به گزارش اخبار جهان به نقل از سازمان هواشناسی کشور، صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی، به تشریح دلایل آلودگی شدید هوا در برخی از شهرهای ایران پرداخت. وی با اشاره به نفوذ سامانه بارشی جدید به کشور و بارندگی در استان‌های شمالی و شمال غربی، از افزایش سرعت باد در بسیاری از مناطق مرکزی خبر داد. این افزایش سرعت باد، در کنار خشکسالی شدید امسال، منجر به فعال شدن کانون‌های گرد و غبار داخلی شده است. مناطقی که پیش از این مستعد تولید گرد و غبار بودند، اکنون به کانون‌های فعال تبدیل شده‌اند و حتی با وزش بادهای کم سرعت، ذرات غبار به آسمان بلند شده و سبب آلودگی شدید هوا در بسیاری از شهرها می‌شوند.
این شرایط بحرانی، به ویژه در مناطق مرکزی کشور، وضعیت نامطلوبی را برای سلامت عمومی شهروندان ایجاد کرده است. خشکسالی بی‌سابقه سال جاری، به عنوان عاملی کلیدی در تشدید این پدیده، نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کند. کاهش پوشش گیاهی و رطوبت خاک، به افزایش میزان ذرات معلق در هوا و گسترش کانون‌های گرد و غبار کمک شایانی کرده است. این مسئله نیازمند برنامه‌ریزی‌های اساسی در زمینه مدیریت منابع آب و مقابله با بیابان‌زایی است. تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد که مسئله گرد و غبار، تنها یک چالش محیط زیستی نیست، بلکه بر اقتصاد، سلامت و زندگی روزمره مردم تاثیر بسزایی می‌گذارد.
ضیائیان در خصوص تداوم این وضعیت، بیان داشت که اگرچه آلودگی هوا دائمی نیست و شدت آن در روزهای مختلف متفاوت خواهد بود، اما تا روز چهارشنبه، به صورت پراکنده و با شدت کم و بیش در برخی استان‌ها ادامه خواهد داشت. این پیش‌بینی، ضرورت اتخاذ تدابیر پیشگیرانه از سوی نهادهای مسئول و شهروندان را بیش از پیش نمایان می‌سازد. اخبار جهان پیشتر به اهمیت مدیریت صحیح منابع آبی و برنامه‌های مقابله با بیابان‌زایی اشاره کرده بود، مسائلی که به نظر می‌رسد هم‌اکنون به بحرانی جدی برای سلامت عمومی تبدیل شده‌اند.
گزارش رسمی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، شاخص کیفیت هوا در پایتخت را در روز یکشنبه ۳۰ شهریور در سطح «ناسالم» نشان می‌دهد. این در حالی است که میانگین کیفیت هوا در ۲۴ ساعت قبل از آن، با شاخص ۸۶، در محدوده «قابل قبول» قرار داشت. اما افزایش شاخص به ۱۷۱، نشان از تشدید آلودگی هوا و وخامت وضعیت در تهران دارد. این افزایش ناگهانی، نشانگر اهمیت پایش مستمر و دقیق کیفیت هوا و ضرورت آگاهی‌رسانی سریع به شهروندان است.
شاخص کیفیت هوا (AQI) که بر اساس استانداردهای جهانی سنجیده می‌شود، در شش سطح دسته‌بندی می‌شود: پاک (۰-۵۰)، قابل قبول (۵۱-۱۰۰)، ناسالم برای گروه‌های حساس (۱۰۱-۱۵۰)، ناسالم (۱۵۱-۲۰۰)، بسیار ناسالم (۲۰۱-۳۰۰) و خطرناک (۳۰۱-۵۰۰). شاخص ۱۷۱ در تهران وضعیت را در محدوده ناسالم قرار می‌دهد که زنگ خطری جدی برای سلامت شهروندان، به ویژه گروه‌های حساس به شمار می‌رود.
در چنین شرایطی، کارشناسان بهداشتی تاکید می‌کنند که افراد دارای بیماری‌های قلبی و ریوی، سالمندان، کودکان و زنان باردار باید از تردد غیرضروری در فضای باز خودداری کنند. استفاده از ماسک‌های استاندارد، به حداقل رساندن فعالیت‌های فیزیکی در فضای باز و توجه به دستورات بهداشتی از مواردی است که می‌تواند خطرات ناشی از آلودگی هوا را کاهش دهد. این وضعیت نیز ضرورت برنامه‌ریزی‌های بلندمدت در زمینه کاهش آلودگی هوا و بهبود کیفیت زندگی در شهرهای ایران را به روشنی نشان می‌دهد. بحران فعلی می‌تواند زمینه ساز تدوین سیاست‌های جدید و مؤثرتر در این زمینه باشد. مدیریت بهینه منابع طبیعی، توسعه حمل‌ونقل عمومی و ترویج استفاده از انرژی‌های پاک، از جمله راهکارهای مهم برای کاهش آلودگی هوا به شمار می‌رود.
منبع: سازمان هواشناسی کشور
