به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، گزارش‌های اخیر از اعلام علی الشهابی، تحلیلگر سعودی نزدیک به دربار پادشاهی عربستان، حاکی از آن است که در پی امضای توافقنامه دفاعی میان عربستان سعودی و پاکستان، چتر حمایتی هسته‌ای پاکستان بر ریاض نیز گسترش یافته است. این ادعا که روز یکشنبه منتشر شد، موجی از واکنش‌ها را در سطح منطقه و جهان به دنبال داشته است. الشهابی با اشاره به توافقنامه‌ای که سال‌ها در دست تدوین بوده، بر این باور است که هند، رقیب دیرینه پاکستان، باید به خوبی از نیازهای امنیتی عربستان سعودی آگاه باشد و این توافق را در چارچوب رقابت‌های ژئوپلیتیکی منطقه ارزیابی کند.
وی در ادامه ادعای خود را تشدید کرده و اظهار داشته است که توافق دفاعی مذکور، به ریاض امکان دسترسی و احتمالا استفاده از سلاح‌های هسته‌ای پاکستان را می‌دهد. این اظهارنظر جنجالی، سوالات زیادی را در خصوص ماهیت این توافقنامه و مفاد دقیق آن ایجاد کرده است. گرچه سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، شفقت علی خان، پیش‌تر تاکید کرده بود که این توافقنامه علیه هیچ کشوری طراحی نشده و صرفا در راستای تقویت صلح و امنیت منطقه‌ای و جهانی است و همکاری‌های دفاعی دیرینه دو کشور را به مرحله‌ای جدید ارتقا می‌دهد، اما اظهارات الشهابی این اطمینان را به چالش می‌کشد. خان به همکاری‌های دفاعی مستمر میان دو کشور از دهه 1960 اشاره کرده و بر ماهیت صلح‌آمیز این توافقنامه تاکید نموده بود.
اما اظهارات خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان، به شک و تردیدها دامن زده است. آصف صراحتا اعلام کرده که بر اساس توافقنامه مذکور، برنامه هسته‌ای پاکستان در صورت لزوم در اختیار عربستان قرار خواهد گرفت. این اظهارنظر مستقیما مفهوم دسترسی عربستان به توانایی‌های هسته‌ای پاکستان را تایید می‌کند و به بحث‌های پیرامون این توافقنامه ابعاد جدیدی می‌بخشد.
این توافقنامه در شرایطی امضا شده است که منطقه خاورمیانه با چالش‌های امنیتی متعددی مواجه است و رقابت‌های منطقه‌ای، به ویژه میان عربستان سعودی و ایران، به اوج خود رسیده است. این موضوع اهمیت استراتژیک این توافقنامه را دو چندان می‌کند. همچنین باید توجه داشت که پاکستان به عنوان کشوری دارای سلاح هسته‌ای، در منطقه دارای جایگاه ویژه‌ای است و هرگونه تغییر در وضعیت امنیتی آن پیامدهای گسترده‌ای خواهد داشت.
با توجه به این شرایط، تفسیرهای متفاوتی از این توافقنامه وجود دارد. برخی کارشناسان معتقدند که این توافقنامه واکنشی به افزایش نفوذ ایران در منطقه و نیاز عربستان به قدرت بازدارنده هسته‌ای است. گروهی دیگر این توافق را به عنوان اقدامی برای متعادل‌سازی قدرت در منطقه و کاهش تنش‌ها می‌دانند. اما بی‌شک اظهارات مناقشه‌برانگیز تحلیلگر سعودی و وزیر دفاع پاکستان، این توافقنامه را به موضوعی بحث‌برانگیز و پر از تردید تبدیل کرده است.
پیامدهای احتمالی این توافق می‌تواند بسیار گسترده باشد. افزایش توانایی‌های نظامی عربستان، می‌تواند تعادل قدرت در منطقه را به نفع این کشور تغییر دهد و واکنش ایران و دیگر کشورهای منطقه را به دنبال داشته باشد. همچنین این توافقنامه می‌تواند نگرانی‌های بین‌المللی در زمینه اشاعه سلاح‌های هسته‌ای را افزایش دهد و منجر به افزایش فشارهای دیپلماتیک بر پاکستان و عربستان شود. در کل، این توافقنامه ابعاد بسیار پیچیده‌ای دارد و تحلیل آن نیاز به بررسی عمیق‌تر و همه جانبه دارد. اظهارات متناقض مقامات دو کشور نیز به عدم شفافیت این توافقنامه می‌افزاید و سوالات زیادی را بی‌پاسخ می‌گذارد. اخبار جهان پیگیری‌های خود را در این خصوص ادامه می‌دهد و به محض دریافت اطلاعات جدید، گزارش‌های تکمیلی ارائه خواهد کرد.
منبع: خبرگزاری مهر
