به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از مهر، رضا التیامی‌نیا، استادیار علوم سیاسی دانشگاه یاسوج، در یک سخنرانی به بررسی نقش تاریخی قدرت‌های بزرگ در خاورمیانه پرداخت. او گفت که سیاست‌های آمریکا در دهه‌های گذشته، این منطقه را «حساس» و ایران را «ژاندارم» آن معرفی کرده بود. به گفته وی، کشورهای فرامنطقه‌ای با هدف تضمین دسترسی به منابع زیرزمینی و مسیرهای انرژی، از شاه و رژیم‌های همسو برای حفظ منافع استراتژیک خود حمایت می‌کردند.
این استاد دانشگاه افزود که مقامات آمریکایی، از جمله کارتر و سیاست‌گذاران پس از او، انقلاب اسلامی ایران را یک تهدید بی‌سابقه می‌دانستند. با این حال، تلاش‌های گسترده اطلاعاتی و امنیتی نتوانست مانع پیشروی انقلابی شود که او آن را «مردمی‌ترین و پرتأثیرترین انقلاب قرن» توصیف کرد. تصمیم آمریکا مبنی بر اولویت دادن منافع استراتژیک بر اصلاحات سیاسی در منطقه، واشینگتن را در برابر تحولات سیاسی و اجتماعی آسیب‌پذیر ساخت.
التیامی‌نیا در ادامه به واکنش‌های غرب اشاره کرد و گفت: آمریکا و متحدانش تلاش کردند تا با تقویت بازیگرانی مانند اسرائیل و حمایت مالی و نظامی از آن‌ها، توازن قدرت را در منطقه تغییر دهند. این سیاست‌ها هزینه‌های سنگینی به همراه داشت، اما نتوانست مانع تداوم تأثیر انقلاب ایران و شبکه‌های مقاومت منطقه‌ای بر معادلات سیاسی و نظامی خاورمیانه شود.
وی همچنین تأکید کرد که آمریکا برای مهار نفوذ ایران از ابزارهای گوناگونی مانند جنگ‌های نیابتی، حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی و ایجاد بی‌ثباتی مذهبی و فرقه‌ای استفاده کرده است. به گفته او، تجربه‌های اخیر نشان می‌دهد که تلاش برای «ساخت دشمن فرضی» و استفاده از نیروهای نیابتی، اهداف بلندمدت غرب را محقق نکرده و در موارد بسیاری هزینه‌های اقتصادی و سیاسی قابل توجهی به دنبال داشته است.
در پایان، این استاد علوم سیاسی بر لزوم بررسی مجدد تجربه‌های تاریخی این دوره تأکید کرد و افزود: فهم دقیق نقش‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و پیامدهای آن‌ها برای سیاست خارجی کشورها، یکی از الزامات مدیریت تحولات آینده در خاورمیانه است.
منبع: مهر
