به گزارش وبسایت اخبار جهان، ایرانیان در خانه‌هایشان تلاش می‌کنند تا مصرف آب را به حداقل برسانند، اما در عین حال، بحران آب در کشور در حال وخامت بیشتر است.
پیشرفت ایرانیان در مدیریت مصرف آب خانگی طی دو دهه قابل توجه است. خانواده‌ها نه از سر اجبار، بلکه با آگاهی فزاینده، سرانه مصرف را از سطوح بالا پایین آورده‌اند و الگوهای بهینه را به بخشی از زندگی تبدیل کرده‌اند.
داده‌های رسمی وزارت نیرو نشان می‌دهد که در اوایل دهه ۸۰ خورشیدی، هر ایرانی در خانه حدود ۲۵۰ لیتر آب در روز مصرف می‌کرد – رقمی که در شهرهای بزرگ گاهی به ۳۰۰ لیتر می‌رسید. اما از نیمه دوم دهه ۹۰، منحنی مصرف شروع به نزول کرد. تا سال ۱۴۰۲، میانگین کشوری به ۱۹۵ لیتر رسید و امسال در مراکز استان‌ها، به ویژه تهران، به مرز ۱۸۵ لیتر نزدیک شده است. این کاهش، معادل ذخیره میلیاردها لیتر آب در سال، عمدتاً مدیون اقدامات خانگی است: نصب سرشیرهای کاهنده جریان که مصرف شستشو را تا ۵۰ درصد کم می‌کند، جمع‌آوری آب باران در حیاط‌ها، و عادت به دوش‌های کوتاه‌تر.
این بهبود، ریشه در کمپین‌های گسترده دارد که از مدارس شروع شد و به رسانه‌ها رسید. برنامه‌هایی مانند آموزش بازیافت آب خاکستری – استفاده از پساب حمام برای فلاش تانک – در بیش از نیمی از خانه‌های شهری رواج یافته و به تنهایی ۲۰ تا ۳۰ درصد صرفه‌جویی ایجاد کرده. در روستاها، زنان خانه‌دار با ساخت فیلترهای ساده خانگی، آب را چندین بار مصرف می‌کنند.
نتیجه این تلاش‌ها، کاهش مصرف آب خانگی است. با این حال، علی‌رغم این دستاوردها در بخش خانگی که تنها ۷ درصد کل مصرف آب کشور را تشکیل می‌دهد، بحران آب در ایران شدت بیشتری گرفته است.
دلایل متعددند: کشاورزی، که ۹۲ درصد منابع را می‌بلعد، همچنان با روش‌های سنتی آبیاری غرقابی پیش می‌رود و راندمان آن زیر ۴۰ درصد است. برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی باعث فرونشست زمین در صدها دشت شده، و سدهای بزرگ مانند زاینده‌رود یا کرج، با ذخیره‌ای کمتر از نصف ظرفیت، در آستانه خالی شدن هستند.
کارشناسان می‌گویند که بدون اصلاح اساسی در کشاورزی و مدیریت منابع، این تلاش‌ها مانند قطره‌ای در اقیانوس است. امسال، خشکسالی شدید در ۲۵ استان، نوبت‌بندی آب را در برخی شهرها اجباری کرده، و پیش‌بینی‌ها از کاهش بیشتر ذخایر زیرزمینی حکایت دارد.
سیاست‌گذاران حالا بر تعرفه‌های پلکانی برای پرمصرف‌ها و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین مانند آبیاری قطره‌ای تأکید دارند، اما چالش اصلی، هماهنگی بین بخش‌هاست.
داستان صرفه‌جویی خانگی ایرانیان، نمونه‌ای از انطباق انسانی است: خانواده‌هایی که با سطل و شیرهای هوشمند، سهم خود را ادا می‌کنند. اما تا وقتی ریشه‌های بحران – از مزارع تشنه تا آسمان بی‌باران – خشکیده بماند، این پیشرفت‌ها تنها مرهمی موقت خواهند بود.
منبع: تابناک
