا تخمین زده می‌شود. این هزینه، نسبت به توان رزمی بالای این جنگنده در مقایسه با دیگر جنگنده‌های نسل چهارم، قابل توجه است.
مشخصات کلی میگ ۲۹ و توانایی‌های پروازی
ابعاد: طول ۱۷.۳۷ متر، دهانه بال ۱۱.۳۶ متر، ارتفاع ۴.۷۳ متر
وزن: خالی = ۱۱٬۰۰۰ کیلوگرم؛ حداکثر برخاست = ۲۳٬۵۰۰ کیلوگرم
سرعت و ارتفاع: حداکثر سرعت = ۲۴۰۰ کیلومتر بر ساعت (ماخ ۲.۲)؛ سقف پرواز = ۱۸٬۰۰۰ متر
برد عملیاتی: ۱٬۴۳۰ کیلومتر بدون مخزن سوخت خارجی؛ با مخازن خارجی بیش از ۲٬۰۰۰ کیلومتر
عملکرد پروازی: نرخ صعود حدود ۳۳۰ متر بر ثانیه؛ توان حمل تسلیحات ۴.۵ تا ۵.۵ تن در ۷ تا ۹ جایگاه خارجی
این ویژگی‌ها، مانورپذیری بالا و توان رزمی قابل توجهی را برای مأموریت‌های هوایی و نبردهای نزدیک فراهم می‌کند.
سامانه‌های هوانوردی و الکترونیک (نسخه‌های مدرن)
مدل‌های جدید جنگنده میگ-۲۹ از کارایی رزمی و قابلیت بقای بالایی در میدان نبرد برخوردارند. مهم‌ترین سامانه‌های این جنگنده عبارتند از:
رادار پیشرفته: مدل Zhuk-ME (PESA) با برد تشخیص حدود ۱۲۰ کیلومتر برای اهداف هوایی و مدل جدیدتر Zhuk-A (AESA) با برد ۱۳۰ تا ۱۶۰ کیلومتر و قابلیت ردیابی همزمان چند هدف.
سیستم‌های اپتیکی و کشف مادون قرمز: این سیستم‌ها امکان شناسایی و رهگیری اهداف را بدون فعال‌سازی رادار فراهم می‌کنند و برد تشخیص آنها برای اهداف هوایی ۴۵ تا ۶۰ کیلومتر است.
کابین دیجیتال: مجهز به نمایشگرهای چندمنظوره (MFD)، نمایشگر سربالا (HUD) و پشتیبانی از نمایشگر روی کلاه خلبان (HMD) برای هدف‌گیری سریع.
جنگ الکترونیک: شامل اخلال‌گرهای راداری، پرتاب‌کننده‌های فلر و چف برای مقابله با موشک‌های حرارتی و راداری، و غلاف‌های هدف‌گیری لیزری/اپتیکی مانند Kaira-24.
این جنگنده همچنین به سامانه‌های ناوبری مدرن سازگار با GPS/GLONASS، قابلیت استفاده از عینک دید در شب و سیستم پرواز دیجیتال Fly-by-Wire در نسخه‌های جدیدتر مجهز است.
قابلیت‌های رزمی میگ ۲۹
این جنگنده به موشک‌های کوتاه‌برد R-73 و موشک‌های میان‌برد و بلندبرد R-77 مجهز است. این تسلیحات در کنار قدرت مانور بالای میگ-۲۹، آن را به رقیبی جدی در نبردهای هوایی نزدیک (داگ‌فایت) تبدیل کرده است. میگ-۲۹ همچنین قادر به حمل بمب‌های هدایت‌شونده دقیق و موشک‌های ضدکشتی و ضدرادار مانند Kh-29 و Kh-31 است. این هواپیما می‌تواند از غلاف‌های هدف‌گیری لیزری و اپتیکی نیز استفاده کند که دقت حملات را افزایش می‌دهد.
نسخه ناوپایه این جنگنده (MiG-29K) برای عملیات از روی ناوهای هواپیمابر طراحی شده و دارای بال‌های تاشو، قلاب فرود و بدنه‌ای مقاوم‌سازی‌شده است.
وضعیت عملیاتی و نقش منطقه‌ای
تا اواسط دهه ۲۰۲۰، جنگنده میگ-۲۹ همچنان بخش مهمی از نیروی هوایی کشورهایی مانند روسیه، هند، الجزایر، صربستان و بنگلادش را تشکیل می‌دهد. اگرچه برخی مدل‌های قدیمی آن با هواپیماهای جدیدتر جایگزین شده‌اند، اما نسخه‌های ارتقایافته مانند میگ-۲۹ اس‌ام‌تی با رادار و سیستم‌های پیشرفته، همچنان در حال خدمت هستند. درگیری‌های اخیر در منطقه نشان داده است که این مدل‌های به‌روز شده، توانایی ایفای نقش مؤثر در میدان نبرد را دارند.
نکات تحلیلی و جایگاه منطقه‌ای
جنگنده میگ-۲۹ گزینه‌ای اقتصادی برای کشورهایی محسوب می‌شود که به دنبال ترکیبی از مانورپذیری بالا و هزینه مناسب هستند. در تحلیل‌های فنی و رسانه‌ای منطقه، عناوینی مانند «میگ ۲۹ ارتش ایران» برای بررسی سناریوهای احتمالی و مطالعات تطبیقی به کار می‌رود. این عبارات معمولاً برای تحلیل توان رزمی و گزینه‌های خرید نظامی استفاده می‌شوند و صحت آنها نیازمند تأیید منابع رسمی است.
مقایسه اف-۱۴ با میگ-۲۹
اف-۱۴ تامکت و میگ-۲۹ فالکروم دو جنگنده مهم نسل چهارم هستند. اف-۱۴ یک جنگنده رهگیر دوربرد و دوسرنشینه است که با بال‌های متغیر، رادار قدرتمند و موشک‌های دوربرد فینیکس برای مأموریت‌های ارتفاع و سرعت بالا طراحی شده است.
در مقابل، میگ-۲۹ جنگنده‌ای تک‌خلبانه، سبک‌تر و با قابلیت مانور بسیار بالا است. نمونه‌هایی از این هواپیما در نیروی هوایی ایران در پایگاه هوایی تبریز خدمت می‌کنند. میگ-۲۹ با بهره‌گیری از موتورهای RD-33، در نبردهای هوایی نزدیک (داگ‌فایت) نسبت به اف-۱۴ برتری دارد و از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار است.
منبع: تابناک
